ئا: شەماڵ بارەوانی

هەڵبەت من زۆر زوو دەستم کرد بەخوێندنەوەی کتێبی هەمەجۆرو فەقێیەکی زۆر نەوەستاو عەجوڵ بووم و زۆر زوو و هەر لەقۆناغی فەقێیاتیمەوە، دەستم بۆ کتێبی قەبەو سنوری هێڵەسورەکان و بابەتی بڤەو نووسەرە بەتابووکراوەکان دەبرد، جاری وابووە کتێبێکم کڕیوە لای مەلای مزگەوت لەسەری ڕووبەڕووی کێشە بوومەتەوەو بەهۆیەوە لەحوجرەو مزگەوت دەرکراوم، بۆیە حەزدەکەم بەر لەوەی بڕۆمە ناو بابەتەکەو ڕانانێک و هەڵسەنگاندن و خوێندنەوەیەکی کورت بۆ کتێبی«ڕێگاڕاستەکان»ی(د.عەبدولکەریم سروش) عاریف و فەیلەسوف و بیرمەندی مەزنی بەڕەگەز ئێرانی و ڕاکردووی تاراوگە نشین بکەم، دوو بەسەرهاتی خۆمتان لەسەرخوێندنەوەی کتێب و یەکێکیان کە ئەو کتێبەی«ڕێگا ڕاستەکان»ی عەبدولکەریم سروشە بۆ بگێڕمەوە، سەبارەت بە قۆناغی بەنج و غەیبوبەو دۆگمایی بوونی فیکری و بەستەڵەکی عەقلی و بیرتەسکی و ئاسۆداخراویم و تەنها بەڕاستی زانینی تاقەڕێگایەک و قۆرخکردنی ڕاستیەکان، باس لەوە بکەم کە سروش ئەو کەسەبوو،کاریگەری زۆری لەسەر دروستکردم دانراو کتێبەکانی(ڕێگا ڕاستەکان،نیوەی پەنهانی فەیلەسووف،کەلەپوورو سیکولاریزم، ئەقڵ و ئازادی، تەنها ئەزموونی پێغەمبەر،سیاسەت و ئایینداری،پلورالیزمی ئایینی،ئاین لەسەردەمی مۆدێرنەدا، و بەتایبەتی ڕێگاڕاستەکان)، دەروازەیەکی زۆر گرنگ و باشبوون بۆ ئەوەی من تووشی کرانەوەی فیکری و توانەوەی ئەو بەستەڵەکەی ئەقڵ ببم و لەوتونێڵە تاریکەی ئایدیۆلۆژی بێمە دەرو تێبگەم ،کە دنیای مرۆڤایەتی گەلێ لەو چاڵە فیکریەی من تێیکەوتووم فراوانترو ڕێگاکانی ڕاستی و حەقیقەتەکانیش ، زۆر لەو ڕاستیە ساختەیەی من بانگەشەی بۆ دەکەم و پێی تەڵقین و گەوج و گۆشکراوم زۆرترن.
تاڕادەیەک و دواتر لەپاڵ ئەوە کامۆ وسارتەرو سیمۆن دیبۆڤوارو کافکاو نیچەو دەیان فەیلەسوف وکەلەنووسەری تری ناوداری جیهانی شۆڕش و کودەتایەکیان لەسەر جیهان بینی و دیدەنیگاو تێڕوانینی من کرد، وەلێ سروش دەسپێک و سەرەتاو هۆکارێک بوو،کە من ئەو ناوانەی ئاماژەم پێکردن بناسم و بیانخوێنمەوەو لێیان تێبگەم و کودەتا لە هزرو جیهان بینیمدا ،بەسەر تێگەیشتنە داخراو بیرکردنەوە کۆن و ئایدیۆلۆجیاتەسکەکەی پێشووم دا بکەم.
