جەنگی روسیا و ئۆكرانیا جەنگێكی سەرمایەداری

خۆشەوی کەمال محەمەد
  2022-03-10     633

چەند رۆژیکە هەموو جیهان بەنیگارانیەوە دەڕوانێتە جەنگی نێوان ئەو دوو ووڵاتە!!
لە مێژووی مرۆڤایەتیی دا دوو جۆر جەنگ بەدیدەكرێت:
1.    جەنگێكی رزگاریخوازی، كە ئەم جۆرە جەنگە هەردەم گەلانی ژێردەست بە مەجبووری بەرپایی دەكەن بۆ رزگاربوون لە چەوساندنەوە وداگیركاری. ئەم جۆرە جەنگە هەردەم جەنگێكی ڕەواو و شۆرشگێرانە و پیشكەوتنخوازە. نموونەی ئەم جەنگانە، جەنگی جین، فیتنام، كەمبودیا، لاوس، دژ بەداگیركەرانی یابانی، ئینگلیز و وویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا
2.    جەنگی دووهەم جەنگی داگیركەران و داگیركاریە، جەنگێكە بەمەبەستی بەكۆیلەگرتن و چەوساندنەوەی گەلان، كە ئەمەش جەنگێكی كۆنەپەرستانەیە. نموونەی ئەم جەنگە، ئەو جەنگانەیە كە وولاتە زلهیزەكانی جیهانە وەك جەنگەكانی بەرتانیا، ئەمریكا، ئیسپانیا، پورتەگال، ئەڵمانیا، روسیا، یابان، هولاندا، بەلجیكا و دەوڵەتی عوسمانی لە ئەفریقیا و ئاسیا وئەمریكای لاتینی و ئەوروپا دا لە سەدەكانی 16 و 17 دا تاكو كۆتایی سەدەی رابردوو درێژەیان پیداوە.
لە سەرەتایی سەدەیی رابردوودا دوو جۆَری تر لە جەنگ بەدی دەكرێت:
3.    جەنگی سەرلەنۆی دابەشكردنی جیهان بەسەر دەوڵەتە زلهێزەكانی جیهاندا. جەنگی جیهانی یەكەم و دووهەم نموونەی زیندووی ئەم جۆرە جەنگەن.
4.    جۆری جوارهەم جەنگ، جەنگە بە وەكالەت. ئەم جۆرەجەنگە زیاتر شێوازی جەنكی ناخۆ لەخۆدەگرێت، گەرچی جار جار جەنگی نێوان دەوڵەتانیش لە خۆ دەگرێت. ژمارەی ئەم جەنگانە تاكو دێت روو لەزیادبوون دەكات لە جیهاندا، چونكە وولاتەزلهێزەكانی بەبێ بەشداری سوپایی خۆیان و بەبێ قوربانیدان بە سەربازەكانیان، ئەلقەلگۆیكان و كرێگرتەكانیان خۆیان هاندەدن، چەكداریان دەكەن، چاۆپۆشی لە تاوانەكانیان دەكەن، بۆ بەرپاكردنی ئەم جۆرە جەنگانە بۆ گەیشتن بە مەرامەكانی خۆیان و زامنكردنی بەرژوەندییكانی خۆیان. ئەم جۆرە جەنگانە لە ناۆ وولاتانی ئەفریقیا زۆر بەدی دەكرێت، وەك جەنگەكانی رواندا لە نێوان هوتو و تووسیەكان، هەروەها جەنگی لەبەریەك هەلوەشاندنەوەی یۆگوسلاڤیا بۆ هەریەك لە دەوڵەتەكانی سلوڤێنیا، كرواتسیا، بۆسنیا، مۆنتینیگرۆ، سربیا و كۆزۆفۆ ی لێكەوتەووە، هەروەها جەنگی  نێوان نۆكرانیا و هەردوو هەرێمی دونیەتسك و لۆگانسك لە ساڵی 2011 دا دەچێتە چوارچێوەی ئەم جۆرە جەنگەوە، كە بەڕەواڵەت جەنگێكی رزگارخوازیە گەلێك یان كەمینەیەكی نەتەوەیی، بەڵام لەراستییدا جەنگی ناراستەوخۆیی وولاتەزلهێزەكانی بۆ سەرلەنۆی دابەشكردنی جیهان لە نیوان خۆیاندا، بەڵام بەوەكالەت بەو نەتەوە و كەمینانەی دەكەن. بەواتایەكی تر ئەم جۆرە جەنگانە تەنها بە ڕەواڵەت شیوازێكی جیاوازە لە جەنگ، دەنا بۆخۆی جۆریكە لە شێوازی سێهەم. تەنانەت جەنگی عیراق-ئیران دەجێتە خانەی ئەم جۆرە جەنگەوە، كە لەسەرتادا جەنگی ئەمریكا بوو لەگەل ئیران و دواتر جەنگی ووڵاتانی كەنداۆ بوو كە بە عیراق دەكرا.

