ئارى زيَندينى

     گەر سەیری ھەواڵە جیھانیەکان بکەی ، کە بەشێوەی راستەوخۆ لە تۆرە کۆمەڵایەتیەکاندا ئەبیندرێت ، تاووتۆ و گفتوگۆی رۆشەنبیران و موسڵمانان ئەکرێت و دەبیندرێت، قێز لە بوونی مرۆڤایەتیش دەکەیتەوە لەو سەردەمە :گشتی نەفرەت لە ئەمریکا و ئەوروپا دەکات ، گشتی نزا ئەکات بۆ نەمانی گشت مرۆڤەکانیان بەدەر لە موسلمانان ، گشتی بەو ئاواتەن و چاوەڕوانی روخانی یەکجارەکی ئەوروپا و ئەمریکان ، رق و قینەی بێ پایەنیان بەرامبەر ئەو وڵاتانەیە .بەڵێ ئەی برای رۆشەنبیرم ئەمرۆ چەند جار نەفرەتت کرد ؟ ئەی چەند جار ئاواتخواز بووی بە نەمانی ئەم وڵاتانە ؟ ئایا بۆنی بڵاوبوونەوەی زیاتری ڤایرۆسەکەت کرد لە ئەوروپا و ئەمەریکا ، دڵی تا چەندێک خۆش کردیت؟ و چەند جار ئاوات خواز بووی کە چرکە بە چرەکەی رێژەی ھاوڵاتیانیان زیاد بکات لەم پەتایە و ئابوریەکەیان زیاتر بتەپێ .ھەندێک لە رۆشەنبیرانی ئسلامجی کورد یان خۆڕھەلات بەگشتی ، کێشەیەکی دەرونی گەورەیان ھەیە لەگەل ئەمریکا و ئەوروپا ، ھەرچەند لە دڵیشا موسڵمانیان خۆشناوێت .

یەکەم : لەبەر ئەوەی زۆرینەیان چوینە ناو رێگای رۆشەنبیری لە دەرگاکانی چەپەوە ، ئەوانیش وا رەچاو ئەکرێن کە دژی سەرمایەداری و ڕۆژئاوان بە شێوەیەکی گشتی ، ئەمەش یەکێکە لە بنەمای ناسنامەکانیان . ئەم دژایەتیەش لەم ماوەیە زۆر جوان بەدەرئەکەوێت ، کاتێک ئەبینین ئەم کۆمەڵە رۆشەنبیرانە ، پەناو پاڵپشتیان بۆ چیین و روسیا ئەچەمێنەوە . باس لە شێوازی بنبر کردن و رێگاکانی چین ئەکەن بۆ ڤایرۆسەکە ، ھیچیش لە جوێن ئاواتەکانیان ناشارنەوە دەرھەق بە ڕۆژئاوا و ئەمریکا ، ئارەز و حەزەکانیشیان بۆ سەرکەوتنی چیین و روسیایە ، ئاواتە گەورەکەیان ئەوەیە کە ئەم دوو ھێزە شوێنی ئەمریکا بگرنەوە .

رۆشەنبیری کورد و رۆژھەلات ھەردەم خەون بە دیموکراسی و ئازادی ئەبینن و نەمانی شەری ھەژاری ئەکەن ، ئێستاکە پشت و پەنای خۆیان بە وڵات و رێبازە سەرکوتکەرەکەیان ئەبستن ، ئەو ولاتانەی کە ئستغلالی ھەژاری کرێکارەکانیان ئەکەن ، لە کار کردنێکی کەم نرخ و یانیش گەر بێت و سەرپێچی بکەن ئەخرێنە ناو زیندانە ژەنگاویەکانی رژێمەکانیان . ئەم دوو ولاتە ھەر لە خۆیاندا شۆسیالست نیین بە ھیچ شێوەیەک ، بەڵکو دڕندەترن لە سەرمایەداریەکەی ، سەرمایەداری روسی و چیین ئەوانەی حوکمی ئەکەن پەیوەست نین بە رەوشت و یاسایێک وەک ئەوەی لە ئەمەریکا ھەیە .

کرێکاری رووسی و چیین ئەو ماف سەربەستیانەیان نییە وەک کرێکاری ئەمریکی و ئەوروپی ، تاوەکو خەون و خۆشیش بە داھاتی مانگانەیان ببینن و ماف و ئازادی سیاسی و کۆمەڵایەتیەکەشیان وەک ھاولاتی ئەمریکی نییە .

