بزوتنەوەی گۆڕان و هێزەکانی گۆڕین ٦- ١٠

مەحمو رەزا ئەمین
  2021-01-25     1290

لە ئەڵقەی رابردوا (بزوتنەوەی گۆڕان و پارتی لە چیا هاوبەش و لە چیا ناکۆکن؟)، نوسی بوم: گۆڕان و پارتی لە ٣ شتا هاوبەشن:
# هەردوکیان یەک خوا ئەپەرستن؛
# هەردوکیان کوردن؛
# هەردوکیان کوردی باشورن.

بەڵام بۆ جیاوازی‌یە فیکری و سیاسی و کردارەکی‌یەکانی نێوان ئەم دو حیزبە، لەو وتارەدا ٢٤ دانە جیاوازیم ژماردوە.
جیاوازی‌یەکانی نێوانمان هەمویان جەوهەری و ستراتیجین. لەگەڵ ئەوەشا بزوتنەوەی گۆڕان لەگەڵ پارتی رێکەوت و چوە ناو کابینەکەی مەسرور بەرزانی‌یەوە. لە کاتێکا، بە رەئی متەوازعی بەندە، بزوتنەوەی گۆڕان لە باتی رێکەوتن لەگەڵ پارتی و بەشداریکردن لە کابینەکەی مەسرور بەرزانیا، ئەبو هەمو توانای خۆی بۆ رێکەوتن لەگەڵ هێزەکانی گۆڕین و پێکهێنانی ئەڵتەرناتیفی دەسەڵات، بخستایەتە گەڕ.

کامانەن هێزەکانی گۆڕین و ئەڵتەرناتیف؟
یەکەم:
هێزی سیاسی:
# بزوتنەوەی گۆڕان:
بزوتنەوەی گۆڕان ئەگەر بگەڕێتەوە سەر راستە رێگەی خۆی، کاریگەرترینە.
ئەم بزوتنەوەیە بە تەنیا ناتوانێ ئەرکی ئەڵتەرناتیف و گۆڕینی بنەڕەتی‌ی سیستەمی حوکمڕانی جێبەجێ بکا. بەڵام ئەتوانێ ببێ بە داینەمۆی لەدایکبونی ئەڵتەرناتیف. لەبەر ئەوە، ئەرکی ئێستا و هەرە لەپێشینەی بزوتنەوەی گۆڕان دروستکردنی ئەڵتەرناتیفە نەک بەشداریکردنی حوکمەتێ کە سیستەمێکی ئۆلیگارشی تێکڕای جومگەکانی قۆرخ کردوە.
بە بڕوام، لەم ئان و ساتەدا، لەناو هێزەکانی هەرێمی کوردستانا بە تەنیا نوسخە ئۆریجیناڵەکەی بزوتنەوەی گۆڕان ئەتوانێ ببێ بە داینەمۆی دروستکردنی ئەڵتەرناتیف. لەبەر ئەوە ئەرکی قورس و مێژویی ئەکەوێتە سەر شانی ئەو.
بە هەمان دەستور، بەشی شێری بەرپرسیارێتی‌ی دروست نە کردنی ئەڵتەرناتیف و شکستهێنانی ئەرکەکانی قۆناغە مێژویی‌یەکەش، هەر بەر بزوتنەوەی گۆڕان ئە کەوێ.
# هەڵسوڕاوە تۆراوەکانی گۆڕان، هەمویان.
# کۆمەڵی ئیسلامی‌ی کوردستان، سەرکردایەتی و جەماوەرەکەی.
# یەکگرتوی ئیسلامی‌ی کوردستان، سەرکردایەتی و جەماوەرەکەی.
# نەوەی نوێ، بەشێک لە سەرکردایەتی‌ و، جەماوەرەکەی.
# حیزبی شیوعی‌ی کوردستان، بەشێک لە سەرکردایەتی و، جەماوەرەکەی.
# بزوتنەوەی ئیسلامی، بەشێک لە سەرکردایەتی و، جەماوەرەکەی.
# کەسایەتی‌یە سیاسی‌یە سەربەخۆکان.
# بەشێک لە سەرکردایەتی و کادرە پێشکەوتوەکانی یەکێتی و، جەماوەرەکەی.
# بەشێک لە جەماوەری پارتی.