دوای ئەم پێشەكیە دەكرێت بە ئاسانتر خسڵەت و ئارمانجەكانی ئەم جەنگەی نێوان روسیا و ئۆكرانیا دەستنیشان بكەین.
داڕمانی بلۆكی روژهەلات و دواتر هەروەها یەكێتی سوڤییەت گۆڕانی تەرازووی هێزی لە جیهاندا بەشێوەیەكی بنەڕەتی لێكەوتەووە. یەكێتی سوڤییەت كە تاكو ئەوكاتە بە دووهەم بەهێزترین دەوڵەت لە جیهاندا هەژماردەكرا، بە جۆرێك بێ هیز بوو، كە لەسەر ئاستی جیهانییدا و بەتایبەتی لە لایەن ووڵاتە زلهێزەكانی تەرەوە، هیج حیسابیان بۆ نەدەكرد. هەموو ئەو ناۆچانە كە تاكو ئەو كاتە بە ناۆچەیی هەژموونی ئەو دادەنران لە نێوان ووڵاتە زلهێزەكانی تردا دابەشكرا. بەمەش هەریەك لە لیتوانیا، لیتلاند، ئێستونیا، پولاندا، جیكوسلوفاكیا (دواتر بوون بە دوو دەوڵەت جیك و سلوڤاكیا)، بولگاریا، هەنگاریا، رۆمانیا، یوگوسلافیا (كە دواتر بوون بەو دەوڵەتانەی كە لەسەروە باسمان كرد) و ئەڵمانیایی رۆژهەلات، لەژێر هەژموونی یەكێتی سۆڤییەت و دواتر روسیا دەرهات و كەوتە ژێر دەستی ووڵاتە زلهێزەكانی تر. ئەمریكا و دەوڵەتە زلهێزەكانی ناۆ هاۆپەیمانی ناتۆ بەمەشەوە نەوەستان، كاریان لەسەر دەرهێنانی جورجیا، كازاغستان، ئۆزبێكستان و ئۆكرانیاش دەكرد و دەكەن.
ووڵاتانی ناتۆ گەرچی لەگەل یەكێتی سوڤییت لەسەر ئەوە ڕێككەوتن كە لە دوای یەكگرتنەوەی هەردوو ئەڵمانیایی روژئاوا و ئەڵمانیایی رۆژهەڵات چیی تر لە سنورەكانی یەكیتی سوڤیەتی جاران نزیك نەبنەوە، بەڵام دواجار پابەند نەبوون بەم ڕێككەوتنامەیە و ئامادەش نین بە گۆڕانكاری نۆی رازی بن و یان دەستبەرداربن لەو ناۆچانەی كە كەوتووەتە ژێر هەژموونیان.