رەنگە ھاوڕا بیت یان جیاواز بیت لەگەل سیاسەتەکانی ترامپ و شێوازی مامەلە کردنی لەگەل نەیارەکانی ، منیش یان زۆرێکیشمان رەنگە ھاوڕای نەبیین لە زۆر شتدا ، بەڵام ئایا ترامپ ئەمەریکایە ؟ لە ھەمان کاتیشدا ئەویش پابەند کراوە بە بنەماو یاسا کە لەسەری چەسپێندراوە نەرمی و تووندی بنوێنێت لە شێوازەکانی ئەمەش بۆ ھاوسەنگی .رەنگە دەستەلاتەکەی چەند مانگێکی تر بخایەنێت یان چوارچسالی تر ، بەڵام ئەمریکا بەردەوام ئەبێت لە دیموکراسیەکەی .
گەر ھاوپشکیشم بکەن لە نێوان چین و روسیا بەلایەک و ئەمریکاش بەلایێک بێ گوومان ئەمریکا ھەڵدەبژێرم بێ ھیچ دوودڵیەک .
ئەزانی بۆ ؟ : ئەمریکا یەکەم وڵات بوو لە جیھان دەولەتی دروست کرد لەسەر بنەمای ماف و رەوشتیەکان .یەکەم وڵات بووە کە لە دەستورەکەی لێپرسینەوەی سەرۆکەکانی پابەند کردوە . یەکەم وڵاتە زۆرینەی دانیشتوانەکانی لە کۆچەرانن و کۆچەریش دەرفەتی ژیانی ھەیە لە ئازادی و چێژ وەرگرتن لە ژیان ، ڕۆلەکانیشیان مافی ئەوەیان ھەیە ببن بە سەرۆکی وڵات .رەنگە بێیت پێم بڵێیت : ئاخەر ئەوان ھەلوسوکەوتی خراپیان نواندەوە لەگەل دانیشتوانە بنەرەتیەکەی و کۆیەلەو نیزامی جیاکردنەوەی رەگزپەرستیان دان پێدانابوو .بەڵێ ئەمە راستە و ڕویداوە ، بەلام ھەر خۆشیان بوون دوو ھێزی سپی پێست بە گژ یەکدا چوون و لە یەکتریان کوشت بۆ ئازای کۆیلەکان ، ھەمان ئەو وڵاتەیە کە سەرکردەکانیان داوای لێبوردنیان کرد بۆ ئەو ماوەیە رەگەزپەرستیە و تاوانەکانیان ، ھەمان ئەو وڵاتەیە کە کوڕی رۆلەیەکی کۆچەری ئەفریقی ھەڵبژارد وە ک سەرۆکی وڵات ، ھەمان ئەو وڵاتەیە کە بەرگری کرد لە جێگرە ژنێکی موسڵمان بۆ لەبەرکردنی سەرپۆشەکەی ، ئەو ولاتەیە کە ھاتووچۆی تیادا دەکەیت بە ئازادی ، زۆر بە سەربەستیش ئەتوانی رەخنە لە سەرۆکەکەی بگریت و بێ ئەوەی ترس لە چاودێری یان خرانە زیندان یان دەرکردن بکەیت .

دیموکراسیەت رۆمانسیەت و خەونێک نییە ، دیموکراسیەت گەراجێکە بۆ چاک کردنەوەی ئۆتۆمبیلەکان ، پێکدادان و سوتان و توانەوەیە ، بۆنی ناخۆش و ئارەقە رشتن و ھەڵەکانە ، بەڵام لە کۆتایی میکانیکی زیرەک فێر ئەبێت لە ھەڵەکانی و پەرە بە خۆی ئەدات و ئۆتۆمبیلەکەش سەر لە نوێ ئەچێتەوە سەر رێگا بێ ھیچ کێشەیەک لەبەر ئەوەی پارچەی دروستکرا و رێنمایەکی کاریگەری ھەیە . دیموکراسیەتی راستەقینە بەردەوام توانای ھەیە خۆی پاک بکاتەوە تا ئەگەرێتەوە سەر رێرەوێکی راست ، لەبەر ئەوەی دانئەنێت بە ھەڵەکانی .
ئەوانەی خەون بە ولات و سیستەمێکی بێ وێنە و خەیاڵاوی ئەبینن بەردەوام مرۆڤایەتی لە نەھامەتیەک بۆ نەھامەتیەکی تر ئەبەن .سەیر بکە وەک خەون خەیاڵی فاشیزمیەکان ، یان خەون و خەیاڵی شوعیەکان ، یا خەون و خەیالی ئیسلامیەکان . کە چۆن گەلەکانمانیان یان جیھانیان لە وێرانی بۆ وێرانی برد . ئەمەش لەبەر ئەوەی سیستەم و یاسایێکی پۆلاینیان نەبوو بۆ گشت جیھان ، ھەروەھا توانای رەخنە گرتنی خۆیان نەبوو تا بگەرێنەوە سەر رێرەوێکی راست .

