خۆركەی تەكەتولچێتی لەهەناوی حیزبدا

د. رەئوف عوسمان
  2020-11-05     661

تەكەتول لە بنەڕەتدا ویستێكی قۆرخكاری و مۆڕاڵێكی خێَڵ گەراییە . هەروەك چۆن تاكەكانی خێڵ ، خۆیان دەدەنە پاڵ خێڵ و سەرۆكەكەی  بۆخۆپارێزی و دەسەڵات  گەرایی ،بەهەمان شێوە ،ئەفرادەكانی حیزب پاڵ دەدەن بە گەورەكانی تەكەتولەوە بۆپاراستنی پێگەو بەرژەوەندێكانیان .


دەستەگەری لە لایەن كەسانێكەوە پیادەدەكرێت ، كە هەمیشە لەترسی لەدەستدانی پێگەحیزبیەكەیاندا ن ، چونكە لە بنەڕەتدا خۆیان ئەو توانا فیكری و ڕۆشنبیری و سیاسی و كەسایەتیە یان  نیە كە بەرژەوەندیەكانی خۆیانی پێ بپارێزن جگە لە چەكی تەكەتول  نەبێت ،واتە نەمانی تەكەتول دەكاتە فیوزی پاشەڕۆژی سیاسی ئەم تەكەتول چیانە لەحیزب و ڕێكخراوەكاندا .
دەستەگەری ئەو شێرپەنجەیەیە كەبەناخ و جومگەكانی حیزب و ڕێكخراوەكاندا دەچێتە خوارو لەدواكاتدا نەك لە پەلو پۆیان دەخات ، بەڵكو ئامادەباشیش دەكات بۆكاردانەوەی بەرامبەر و  سەردەرهێنانی چەندان تەكەتول و دەستەو تەنانەت كەرت بونی تریش ، لەدواجاردا لاوازبون و وێران كردن و لەبەریەك هەڵوەشاندنەوەی ئەو حیزب و ڕێكخراوانەی لێ دەكەوێتەوە ، لەهەرشوێنێك  تەكەتول باڵادەست بو ، لەوشوێنە فیكرو ئایدۆلۆژیاو عەدالەت و توانای تایبەتی تاكەكەس وەدەرنراوە ،نەك هەرئەمەش بەتەنیا ،بەڵكو بێ متمانەیی ودڵەڕاوكێ و گومانی هەمیشەیی تاكەكان بەرامبەریەكتردروست دەبێت .
لەهەر شوێنێك تەكەتول هەژمونی هەبو پانتای ئازادی بیروڕا بەرتەسك دەبێتەوە ، بەكۆیلەكردنی تاك پەرە دەسێنێت ،ڕەخنەگرتن كەبنەمای پێش خستنە ئەفەرۆز دەكرێت ،تاكەكانی حیزب متمانەیان بەخۆیان كەم دەبێت ،گیانی كێ بەركێ (منافسە ) لاوازدەبێت .
هەڵدانەوەی لاپەڕەكانی مێژووی تەكەتولگەری  بەڵگەی حاشا هەڵنەگرن لەمەڕ ترسناكی دیاردەی دەستەگەری لەنێو حیزب و ڕێكخراوو كۆمەڵگادا.
لەكاردانەوەی كۆبونەوەی( سەقیفە ) ،كەخەلیفەی یەكەمی ئیسلام  ئەبوبەكری سدیق ڕەزای خوای لێبێت كرایە خەلیفە ، تائێستا شیعە و سونە یەك دەكوژن و شیرو تیر لەیەك دەسون ، شیعەكان ئەم كۆبونەوەیەی  سەقیفە نەك بەیەكەم تەكەتول دەناسێنن ، بەڵكوبەدەسپێكی مل ملانێی ئەم دومەزهەبە  هەژماردەكەن ،چونكە لای ئەوان خەلافەت حەقی ئیمامی عەلی بوو نەك ئەبوبەكر .
لەڕوسیا تەكەتولی بەڵشەویكەكان و مەنشەفیكەكان و كارەساتباری دیكتاتوریەتی ستالین و كوژرانی تروتسكی و دواتر هاتنی سەردەمی  برسترویكا ، لەبەریەك هەڵوەشاندنەوەی نەك هەردەوڵەتی سۆڤیەت ،بەڵكو هەمووبلۆكی سۆشیالیزمی لێكەوتەوە ، تەكەتولەكانی سەدام حسێن لەلایەك و عبدالخالق سامرائی لەلایەكی ترەوە حیزبی بەعسی ئەفەرۆز كرد، هێزی تەكەتول و دەستەگەری لەنێوپارتی دیموكراتی كوردستانی شەستەكان و دواتردا،چەندان باڵ و حیزبی هێنایە گۆڕێ وەك : كۆمەڵە ، یەكێتی ، سۆشیالیست ، لەدواجاردا لەنێو منداڵانی یەكێتیشدا ،گۆڕان و هاوپەیمانی سەریان دەرهێنا.
زۆربەی هەرە زۆری  یادەوەرنوسەكانی كورد ،باس لەدیاردەو زیانەكانی تەكە تول و پەرت بوونی ریزەكانی حیزب و میللەت دەكەن و بەشێكی فرەی هۆكارەكانیشی دەگێڕنەوە بۆ بەدەست هێنانی پلە وپۆست وقۆرخكاری نەك جیاوازی هزروئایدۆلوژیا .