دوەم:
هێزی کۆمەڵایەتی:
# نوسەرە نەکڕدراو و ناڕازی‌یەکان، لە ناوەوە و دەرەوەی وڵات.
# کوردانی دایاسپۆرا (کوردانی هەڵاتو لە زوڵم و ستەمی بەعس و دەسەڵاتی کوردی).
# رێکخراوە ئازادەکانی کۆمەڵی مەدەنی و بەشێک لە جەماوەری رێکخراوە حیزبی‌یەکان.
# سەندیکا و رێکخراوە پیشەیی‌یەکان.
# کەسانی سەربەخۆی خاوەن کەسایەتی کۆمەڵایەتی‌ی ناسراو و کاریگەر.
# ئەو جەماوەرە پانوبەرینەی کوردستان کە لە هەڵبژاردنی رابردوی ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراق (٢٠١٨) و پەرلەمانی کوردستان (٢٠١٩) دا، بە رێژەی ٧٠- ٧٥% بایکۆتی دەنگدانی کرد.
# ئەو جەماوەرە ناڕازی‌یەی لە سەرتاسەری هەرێمی کوردستانا بێزارە لەم دەسەڵاتە زاڵم و گەندەڵ و دەخەڵ و بێ مۆراڵە کە، خۆی ئەدا لە نزیک ٩٠% دانیشتوانی هەرێم؛ بە موچەخۆر و بێلایەن و لایەندارانی حیزبەکانەوە.

ئەگەر خاڵە هاوبەشەکانی نێوان پارتی و بزوتنەوەی گۆڕان رواڵەتی و بریتی بن لە: یەک خودایی، کورد بون و نیشتەنی‌ی هەرێم، ئەوا خاڵە هاوبەشەکانی گۆڕان و هێزە سیاسی و کۆمەڵایەتی‌یەکانی ئەڵتەرناتیف و گۆڕینی بنەڕەتی‌ی سیستەمی حوکمڕانی، گەلێ زۆر و جەوهەرین، لەوانە:

# هەمومان ئەم سیستەمی حوکمڕانی‌یەمان پێ خراپ و گەندەڵ و ناعادل و ستەمکارە و داوای گۆڕینی ئەکەین.

# هەمومان دادوبێدادمانە بە دەس کەمی و خراپی‌ی هەمو جۆرەکانی خزمەتگوزاری‌یەوە و داوای باشکردن‌یان ئەکەین.

# هەمومان هەست بە خەتەرەئایندەیی‌یەکانی دواکەوتویی سیستەمی تەندروستی و پەروەردە و خوێندن و زانست ئەکەین و ئاگاداری بێ باکی‌ی دەسەڵاتین بەرامبەر خەتەرەکان‌یان.

# هەمومان داوای رۆشنی‌ی ئەکەین لە هەمو بوارەکانی دارایی و حوکمڕانی ‌دا و دژی تاڵانوبڕۆی سامانی نیشتمانین.

# هەمومان لەگەڵ دەساودەسی ئاشتیانەی دەسەڵات و دژی قۆرخکارین.

# هەمومان لەگەڵ هەڵبژاردنی ئازاد و پاکژ و نهێنی‌ و دژی تەزویرکردنی دەنگ و ئیرادەی خەڵکین لە هەڵبژاردنەکان ‌دا.

# هەمومان داوای دیمۆکراسی‌ی راستەقینە ئەکەین، دژی دیمۆکراسی‌ی رواڵەتی‌ین؛ پارلەمانێکی چالاک و بەهێز و خاوەنی ئیرادە و دەسەڵات‌مان ئەوێ.

# هەمومان دژی کۆنترۆڵکردنی دەسەڵاتەکانی: جێبەجێکردن و قانوندانان و دادوەرین لە لایەن حیزبەوە.

# هەمومان داوای دەزگای فەرمانڕەوایی نیشتمانی ئەکەین و دژی حیزباندنیانین.

# هەمومان دژی ئەوەین دەسەڵات و دەغیلەی حیزب و حوکمەت تێکەڵاو بن، بەردەوام داوای لێک جیاکردنەوەیان ئەکەین.

# هەمومان دژی بونی دەستی حیزبین لە ناو زانستگا و پەیمانگا و ناوەندەکانی خوێندن و وەرزش و لە ناو هونەر و چالاکی‌یە هونەری‌یەکان دا.