لەسەر ئەزموونم لەگەڵ خوێندنەوەو حاڵەتی فیکریم، بیرمە لەسلێمانی ساڵی٢٠٠٨، فەقێ بووم لەحوجرەی مزگەوتی(سەیوانی دوو) لەسابونکەران و لەهەمانکاتیشدا لەقوتابخانەی ئیمامی غەزالیش کە لەناو مزگەوتی (حەمەی حاجی ڕەشید) بوو قوتابی بووم، ئەو کاتە هێشتا لەقۆناخی هەرزەیی فیکری و لەژێر سۆزو هەڵچون و حەماسەتی ئاییندابووم و نەزعەیەکی زۆر توندی ئایییانیانەو دەستگرتنێکی زۆر وشکم بەئایینەوە هەبوو، بەناو و ڕوخسار یەکگرتووبووم ،وەلێ بەمەیل و فیکر بەرەولای سەلەفیگەرێتیدا دەچووم و قەناعەتم وابوو ڕیش تاشین حەڕامەو شەرواڵی کورت واجب و مۆسیک تاوانە!
سفر باوەڕم بە ئازادی و دیموکرسیەت و عیلمانیەت و مافی مرۆڤ نەبوو و ئەو تەرزەبابەت و شتانەم هەمووی بەمەهزەلەی کفرو دەسیسەی جوڵەکەو دەستی دوژمنانی ئیسلام ، بۆ لێدان لەئایین و موسڵمانان دەزانی!
ڕۆژێک چومە بازاڕ کۆمەڵێک کتێبم کڕی، یەکێکیان کتێبێک بوو، کەلەکۆمەڵێک فەتوای بن بازو عوسەیمین و پیاوی تری ئایینی سەلەفیگەرا پێک هاتبوو، سەبارەت بە حوکمی ڕیش تاشین وشەڕواڵی کورت و مۆسیقا و چونە سەرئاو ئە جۆرە بابەتانە بوو،مەلا(ع، س) کە یەکگرتووبوو، ئەومەلایەی مزگەتی سەیوان کەلەهەمان کات وانەی فەقێیاتیشم(نەحو سەڕف، فیقه و عەقیدە) لای دەخوێند.. تومەز فەقێیەک فەسادی لێ کردبووم لای مەلا گوتبووی فەقێ شەماڵ، دنیایەک کتێبی سەلەفیەکانی کڕیوە، مەلا دەهریبوو کە بەوەی زانی، چاوەکانی خوێنیان لێدەباری و پەنجەی هەڕەشەی بۆ ڕاکێشام و گەفی دەرکردنی لێکردم  و پێی گوتم شەماڵ تۆ هێشتا گچکەیت و جارێکیتر بێ ئاگاداری و ڕوخسەتی من یەک کتێب ناکڕیت و پێ ناخەیتە هیچ کتێبخانەیەکەوەو ئەو کتێبەیش هەر ئێستا دەبەیتەوە ئەو شوێنەی لێت هێناوە، باش...!
سەرەتا ڕەتمکردەوە بیبەمەوەو سوکە شەڕێکم لەگەڵ مەلا کردو ئاخریەکەم سەرکەوتوونەبووم و تادەرنەکرێم ،ناچار کتێبەم گەڕاندەوە ئەو شوێنەی لێم کڕیبوو،
نمونەی دووەمیش، لەهەولێر لەمزگەوتی (حاجی عەلی سۆرانی)، لەکورانی مەخمور دەمامەوە، دوو ساڵ دوای ئەو ڕووداوەی سلێمانی بوو و پۆلی دوانزەبووم و لە قوتابخانەی ئیسلامی (مەلا عەبدولڵاپەلپیتانی -ژێر بینای مزگەوتی سەواف)یش دەمخوێند. تۆزەک لەڕووی فیکر هێورببومەوەو ئەو نەزعە توندەی پێشووترم کزببوو و کێرڤی عاتیفەی ئایینیم لاوازببوو زۆرو،  خەریک بوو بەرەو دنیای ئەقڵانیەت و جیهانی فەلسەفەو بیرکردنەوەدا دەڕۆیشتم.
ڕۆژەک چومە بازاڕو دوو کتێبم کڕین، یەکیان کتێبێکی نووسەری کۆچکردووی عەرەبی (شاکر نابلسی١٩٤٠-٢٠١٤) بەناوی (بن لادن والعقل العربی)، ئەوەیتر ئەو کتێبەی «ڕێگا ڕاستەکان»ی سروش بوو.
