2021-01-08 840
وەرگرتنەوەی پۆسته ئیداریی‌و ئەمنییه‌كانی شاری کەرکوک لەکوردو پێدانی بەعەرەب‌و تورکمان بەردەوامە، به‌پێی راپۆرتێكی ده‌نگی ئه‌مریكا، تا ئێستا سەروی 100 پۆستی ئیداریی‌و ئەمنیی لەکورد وەرگێراوەتەوەو دراون بەدوو پێکهاتەکەی تر، هەوڵی لەسەر کارلابردنی چەند بەرپرسێکی تری کوردیش لە ئارادایە.
ئاوێنه: تا پێش 16 ی ئۆکتۆبەری ساڵی 2017، کورد دەسەڵاتی تەواوی لەکەرکوک هەبوو، جگە لە پۆستەکانی پارێزگار و سەرۆکی ئەنجومەنی پارێزگا و پۆستە هەستیارەکانی تریش، تەواوی شارەکە لەڕووی ئەمنی و سەربازیەوە لە ژێر کۆنترۆڵی کورددا بوو، بەڵام ئێستا هاوکێشەکە گۆڕاوە و کورد بووەتە هێزێکی لاواز و ناکاریگەر.
کورد نیگەرانە لە دۆخی کەرکوک و ڕازی نیە بە لێسەندنەوەی پۆستە ئەمنی و ئیداریەکان لێی، بەڵام عەرەب و تورکمان بەردەوامن لە فشارەکانیان بۆ وەرگرتنی پۆستی زیاتر، پێیانوایە ئەو پۆستانەی پێشتر کورد بە " فشار" بردوونی، ئیستیحقاقی ئەوانە.
نەجات حسێن، ئەندامی کوتلەی تورکمانی لەکەرکوک رایگه‌یاندووه، "لێسەندنەوەی پۆست لەکەرکوک، گەر بێ وردبوونەوە لە ناوەڕۆکی مەسەلەکان لێیبڕوانیت ڕاستە، بەڵام گەر لە وردەکاری دابەشکردنی دەسەڵاتەکان بکۆڵیتەوە، ئەوە ڕاست نیە، بەڵکو ئەمە دەچێتە چوارچێوەی دابەشکردنی پۆستەکان بە شێوەی 32% بۆ هەر پێکهاتەیەک."
نەجات حسێن دەڵێت، "دوای پرۆسەکانی سەپاندنی یاسا لەکەرکوک لە ساڵی 2017، کوردەکان بەڕێژەی 32% ی پۆستەکانی کەرکوک ڕازی نەبوون، بەڵکو داوای 40%ی پۆستەکانیان کرد، لێسەندنەوەی ئەو پۆستانە پەیوەندی بە دابەشکردنی دەسەڵاتەکان و پێدانی پشکی پێکهاتەکانی ترە."
باڵادەستبوونی عەرەب و تورکمان و وەرگرتنەوەی پۆستەکان لە کورد بە ڕێککەوتنی ئەو دوو پێکهاتە، لەکاتێکدایە کورد لەکۆی 41 کورسی ئەنجومەنی سڕکراوی پارێزگای کەرکوک، خاوەنی 26 کورسی بوو، کە پۆستەکانی کەرکوک لەلایەن ئەو ئەنجومەنەوە یەکلایی دەکرانەوە.
ئەوەی هێندەی تر، دەرفەتی بۆ عەرەب و تورکمان ڕەخساندووە، تا ناڕەزایەتیەکانی کورد بەهەند وەرنەگرن، پەرتەوازەیی لایەنە کوردیەکان و یەکدەنگ نەبوونیانە، ئەمەش بووەتە هۆکاری لاوازبوونی زیاتری پێگەیان لە شارەکە.
کامەران کەرکوکی، ئەندامی ئەنجومەنی هەڵپەسێردراوی پارێزگای کەرکوک ئۆباڵی لەدەستدانی پۆستەکانی کەرکوک دەخاتە ئەستۆی لایەنە کوردیەکان، ئه‌و دەڵێت، "کاتێک کەرکوک لە ژێر کۆنترۆڵی کورددا بوو، عەرەب و تورکمان، بە تایبەتی تر تورکمان، داوایانکردووە ڕێککەوتن بکرێت لەسەر پۆستەکان، بەڵام بەشێک لە کوتلە کوردیەکانی نێو ئەنجومەن ڕازی نەبوون."
وتیشی، "دواتر عەرەب و تورکمان، وتیان، مادام ڕازی نابن، ئێستا چی دەکەن بیکەن، ئێمەش هەر دەرفەتێکمان بۆ بڕەخسێت، درێغی ناکەین، بۆیە ئێستا ئەوان دۆخەکەیان بۆ لەبارە و چیان بوێ، دەیکەن."
هەرچەندە کورد، عەرەب و تورکمان تۆمەتبار دەکات بە بردنی پۆستەکانی کەرکوک، بەڵام بەرپرسانی ئەو دوو پێکهاتە، ئاماژەبەوەدەکەن کورد پێشتر بە زۆر دەستی بەسەر پۆستەکانی کەرکوکدا گرتووە و ئەوانی لێ بێبەش کردووە، بۆیە ئێستا دەیانەوێت پشکی خۆیان وەرگرنەوە.
نەجات حسێن، ڕوونیکردەوە چەند مانگێک دوای کۆنترۆڵکردنی کەرکوک لەلایەن حکومەتی عێراقەوە، کورد و عەرەب و تورکمان، کۆبوونەتەوە بۆ دابەشکردنی پۆستەکان، بەڵام کوردەکان بە ڕێژەی 32% ڕازی نەبوون و کۆبوونەوەکەیان جێهێشتووە، وتی"دواتر عەرەب و تورکمان بەردەوامیان بە کۆبوونەوەکە دا و بڕیاریاندا، هەر پێکهاتەیەک بەڕێژەی 32% پۆستی پێبدرێ."
پێشتر لە نێو ئەنجومەنی پارێزگای کەرکوکدا، لیژنەیەکی هەماهەنگی هەبووە لە نێوان پێکهاتەکاندا، بۆ یەکلایی کردنەوەی ئەو پرسانەی جێی مشت و مڕن، پێش ئەوەی ببرێنە نێو ئەنجومەن بۆ گفتووگۆ لەسەرکردن، بەڵام ئەنجومەنەکە هەر لە سەردەمی دەسەڵاتی کوردیدا لاوازکرا، ئەمەش هێندەی تر، کێشمەکێشی نێوان پێکهاتەکانی لەسەر پۆستەکان قوڵتر کردەوە.