خۆش ئەوەیە كەس پەندو وانەی لەو دیاردە تاڵ وژەهراویانە وەرنەگرتوەو تاهەنوكەش گەلێ ڕێكخراو حیزب هەرتە كەتول لەغیابی فیكرو ئایدۆلۆژیادا دەیبات بەڕێوە ، ئەفرادە كاڵفامەكانیش  دەبنە كەرەستەو خۆراكی تەكەتول وبەدڵخۆشیەوە پیادەی دەكەن .
سەیرەكەش لەوەدایە  سەرانی تەكەتول و ئەفرادەكانی  خوارخۆیان ،هیچیان متمانەیان بە یەكتر نی یەو یەك ئەوی دی دەخە ڵەتێنێت و ڕۆژ بەڕێ دەكەن و چاوەڕێی پلەو پۆست و دەسكەوتن ، باشترین بەڵگەش بۆ ئەم یەكتر گەوجاندنە ، سەنگەر گواستنەوەوبێ متمانەیی ونیفاق و ئەو دوسەرەیی یەی كە بۆتە دیاردە لە حیزبی كوردیدا .
یەكێك لە دەرهاویشتە ترسناكەكانی تەكەتول و كەرت بونی حیزب ئەوەیە ،كەخەڵكێك لە كەسی سێهەم یاچوارەمی حیزبێكەوە ،بەحوكمی تەكەتول و كەرت بون و گۆڕانكاری نوێ، دەبێتە كەسی یەكەم ،ئیتر ئالێرەوە شكستەكە سەردەردەهێنێت ،لەوانەیە ئەم كەسی سێهەم یا چوارهەمە كاتی خۆی توانیبێتی لەژێرهێزی سێبەری كەسی یەكەمدا  وەك  جێ بەجی كەر (منفژ)  سەركەوتوو بوبێت ، بەڵام بە هیچ شێوەیەك مەرج نیە ئەوكەسە بۆشوێنی كەسی یەكەم دەست بدات لەبەر لاوازی ئاستی بەڕێوەبردن ، سیاسی ،ڕۆشنبیری ،دنیابینی ، كاریزمایدا ،واتە كەسی سێهەمی حیزب و كەسی یەكەم  دوو دونیاو توخمی جیاواز و نەوعین و هەر یەكەیان بۆ بوارێك خوڵقاون و خەسڵەتەكانیان بەندەبەخۆیانەوە بەتەنیا ،واتە وەك ، دوو ئاو لە جامێك هەریەك لەڕەنگێ ئەم جێگۆركێیە لەكەسی سێهەم یا چوارەمەوە بۆ یەكەم ئەنجام ودەرهاویشتەكەی لە جێبەجێكردنی ئەركەكانیدا ڕەنگ دەداتەوە و پرسیارگەلێك دەوروژێنێت ، وەك ئەوەی ئایا  دوای ئەوەی كەبۆتە كەسی یەكەم حیزبەكی بەرەوپێش بردوە یان شكستی پێ هێناوە ؟
ڕیزەكانی پتەو كردوە، یا هەڵوەشاونەتەوە ،جەماوەری لەدەور كۆبونەتەوە ،یان هەڵوەریوە ؟ ئایا پابەندە بە بنەما فیكریەكانی حیزبەوە یان پاشگەزبۆتەوە ؟ كورسیەكانی هەڵبژاردن لەژێرباڵی ئەودا زیادی كردوە یان كەم ؟ دنیا بینی سیاسی و شارستانی لەچ ئاستێكدایە ؟ ئەمانەن پێوانەی زانستیانە بۆ هەڵسەنگاندنی هەركەس و ڕێكخراوێك .
هەربۆنمونەوەك فەنتازیاو خەیاڵ  با سەیری تەنیا دیمەنێكی تراژیك كۆمیدی دەرهاویشتەی ئەم تەكەتول بازیە بكەین لەیەكێك لە حیزبەكاندا ، 
بەرپرسێكی تەكەتولچی فرەباڵای حیزبێك داوا لەكادرێكی حیزبەكەی دەكات ئەگەرواز لەفڵانەپۆستی حیزبی بهێنێت و خۆی بۆ كاندید نەكات ،ئەوا پۆستێكی دەوڵەتی باڵای گرنگی پێ ئەبەخشێت !! چونكە پۆستە حیزبیەكەی بۆیەكێك لە تەكەتولە كەی خۆی داناوە  !! وەنەبێت ئەوەی كەپۆستەحكومیەكەی دراوەتێ لەبەر كەسایەتی و تواناو لێهاتوی و بروانامەساختە كەی و ئاستی زانستی یەكەی بێت!! نەخێر بەڵكو تەنیاو تەنیا مسۆگەركردنی پۆستە حیزبیەكەبوە بۆ هاوتەكەتولەكەی .
سەیری ئەم داهێنانە گەوریەكەن !! ئەم هەنگاوە هەرچەندە هەردوو كەسەكەی سوپاس گوزاركردوەوخستونیەتە یەك ئاستەوە  ،بەڵام بەتامی گەوجاندن ولادان لە بەهاكانی ئەو بنەمایانەی كەدەوڵەت و حیزبی پێشكەوتووی لەسەر بونیات دەنرێت .
بە ئاتەڵ و واتەڵی ( مقایضە ) ی  لەم جۆرەو بەم عەقڵیەتە سازشكاریە تەكەتول گەرایە ،هەرگیز گۆڕانكاری و پێشكەوتن لە حیزب و حكومەت و كۆمەڵگادا بەدی نایەت .


زۆرترین بینراو
© 2024 Awene Online, Inc. All Rights Reserved.
×