هەمان شێوەی مەلاکەی سلێمانی، لێرەش مەلای مزگەوت،کە دیسان مەلایەکی سەربە یەکگرتوو بوو، و دەرسی ئیمان و وانەی تەنزیمی حیزبی و کتێبی (أصول العشرین)ی حەسەن بەننای دامەزرێنەری ئیخوانولمسلیمینی بەمن و کۆمەڵەک لەفەقێیتر دەوتەوەو بیست قاعیدەکەی حەسەن بەنناو ئیخوانی بەئێمەمان ئەزبەردەکرد!
مەلا(س، ح) کە کتێبەکانی بینی ،زۆر توڕەبوو و پێی گوتم ، شەماڵ تۆ هێشتا گچکەیت. چۆن دەست بۆ شتی وا خەتەرو ترسناک دەبەیت و کتێبی لەو جۆرە دەکڕیت و ئەو نووسەرە گومڕابووانە دەخوێنیتەوە؟!
پێی گوتم یان خۆت، یان ئەو دوو کتێبە، بۆ لەحوجرە مانەوەو ڕێگەی سێهەم نییە، منیش ناچار کتێبەکانم شاردەوەو عەلاس بردوومەتەوە کتێبخانەو ڕادەستی کابرای کتێبخانەم کردووەتەوە، بەڵام ئەوە فریام نەکەوت، ئەو مەڵایە، پێشووتر بەهۆی ئەوەی هەموو قورئانم لەبەربوو،(حافزالقورئان)بووم، منی لەهەموو فەقێکانیتر زیاتر خۆشدەویست و ڕێزی تایبەت و زیاتری دەگرتم،ئیتر هەستی کرد،من لەژێرەوە خەریکی خوێندنەوەی کتێبی خەتەرم و دەست بۆ شتی لەخۆم گەورەترو ترسناک ،لەبەرامبەر ئەقیدەی کاکە مەلا دەبەم، لێم کەوتە تالوکەو تەشەنوجات لەنێوانمان دروست بوو، هێدی هێدی جاڕی ڕقیدا لەدژم و بیانووی پێدەگرتم و ناڕاستەو خۆو بەتەوریەو کینایە پێی دەگوتم شەماڵ خۆت هیلاک مەکە، تازە کار لەکار ترازاوەو تۆ لەچاوەکانی مندا، ئەو شەماڵە حافزولقورئان و فەقێ حیزبی و کوڕە دیندارەی پێشووترنیت و ئیتر تۆ جێگات لێرە نەماوە!
ناچار لەوێش سەرەنجام بەناوی ترەوە دەرکرام، وەلێ لەحەققەتدا فاکتەرو پاساو هۆکارو عنجەتی سەرەکی پشت دەرکردنەکەم هەردووک کتێبەکەبون و ئینجا دواتر فەقێکانی لەڕێگەی فەقێیەکیترەوە، لێ ئاگردارکردمەوە کە  نەکەن توخنی شەماڵ بکەون! ،چونکە توشی لادانی فیکری و نەخۆشی فیکری بووەو سیستەمی ئەقڵ و بیرکردنەوەی بە خوێندنەوەی کتێبی ئەقڵانی و فەلسەفی تێکچووەو کوڕێکی خەتەرو فەقێیەکی بەعیلمانی بووی گومڕایە.
بەڵێ هەر بەڕاستیش مەلا ڕاستیکرد، من دوای ئەوەی «ڕێگا ڕاستەکان»و کتێبەکانی تری عەبدلکەریم سروشم خوێندەوە، توشی گۆڕانی فیکری بووم و بووم بەعیلمانی و دەستبەرداری دۆگمەکانی پێشووترم و ئەقڵیەتی ئیسلامی سیاسی بووم و تێگەیشتم کە ڕێگاڕاستەکان، تەنها کتێبی «أصول العشرین»ــەکەی حەسەن بەنناو و حەقیقەتیش تەنها لەمزگەوتەکەی کاکە مەلاو لای مەلا نییە.بەڵێ من شێت بووم و ئەقڵ تێکچوو بیرکردنەوەم ئاڵۆزبوو، چونکە «ڕێگا ڕاستەکان» پێی گوتم مەولانا وتەنی ڕاستی جامێک بوو، شکاو هەرکەسەو پارچەیەکی بەرکەوت.