هاۆپەیمانی ناتۆ لە ساتی دامەزراندنیدا لە 12 ووڵات پێكهاتبوو و تاكو داڕمانی بلوكی رۆژهەلات ژمارەیان بۆ 16 وولات بەرزبووە وە. بەڵام دوای ئەم داڕمانە دەبینین، كە ئەم ژمارەیە بە پەلە تەشەنەی كرد بۆ 30 ووڵات كە ئەم 14 ووڵاتە هەر هەموویان ووڵاتانی ژێر هەژموونی یەكێتی سوڤییەت بوون هەر وەك لەم خشتەیەدا بەدەر دەكەوێت:
ناوی وولاتانی ئەندام لە هاوپەیمانی ناتۆ دا    سالًی بە ئەندامبوون
بەلجیكا، دانیمارك، فەرنسا، بەریتانیا، ئایسلاند، ئیتاڵیا، كەندا، لوكسمبورگ، هەلاندا، نەرویج، بورتوگال، وویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا    1949
یونان و توركیا    1952
كۆماری فیدراڵی ئەڵمانیا    1955
ئیسپانیا    1982
پوڵونیا، چیك، هەنگاریا    1999
بۆلگاریا، ئیستلاند، لیتلاند، لیتوانیا، رۆمانیا، سلوفاكیا، سلوڤێنیا    2004
ئەلبانیا، كرواتیا    2009
مونتینیگرۆ    2017
ماتسودونیای باكوور    2020

بەمەش ناتۆ تاكو دێت زیاتر لە سنوورەكانی یەكێتی سوڤییەت  جاران و روسیا لە ئیستا دا نزیك دەبنەوە. روسیا كە دوای داڕامەنی یەكێتی سوڤیەت توانایی ئەوەی نەبوو ڕێگری لەم پێشێلكاریانە بگرێت. بەڵام روسیایی ئەمرو روسیایی ساڵی 1989 نییە. روسیا توانی لەم ماوەیەدا، گەشە بە خۆی بدات و بەتایبەتی توانی پەرەبدات بە هیزە سەربازیەكانی، و بەمەش هاتەوە سەر شانۆی سیاسەتی جیهانی و كەوتە دەستوەردان لە سیاسەتی دەوڵەتان هەر وەك لە سوریا، مالی، لیبیا دەیبینین. روسیا بەجۆرێك بەهیزبووە كە داوای ئەو ناۆچانە دەكاتەوە كە لە ژێر هەژموونی یەكێتی سوڤییەت بوون و دەیەوێت سەرلەنۆی بیانخاتە ژێر هەژموونی خۆیەوە یان بەلایەنی كەمەوە ڕبَگری بكات لەوەی ووڵاتانی تری هاۆسنوور لەگەل روسیا، بچنە ژێر ركێفی ناتۆ وە. بە هێرش كردنی بۆ سەر ئۆكرانیا مەبەستێتی ئەوە نیشان بدات، كە چیتر بە پشتگۆی خستنی رازی نابێت و گەر ناتۆ درێژە بەو سیاسەتە بدات، ئەوا لە پەنابردن بۆ كاری سەربازیش سڵ ناكاتەوە. بەواتایەكی تر روسیا جەنگێكی داگیركاری بەرپاكردووە.
چاۆخشاندنەوەیەك بە شێوازی ئەو جەنگە لەلایەن ئۆكرانیاوە وەك لایەنەكەی تری ئەم جەنگە و گەرچی بە ڕەولەت وەك جەنگێكی ئازادیخوازانەیە دژ بە داگیركاری روسیا دەردەكەوێت بەڵام لە راستییدا ئۆكرانیا  ئەم جەنگە بە وەكالەت دەكات. جەنگێكە كە لەبری وویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا و ناتۆ دەیكات. ئەم جەنگە بە قوربانی و خۆێنی ژن و پیاو و مندال و گەنج و پیری ئۆگرانیەكان، بە قوربانیدان بە ژێرخانی وڵاتەكەی ، بە ئاواربوونی سەدان هەزار و تەنانەت ملیونان هاۆولاتی خۆی دەیكاَت و بە چەك و پارەی ناتۆ، بەمەبستی لاوازكردنی روسیا و گەورەكردنی ناۆچانەكانی ژێر هەژموونی ووڵاتانی ناتۆ دا. 
هاژوهوژی میدیاكانی ئەو وولاتانە و هەڵمەتە هیستیریاكەیان دژ بە روسیا و بەشەیتان كردنی ئەو ووڵاتە (یەكەمجار لە مێژوودا روناڵد ڕێگن هەڵمەتێكی لەم جۆری دەستپێ كرد بۆ بە شەیتان كردنی هەندێك وولات لە جیهاندا، لەوانە یەكێتی سوڤیەت، كوریای باكوور و ئیران.. هتد، هینایە ئاراوە)  و هەڵمەتی جوانكاری بۆ رژێمەكەی ئۆكرانیا هیچ لەو راستییەی سەرەوە ناگۆڕێت هەروەها هیچ شتێكەش لەوەش ناگۆرێت كە:
ئەمریكا و وولاتانی ناتۆ مەبەستیانە درێژە بەم جەنگە بدەن لەسەر حیسابی گەلانی ئۆكرانیا و روسیا، و لاوازكردنی روسیا، هەر وەك پێشتر باسمان كرد.