گەر دەتەوێت بزانیت جیاوازی نێوان سیستەمی ڕۆژئاوای و چیینی چۆنە یان بە شێوازێکە ، سەیرکە بزانە چی کرد کۆمپانیای ( میدترونیک ) ئەم کۆمپانیایەش خاوەنەکەی کەسێکی دامەزرێنەری ئەمریکیە بە ناوی ( ئیزل پاکین ) خاوەن داھێنانێکی پاک و بێ گەردە ئەویش : رێکخستنی لێدانەکانی دڵی دەستکردە . ئەم کۆمپانیایە تاتبەتە بە دروستکردنی ئامێرەکانی پزیشکی ،دوای بڵاوبوونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆنا ھەستا بە پلاندانانی ئامێرێکی ھەناسە دانی دەستکرد کە بە سۆفتوۆریک کاردەکات و ھەموو کەسێک لە توانای دا ھەبێت دروستی بکات بە خۆڕای بۆ رزگار کردنی سەدەھان و ھەزاران گیان.

ئایا تا ئێستا گوێتان لە ھیچ ئامێرێک بووە چیین دروستی کردبێت ؟
بەردەوام چیین سیخوری کردوە لەسەر ئەم کۆمپانیانە و بایەخێکی کەمی بە ئامێرەکان داوە و یان کۆپی کردون و بە نرخێکی ھەرزان فرۆشتویەیی .

ئەمریکا و بنەماکانی سەرمایەداری بەشێکن لە بنەمای ڕۆژئاوایی، کە جێبەجێیکرد بۆ ڕۆشەنبیری رۆژھەڵاتی ھەموو ئەو خەونانەی کە بە خەیال یان لە فلیمێکدا ئەیبینی ، ھەر لە مافەکانی مڕۆڤ و مافەکانی دەربڕین و گواستنەوە و مافەکانی پەیوەندیەکان و مافی پاراستنی کەمینەکان ، ھەروەھا کرانەوەی گەلان لە نێوان خۆیاندا ، پێشخستنی لێکۆلینەوەی زانستی و ، پێشخستنی تەکنەلۆژیا و پێشخستنی پزیشکی و ئازادی و بەھرەداری و داھێنان .

رۆشەنبیرێکی رۆژھەڵاتی ھیچ کات خەون بەوە نابینێت مناڵەکەی بۆ چین بنێرێت بۆ فێربوون و زانست ، بەڵکو ئەینێرێت بۆ ئەمریکا و ئەڵمانیا ، یان ئەیبات بۆ خوندنگا و سیستەمە ئەوروپیەکان . گەر بێتو بەراوردێکیش بۆ ئەم رۆشەنبیرە بکەین لە نێو ئامێرەکان ، ھەر لە لاپتۆب و مایکرۆسۆفت و ئایفۆن و گۆگل و فایسبوک و ھەر لە داودەرمان ئامێرە پزیشکیەکان و ئامێرەکانی ناومال جۆرەھا کەرستەی تر ، باوەڕ ناکەم کەسیان کەرستەی چینی ھەڵبژێرن ھەر لە خودی موسڵمانانیش .ھەمان ئەو ڕۆشەنبیرە ، ئەمریکا تاوانبار دەکات و ئەلێت ولاتێکی بێ شارستانیەتە و ئاوات خوازە بروخێت و نەمینێت .

بەڵام شارستانیەت چییە ؟
بەلێ رەنگە ئەمریکا مێژوویێکی درێژی نەبێت تا باسی پاشاو ئیمبراتۆریەتەکان لە مێژووی خۆی تۆمار بکات . بەڵام رۆشەنبیریەک و شارستانیەتیێکی بەھێزی ھەیە ، ئەمیش درێژکراوەی شارستانیەتی رۆژئاوایە ھەر لە ئغریق تا ئێستامان ، شارستانیەتی سەرنج راکێش و بەتین و پۆڵاین دروست ئەبێت لەسەر بنەما و رۆشەنبیری کار ومافی مرۆڤ و بەھرە و زانست . ئەم تێکەلەیەش تا ئێستا نە چیین نە روسیا پێی نەگەیشتون . لەبەر ئەوەی ئەوان بەرھەمھێنان پێش مرۆڤ دێخن و مافی تایبەتیش لە پێش ھەموو بایەخێکە .من ئاوات خوازم چیین و روسیا و گەلانی گشت جیھان و کوردیش بگات بەم تێکەڵەیە .

ھیواخوازیشم ئەمریکا بایەخ و پەرە زیاتر بەخۆی بدات دەرفەتی باشتر و ئەزموون وەربگرێت لە ھەڵەکانی ، لەبەر ئەوەی ئەو وڵاتە لە خۆی گرتوە لە توانای زانستی و بەھرەمەندی و سیاسی و مرۆڤایەتی وکە زۆر بایەخدارە بۆ گشت جیھان ، بە تایبەتیش کاتی کێشەکان و بەرنگاریەکان، کە ڕووبەڕوی مرۆڤایەتی ئەبێتەوە لەم رۆژگارانەماندا.