بەڵێ من گومڕاو شێت بووم، چونکە پێمگوتن «ڕێگا ڕاستەکان» پێمان دەڵێت تەنها ڕێگایەک ڕاست نییەو ڕاستی تاپۆی تاقە ڕێگایەک نییە، ڕاستی بەتەنها موڵکی ئایینێک و باوکی گرووپێک نییە، حەقیقەت مۆنۆپۆڵی فیرقەقەکی ناجیەو  تایەفەیەک نییە، خوداوەند بەتەنها هی کۆمەڵه کەسێک و لایەنگری چینێک لەدژی ئەوانیتر نییە، تەنها ئایینێک و مەزهەبێکیش ڕاست نییە، ئایینی خوداوەند عیشق و خۆشەویستییە، تەنها مزگەوت، یاخود کلێسا، یان مەعبەدو ئاشتەگا هی خوداوەند نییە، خودا ئایینێکی دیاریکراویشی نییە، ڕێگای دۆزینەوەو چونە لای خوداوەندو گەیشتن بەو زاتە، تاقە ڕێگایەک نییە، ڕێگاکان زۆرن، بەقەت ئەستێرەی ئاسماکانن، ڕێگای لێبوردەیی، ژینگەپارێزی، مرۆڤ دۆستی، نەتەوەپەروەری، خۆشەویستی،ژیان دۆستی، ئاژەڵدۆستی، باوەڕبوون بە مافەکانی ژن،ڕێزگرتن لەئازادیەکانی مرۆڤ،  پێکەوەژیان و ژیان دۆستی،پلورالیزیمی ئایینی، تولەرەنس،باوەڕبوون بە برایەتی گەلان و مافی چارەنووس و دەوڵەت و ئیرادەی نەتەوەکان و دەستوەرنەدان لەتایبەتمەندی و ژیانی ئەویتر، خەڵک نەترساندن، ئەوانەو سەتان و هەزاران ڕێگای تر، ڕێگەی ڕاستن، ڕێگەی گەیشتن بە خوداوەندن.
بەڵێ من کەتەلۆکی ئەقڵ و سیستەمی بیرکردنەوەم ئالۆزبوو، چونکە گوتم «ڕێگا ڕاستەکان» پێمان دەڵێت سەربڕینی مرۆڤ و ئەتکردنی مافەکانی ژن و بێ ڕێزیکردن بە یەکسانی جێندەری ، بێڕێزی کردنە بە دروستکراوەکانی خوداوەند و بە گەوهەری ژیان، ڕێزنەگرتن لەجیاوازیەکان و قبوڵنەکردنی ڕەخنەو بەتابووکردنی مۆزیک و بەحەڕامکردنی هونەرو سانسۆرکردنی بیری ئازادو قەدەغەکردنی خوێندنەوەی کتێبیترو ترسان لەئازادییەکان،  سوکایەتی کردن بەدیموکراسی و ناحاڵی بوون لەسیکولاریزم و بەهەڵە تەرجەمەکردن و شلۆڤەکردن و، یەکسان و هاوتاکردنی عیلمانیەت بە بێ دینی و دژایەتی کردنی ئایین و ئیلحاد بوون و ،کفرکردن بە چەمکی مەدەنیەت،بێ ڕێزیکردنە لەهەمبەر ڕاستییەکان.
بەڵێ من گومڕاو شێت بووم! چونکە پێم گوتن«ڕێگاڕاستەکان» پێمان دەڵێت پلورالیزم حەتمیەتێکی وجودی و زەروریە، دژایەتی کردنی فرەیی و ڕەتکردنەوەی پێکەوەژیان، بەکۆیلەکردن و کەنیزەکردنی مرۆڤەکان ، مۆنۆپۆڵکردنی ڕاستیەکان و بانگەشەکردن بۆ تاقە ڕێگەیەکی ڕاست و خەڵک ترساندن بە دۆزەخ و باوەڕنەبوون بەخۆشەویستی نێوان مرۆڤەکان، دەمارگیری ئایینی و ڕقی مەزهەبی، ڕۆنانی دەوڵەتی سیوکراتی و دروستکردنی حیزبی ئایینی و دامەزراندنی ئەنجومەنی سیاسی بۆ ئایین و  مەکتەب سیاسی بۆ خوداوەند، ڕێگای خوداوەندو ڕێگای ڕاستی نین، ڕێگای چونە بەهەشت و ئایینی خوداوەند نین.