# هەمومان دژی بونی میلیشیا و قۆرخکردنی چەک و پارە و دەسەڵاتین.

# هەمومان دژی هەمو جۆرەکانی نادادین و داوای دادی کۆمەڵایەتی، ئابوری و سیاسی ئەکەین.

# هەمومان ئەمانەوێ میدیا ئازاد و کۆنترۆڵ نە کراو بێ و کەس لەسەر دەربڕینی بیروڕا نە گیرێ و مولاحەقە نە کرێ.

# هەمومان دژی پێشێلکردنی مافی مرۆڤ و ئازادی‌یە کەسی و گشتی‌یەکانین. دژی سەرکوتکردنی بیروڕای سیاسی‌ی جیاواز و نانبڕینی موچەخۆرانین.

# هەمومان دژی جیاکارین لە نێوان هاووڵاتی‌یەک و یەکێکی ترا لەسەر بنەمای: خوێن و ئینتمای حیزبی و بنەماڵەیی و ناوچەیی و خێڵ و عەشرەت و رەگەز و پایەی کۆمەڵایەتی.

# هەمومان دژی سیاسەتی نەوتی‌ی هەرێم و تاریکاندنی داهاتەکەی و سەرچاوەکانی تری داهاتین.

# هەمومان ئابوری‌ی مڵکانەمان پێ خراپ و کوشندەیە و داوای بەکارهێنانی داهاتی نەوت ئەکەین لە بەهێزکردنی ئابوری‌ی پیشەسازی و کشتوکاڵی دا.

# هەمومان دژی قۆرخکردنی مێژوی کوردایەتین بۆ ئەم یان ئەو "بنەماڵەی شۆڕشگێڕ!".

# هەمومان ئەمانەوێ شەرعیەتی قانونی و دەستوری جێگەی شەرعیەتی شۆڕشگێڕی بگرێتەوە.

# هەمومان ئەمانەوێ هەمو هاووڵاتیانی هەرێم لە ئەرک و مافا وەک یەک بن.

# هەمومان بڕوامان وایە، بەهێزبونی هەرێم لە دیمۆکراتیزەکردنی سیستەمی حوکمڕانی دایە، نەک لە تەوریسی دەسەڵات و سەرپاخستنی سیستەمێکی ئەمنی‌ی داپڵۆسێنەر دا.

# هەمومان دژی نۆکەرایەتی ئەم حیزب و ئەو حیزبین بۆ وڵاتانی دەوروبەر.

# هەموشمان ئەمانەوێ ئەم واقیعە تاڵە بگۆڕین بە واقعێک کە شایستەی خەبات و قوربانی‌یەکانی خەڵکی کوردستان بێ و ئایندەیەکی گەش‌یش بۆ نەوەکانی ئایندە دابین و مسۆگەر بکەین.

خوێنەری ئەم ئەڵقەیە و ئەڵقەی رابردوی ئەم زنجیرە وتارە تۆزێ دیقەت بدا، پارادۆکسێکی سەیر هەست پێ ئەکا:
بزوتنەوەی گۆڕان و پارتی ٢٤ جیاوازی فیکری و سیاسی و کردارەکی لە نێوانیان‌دا هەیە.
لە بەرامبەرا، بزوتنەوەی گۆڕان و هێزەکانی گۆڕین و ئەفراندنی ئەڵتەرناتیف‌، ٢٤ لێکچونی سیاسی و کردارەکی لە نێوانیان‌دا هەیە.
کەچی سەرکردایەتی‌ی بزوتنەوەی گۆڕان پشتی کردۆتە هێزەکانی گۆڕین و خۆی تەسلیمی ئیرادە و بەرژەوەندی‌ی حیزبێک کردوە کە بە قیروزفت و چەسپی دوقلوش، ساڵێک هەوڵ بدەی، بە یەکەوە نا لکێن.

