کەی دەستبەرداری کەلتوری ژاوەژاو دەبین؟
هێمن ئەحمەد
2020-05-25 872
چەند شەوو ڕۆژێکی پێش جەژن، سەرجادە و ناو بازاڕو شوێنەگشتیەکان، پڕ لەھەڵپەو ژاوەژاوو نائارامترین شوێنن.
بە سەرنجدان لە تاک و کۆمەڵگەی کوردی و بە بەراورد لەگەڵ زۆربەی کۆمەڵگە جیاجیاکانی جیھان ، پەلەپەل و نائارامی وەک بەشێک لە کەلتوری ئەم کۆمەڵگەیە زۆر ڕون دیارە . ئەم دیاردەیە تەنھا لە ڕۆژانی جەژن و بۆنەکاندا بەدی ناکرێت ، بەڵکو لە ھەموو ڕۆژ و ساتێکی ژیانی ڕۆژانە و ئاساییدا دەبینرێت .
تەنانەت ئەم دیاردەیە لەو ڕۆژانە زۆر زیاتر دەردەکەوێت کە خەڵکی بۆ پشودان و بەسەربردنی کاتێکی خۆش بەرەو شوێنە گەشتیاریەکان و سەیرانگاکان دەڕۆن . ھەر لە ساتی جێھێشتنی ماڵەوە تا گەڕانەوەشیان ، ھەندێ جاریش شۆفێرەکان پشێوی و نائارامی دروست دەکەن . گەر بڕوانینە شوێنە گشتی و سەنتەری شار و مۆڵ و ساتی بازاڕیکردنیش لە مارکێتەکاندا ھەمان شت دەبینین . بۆ ئەوانەی سەردانی مزگەوتەکانیش دەکەن تا ڕادەیەک ئەمە ھەستی پێدەکرێت ، تایبەت کاتی تەواوبونی نوێژ و گەڕان بەشوێن پێڵاودا . ھەمان شت لە کاتی وەرگرتنی مووچە و مامڵەکردن لە فەرمانگەکان و سواربونی پاس و ....ھتد دەبینرێت . ئەوە ساتی میوانداری و سەردانیکردنی ھاوڕێ و خێزانەکان پڕاوپڕن لە ژاوەژاو و ھەڵپەھەڵپی سەرەبڕی و قسەکردن . تەنانەت ئەم نائارامیە بە قسەکەر و سەرکردە و وتارخوێنی ئاینیشەوە دیارە ، لە ھەڵچو ن و جوڵە و ڕەفتاردا . خەریکە ئەم دیاردەیە دەبێتە ماوەیی و شۆڕ دەبێتەوە بۆ ناو دەرون و ڕۆحی منداڵ و نەوەکانیشمان . گەر بۆ ماوەی چەند خولەکێک بڕوانیتە ئەو منداڵە ھاوڕێیانەی لە کۆڵان گرد بونەتەوە بۆ مەبەستی وازی و کات بەسەربردن ، تەنانەت یەک خولەکیش ئارامیان تێدا نابینیت . بەڵکو بە قیژە و ھاوار و ڕاکەڕاکیان سەراپا گەڕەک پڕ دەکەن و ھاوسێ و کۆڵان نشینەکان ھەراسان دەکەن . ھەندێ جاریش بە ڕوی یەکدا ھەڵدەبەزنەوە وەک کەڵەشێر و پێکدادان لە نێوانیان دروست دەبێت . ئەوە مێزگرد و بەرنامەی تەلەفزێۆنی کاربەدەست و سیاسیەکان ھەر باس ناکرێن . کە جاری وایە کورسی و شوێنی خۆیان جێدەھێڵن بەبەرچاوی ھەزارەھا بینەرەوە . گەر تێبینی سەنتەری شار و پارکەکانیش بکەین ، لەبەر ھەستکردن بە ترس و نائارامی و ژاوەژاو ی ئەو ژینگەیە ، باڵندە و گیانلەبەرەکانیش ناتوانن پشوی تیا بدەن . بە پێچەوانەی زۆربەی وڵاتانی تر ، کاتێک دەبینی ئەوان بەبێ ترس و بە ئارامی دێن و دەچن لە پێش چاوی ھەزارەھا سەردانیکەر و گەریدە . زۆرجاریش دەبینیت لە شوێنی چاوەڕێکردنی پاسدا ھەندێ لە گیانلەبەرە کێویەکان بەبێ شەرم بەملا و ئەولاتدا دێن و دەچن . وەک ئەوەی ئەوانیش چاوەڕێی پاس بکەن یان ھاوڕێت بن .
بە وروژاندی ئەم بابەتە مەبەستمان نیە تەنھا سەرزەنشی تاک و کۆمەڵگە بکەین . بەڵکو دەبێت دان بەو ڕاستیەدا بنێین کە فەرمانڕەوایەتیەکی بێ سەروبەرە و پڕ لە گومان و بارودۆخی نا سەقامگیر و ژیانی پڕ کارەسات و ناھەمواری بەدرێژایی مێژو ، بێلایەن نین لەدروستکردنی ئەم دیاردە نێگەتیڤە .
ھیوا دەکەین تاک و کۆمەڵگەی کوردیش فەراھەمبونی ئارامی دەرونی و دۆخێکی سەقامگیر و ژیانێکی شارستانیانە بە خۆی ڕەوا ببینێت .