بەڵێ من بووم و ئەقڵم تێکچوو هێزی بیرکردنەوەم لەدەستدا، چونکە پێم گوتن «ڕێگا ڕاستەکان» پێمان دەڵێت سەبڕین، کوشتن و تیرۆر، ڕیشی درێژ و شەڕواڵی کورت، ڕێگای ڕاستی و ئایینی خوداوەند نییە، ئایین و ڕێگای ڕاستی، عەدالەت و پلورالیزم و ئازادیە، ویژدان و مرۆڤ بوون، لێبووردەیی و ئاشتیە.
بەڵێ من گومڕابووم چونکە «ڕێگا ڕاستەکان» فێری کردم، تەنها لەجوغزێکی تەسک و پەنجەرەیەکی داخراوەوە، لەڕاستی نەڕوانم، بەڵکو لەهەزار گۆشەو ڕێگاوە لەڕاستیەکان بڕوانم و هیچ ڕاستیەک وەکو یەقین و ڕاستی وەرنەگرم، تا بەفلتەری گومان ن بۆتەی ئەقڵ و پارزینگی مرۆڤایەتی و ڕێگای خۆشەویستی دانەبەم.
بەڵێ من سەرگەردان و گۆمڕابووم، چونکە پێم گوتن «ڕێگا ڕاستەکان» پێمان دەڵێت ئەوەی ئێوە بەڕێگای ڕاستی بەخەڵکتان ناساندووەو ئەو ڕاستیە موزەییەفەی ئێوە بەناوی ڕاستییەوە، دەرخواردی دەوێشەکانتانی دەدەن و بەوانیتری دەفرۆشنەوە، ئەوا هەرگیز ڕێگای ڕاستی نییە، بەڵکو ئەوە ڕێگای تاریکی و ئەهریمەنە،ڕێگای سەرلێشێواوی و نەزانینە، ڕێگەی خوڕافەو سەرگەردانییە، ڕێگەی ناشرین کردن و تێکدانی ژیانە، ڕێگای هەڵوەشاندنەوەی یاسای سرووشت و بەرەواژوکردنی ڕاستیەکان و وێرانکردنی  بەهاکانە، ڕێگای دووپارچەکردن و سەت پارچکردنی مرۆڤ و ئەتکردنی مرۆڤایەتی و گەڕانەوە بۆ دواوەو دابڕان لەشەمەندەفەری شارستانیەت و دژایەتی کردنی جوانیەکانە.
بەڵێ من عیلمانیەکی شێت و  فەقێیەکی خەتەرناک بووم، چونکە پێم گوتن «ڕێگا ڕاستەکان» پێمان دەڵێت جاڕدانی جەنگی پیرۆزو بەرپاکردنی فتوحات و فەتحکردن (داگیرکردن)ی جوگرافیای گەلان و خاکی وڵاتان، بەپاساوی ئایین و بەناوی خوداوەندو بە تەعریبکردنی ناوزمان و کلتووری نەتەوەکانی تر لەژێر پەردەی پیرۆزی و ئاییندا،دابەشکردنی دنیا بەسەر دوو بەرەدا (دارلکفر ودار الٳئیمان)و خەڵک بەسەر بەرەی:

-بڕوادارو بێ بڕوا
-ڕەش و سپی
-ڕێگەی ڕاست و هەڵە
-بەهەشتی و دۆزەخی..تاد. ڕێگەی خوداوەند و ڕێگای ڕاستی نین، بەڵکو «ڕێگا ڕاستەکان».پێمان دەڵێت خوداوەند چاکەی بۆ مرۆڤەکان دەوێت، داوای خۆشەویستی و ئاشتی نێوان مرۆڤەکاندەکات، نەک یەکتری سڕینەوەو شەڕکردن و کوشتن و وێرانکردن، نەک تەعریبکردن و ئەنفالکردن.