ئیتر نازانم بۆچی ئەبێ هاوپەیمانی‌ لەگەڵ پارتی ممکن بێ، بەڵام لەگەڵ ئەو هەمو هێزە سیاسی و کۆمەڵایەتی‌یەی کوردستانا، کە ئەو هەمو بەرژەوەندی‌یە هاوبەشە کۆمان ئە کەنەوە، هاوپەیمانی ناممکن بێ؟!
ئەگەر "پلان" و "دوربینی" و "ئیرادەی سیاسی" و "ئیقدام" و "ئازایەتی" و "لە فەشەل نە ترسان" هەبن، هاوپەیمانی‌یەکی نیشتمانی‌ی فراوان لە نێوان هێزەکانی گۆڕین دا، هەم زۆر ممکنە هەم باشترین ئامراز و پەلەترین پرۆژەی نیشتمانی‌یە بۆ دەربازبون لەم زەلکاوە قوڵەی، دەسەڵاتی ستەمکار تێی فڕێ داوین.

نزیکەی چوار ساڵە، دروست لە داوای کۆچی دوایی کاک نەوشیروانەوە، من داوای ئەم هاوپەیمانی‌یە ئەکەم. لە ٤- ٥ وتاری بڵاوکراوەدا قسەم لەسەر کردوە و سودەکانی و ئەرکەکانیم ژماردون.
خۆشبەختانە سەرەتاکەی لە (هاوپەیمانی‌ی هیوای کوردستانی) دا بەدی ئەکەم.
ئومێدوارم هەمان هاوپەیمانی، بە هەمان ناو و پلان و ئیرادەوە، لە ناو پارلەمانی کوردستان‌یش دا، دروست ببێ و لە ئێستەوە خۆمان ئامادە بکەین بۆ هەڵبژاردنەکانی عیراق و کوردستان.

ئیتر کاتی ئەوە هاتوە لە کوردستان و عیراق دو جەمسەر یان دو بەرە دروست ببن: بەرەی دیمۆکراتخوازی راستەقینە و دژە گەندەڵ بەرامبەر بەرەی دیمۆکراتخوازی درۆزنانە و گەندەڵ.

قازانجی خۆی و خەڵکی کوردستان‌یشە، یەکێتی‌ی نیشتمانی کوردستان جێگەی خۆی لە ناو ئەو هاوپەیمانی‌یە دا بکاتەوە.
یەکێتی‌یەکان لە دوای راپەڕینەوە بە رەفتارەکانیان مێژوی پێش راپەڕینی حیزبەکەی خۆیان ناشیرین کردوە. ئەگەر خۆیان بدەن بەلای بەرەی گەل دا و واز لە گزی و فزی و قۆرخکاری و دەخەڵی‌ی گومرگەکان و سەرچاوەکانی تری داهات بهێنن، کوردستان لە هەژمونی پارتی و پێوەندی‌یە گوماناوی و زیانبەخشەکانی رزگاری ئەبێ و ئەکەوێتە سەر راستەڕێ.

ئەگەر لەم ئان و ساتەدا ئەو هاوپەیمانی‌یە دروست نەبێ، ئەوا گەورەترین خەتەر لەسەر قەوارەی هەرێم، حیزبە قۆرخکار و گەندەڵەکانی هەرێم ئەبن، نەک هێزی دەرەکی و بێگانە.

خەڵکی کوردستان ئێستا لە باتی وتاری سواوی کوردایەتی‌ی سونەتی و دروستکردنی دوژمنی راستی یان وەهمی، پێویستیان بە هاوپەیمانی‌یەکە کە بتوانێ دۆستیان بۆ زیاد بکا و بتوانێ روبەڕوی نادادی و زوڵمی حوکمڕانی نۆکەر و گەندەڵی و نەخۆشی و بێکاری و برسێتی و هەژاری و نەفامی و کلکایەتی بۆ ئەنکەرە و تاران ببێتەوە و، ئەم حوکمڕانی‌یە خراپە لە ریشەوە بگۆڕێ بە فەرمانڕەوایی‌یەکی باش.

ئەگەر هێزەکانی گۆڕین بە رێژەی ٩٠% خەڵکی ناڕازی‌ی کوردستانەوە، نەتوانن تەرازوی هێز بە قازانجی خەڵک بگۆڕن، ئەوا کەمتەرخەمی و تاوان لە ئەستۆی ئەوان ئەبێ نەک لە ئەستۆی چەتەکانی کوردایەتی.


وتاری زیاتر

زۆرترین بینراو
© 2024 Awene Online, Inc. All Rights Reserved.
×