بەڵێ من تووشی لادانی فیکری ونەخۆشی فیکری بووم، چونکە پێم گوتن «ڕێگا ڕاستەکان» پێمان دەڵێت قۆرخکردنی ڕاستیەکان و بەتەنها بەڕاست زانینی ڕێگایەک بەڕێگای خوداوەندو ڕەتکردنەوەی هەموو ڕێگاکانی تر، جەهلی موڕەکەب و ناحاڵی بوونە لەڕاستی و ونکردنی ڕێگاکانە. ڕاسیزم بوون و نەخۆشی دەرونی و  دەردو ژانە.
بەڵێ من فەقێیەکی یاخی و سەرلێشێواو بووم، چونکە پێم گوتنن «ڕێگا ڕاستەکان» پێمان دەڵێت چیتر نابێ بەتەنها ئایینێکی دیاریکراو بانگەشەی قۆرخکردنی حەقیقەتەکان بکات و خۆی لەهەموو مرۆڤایەتی بکات بەتاقە ڕێگای ڕاستی و داوا لەهەموان بکات بەدەوریدا بخولێنەوەو تەوافی بکەن.
بەڵێ من گومڕا بووم و بەکتێبی فەلسەفی و ئەقڵانی شێت بووم! چونکە گوتم «ڕێگا ڕاستەکان». پێمان دەڵێت نەخێر، ئەوەی ئێوەبانگەشەی بۆ دەکەن و شەڕی لەپێناو دەکەن و خەڵکێکی پێ لەخشتە دەبەن و گەمژەدەکەن،  ئەوە ڕێگای ڕاستی و ڕێگای خوداوەند نییە. ڕێگای ڕاستی ڕێگای خوداوەند لەیەککاتدا: ڕێگای: زەرەدەشت، گاندنی، بودا، مەسیح، حەزرەتی موحەمەد،دالای لاما،ئۆشۆ،سوکرات،ئەدیسۆن،داروین دایکەتریزا، ڤۆلتێرو ماندێلا..تاد. هی هەموویانە...
بەڵێ من توشی شێتی فیکری و پەتای فەلسەفەی هیومانیزم و ڕێبازی مرۆڤ بوون بووم! چونکە پێم گوتن «ڕێگا ڕاستەکان»، پێمان دەڵێت دەی چیتر  دەستبەرداری فیقهی کلاسیکی و تێگەیشتنە دۆگماییەکان و تەفسیرە کۆن و مەزهەبەکانی سەربەچاخەکانی ناوەڕاست بن و واز لەشوێنکەوتەیی کوێرانەی ئەو تەفسیرە مێژوویی و ئایدیۆلۆژی و سیاسی و مەزهەبیە نامرۆڤانەیەی پێشووتر بێنن و وەرن با لەجیاتی ئەوەی، ڕێگای گەیشتن بەخوداوەند، لەپردێکی (سیرات) تەسک و باریک و ترسناکدا کورتکەینەوەو خەڵکی بتۆقێنین و توشی فۆبیاو کەوتنە خوارەوی سەر پردەکە بۆ ناو دۆڵەکانی دۆزەخ بکەین، وەرن با ڕێگاکانی سروش بەخەڵک بناسێنین و بەمرۆڤایەتی بڵێین هەر ڕێگایەک نەڕواتەوە سەر ڕێگای خۆشەویستی و مرۆڤایەتی، ئەوە ڕێگای خوداوەند و ڕاستی نییە، بەڵکە ڕێگای داڕمانی ئەخلاق و کەوتنی بەهاکانە، ڕێگای  ونبوون و مردنی ویژدانە، ڕێگای ماڵوێرانی و نەمانە.
بەڵێ من تووشی بێ بڕوایی و کفرو لادان بوون بووم، چونکە کفرم بەبێ باوەڕیەکەی ئێوەو باوەڕە ساختەکەی ئێوەو ئاینزا نامرۆڤانەکەی ئێوە کردو لەهەموو ئەو بتانەی کەئێوە لەبەردەم ناسینی خوداوەندو  کرانەوەی ئەقڵ و ئازادی مرۆڤەکاندا قوتتانکردبوویەوە لامداو لەمەعبەدەکانتان یاخی بووم،ئەو مەعبەدانەی هەموو شتێکی تێدایە، تەنها خوداوەندو مرۆڤایەتی نەبێت، تەنها ویژدان و  ئازادی نەبێت،بەڵێ من بووم پڕ بەگەرووم گوڕاندم و هاوارم کردو گوتم «ڕێگا ڕاستەکان» پێمان دەڵێت وەرن بائیتر مرۆڤ بوون بکەین بەئایین و خۆشەویستیش بەڕێباز. 
بەڵێ من بووم گوتم «ڕێگا ڕاستەکان» پێمان دەڵێت با لەبۆتەی ئەو تێگەیشتنە تەقلیدی و بۆماوەییە کلاسیکیەی کە بەمیرات لەباوانەوە بۆمان ماوەتەوە بێینە دەرو  پێڕەوی لە ئایینێکی عیرفانی بکەین و لەسەر ئەزمونێکی ڕۆحی و عیرفانیانەو مەعنەویانە ئایینداری بکەین،ئایندارێکی لیبڕالی و ئەقڵانی دروستبکەین،ئایندارێک کە لەگۆشەیەکی ئەقڵانیەوە لەئایین بڕوانێت و خوێندنەوەیەکی لیبڕاڵیانە بۆ ئایین بکات و، دووبارە ئایین و لیبڕاڵیەت، ئایین و فرەیی ، ئایین و مافەکانی ژن، ئایین و پێکەوە ژیان ،ئاشتکەینەوە.
بەڵێ من بووم گوتم «ڕێگاڕاستەکان» پێمان دەڵێت هێچ تێکەشتێک پیرۆزو هیچ شتێک لەسەرو ڕەخنەو خوێندنەوە نییە، هیچ ئاینێک بەتەفسیرێک  قفڵنادرێت و هیچ تەفسیرێکش ئاین و کۆتا بڕیارنییە.
بەڵێ من بووم  گوتم «ڕێگا ڕاستەکان» پێمان دەڵێت ئەگەر پەیامبەر کۆتا پێغەمبەریش بووبێت، وەلێ تەفسیری موفەسیرو فقهی فەقێکان و گوتەزای کاهین و پیاوە ئایینیەکان، بۆ تێکستە ئایینیەکان، کۆتا بڕیاری و قفلی داخستنی دەرگای تێگەیشتنێکی نوێ و تەویل و خوێندنەوەیەکیتری تازەوجیاواز نییە. 
بەڵێ من بووم گوتم لەجیاتی خوێندنەوەی ڕێگایەک، وەرن با «ڕێگا ڕاستەکان» بخوێنینەوەو مرۆڤەکان لەسەت ڕێگا، لەهەزار ڕێگا، لەملیار ڕێگاوە، لەخوداوەند نزیکەینەوەو فێری ناسین و عیشقی خوداوەندو خۆشەیستی مرۆڤایەتی و ڕێگاکانی ڕاستیان بکەین.
من بووم گوتم ڕێگا ڕاستەکانی سروش تێگەیشنێکی ترو ڕوئیایەکی تازەو جیاوازە بۆ ئایین و، پێمان دەڵێت شتەکان ڕێژەیین، واز لەو نەخۆشی خۆبەزلزانی و تەنهابە حەق زانی و ڕاستی زانینە بێنن و لەو بورجی عاجی لوتبەرزی و جەهالەت وەرنەخوارو لەو تونێڵە تاریکەی داخرانی دیدگاو داتەپینی مرۆڤبووندا وەرنە دەر، جیهان زۆر لەو سنورە تەسکەی بیرکردنەوەی ئێوە فراوانترو مرۆڤایەتی گەلێک لەو تێگەیشتە نزمەی ئێوە پیرۆزترو بەرزترو باڵاترە، کە ئێوە لەسۆنگەی کۆیلەبوونەوە دەیبینن..
بــەڵـێ مــــن بووم، مـــــن، مـــــــن، مــــن