پڕ چەك كردنی زیلینتسكی، نە لەبەر خاتری گەلی ئۆكرانیایە، نە دەگەڕێتەوە بۆ رێزگرتنی لە سەروەری ووڵاتی ئۆكرانیا لەلایەن ووڵاتانی ناتۆ وە نە بۆ پاراستنی مافی مرۆڤ و بەرگریكردن لە دیموكراسیەت.
من گەرچی شارەزای بواری جەنگی نییمن بەڵام پیموایە ئەو جۆرە چەكانەی وولاتانی ناتۆ دەیدەن بە ئۆكرانیان لەو جۆرەن كە جەنگە درێژدەكەنەوە. ئەمەش راستی ئەو قسەیە دەردەخات كە بەر لە بەرپابوونی جەنگە لە ئۆكرانیا دەوترا، كە "ووڵاتانی ناتۆ تا دوای سەربازی ئۆكرانی دەستبەرداری یارمەتیەكانیان نابن بۆیان."
دەستپێشخەری لە داخستنی دوو دەزگای میدیایی روسیا، گەرچی ئەو وولاتانە بۆ خۆیان خاوەنی هەزاران دەزگای میدیایاین و هەمووشیان و خستووەتە خزمەتی ئەم جەنگەوە، دەرخەری درۆ و دەلەلسەكانیان، لە ڕێزگرتن لە ئازادی دەربرینی بیرورای جیاواز.
چاۆ چنۆكی سەرمایەداران، شەرخوازی سەرۆكەكانی روسیا لەلایەك، ئەمریكا و وولاتانی ناتۆ لەلایەكی ترەوە، ملكەچی و مل شۆری سەرۆكی ئۆكرانیا بۆ ئەم وولاتانە دوا هۆكاری هەڵگیرسانی ئەو چەنگەیە تا ئەو رادەیەی كە مۆرڤایەتیان هیناوەتە سەر لێواری جەنگی جیهانی سێهەم و جەنگی ئەتۆمی.

بە پێچەوانەی جەنگەكانی سەدەی رابردوو كە مۆركێكی ئایدولۆجی لەخۆدەگرت، ئەم مۆركە ئایدۆلۆجییە بە هیچ شێوەیەك لەم جەنگەدا بەدی ناكرێت، تەنانەت تاكۆ سێهەم رۆژی جەنگەكە وەزیری دەرەوەی روسیا وولاتانی ناتویی بە "شەریكە"كانمان ناۆزەدا دەكرد.
ئەم جەنگە جەنگێكی سەرمایەدارانە دژ بە یەك كە بەرپاركردنی جەنگ  خسڵەتێكی نەگۆری سیستێمی سەرمایەداریە.
ئەوەی مایەی سەرنج ڕاكێشانە لەم جەنگەدا ئەوەیە كە ووڵاتانی ناتۆ بەدیهێنانی ئارمانجی جیاوازیشیان لەم جەنگەدا هەیە، گەرچی هەموو پێكەوە هەنگاوەكانیان یەك دەخەن و گەرچی هەموویان مەبەستیان لاوازكردنی روسیایە و لە هەمانكاتدا هەموویان مەبەستیانە پێشبركێكی نۆی دەستپێبكەن لە خۆ پرچەك كردن، بەدەر لەو ئارمانجە هاۆبەشانە:
-    ئارمانجی وویلایەتی یەكگرتووەكانی ئەمریكا لەم جەنگە چەسپاندنی سەركردایەتی و رابەرایەتی خۆیەتی بەسەر وولاتانی ناتۆ دا دەبینێتەوە و ڕێگریكردن لە قوولبونەوەی پەیوەندیەكانی نێوان ووڵاتانی ئەوروپا و بەتایبەتی ئەڵمانیا و روسیا و ڕێگریكردن لە تەواوبوون و یان راگرتنی پروژەی نۆرستریم 2 كە پروژەی هاوردە كردنی گاز و نەوتە لە روسیایەوە راستەوخۆ بۆ ئەڵمانیا ونیشاندانی روسیا وەك شەیتانێكی گەوەر و وویناكردنی رۆسیا وەك ووڵاتێكی مەترسیدار بۆسەر  ئەمەن و ئاسایشی وولاتانی ئەوروپایی ناۆ ناتۆ و وویناكردنی خۆی وەك پارێزەری ئەو ووڵاتانە و هەروەها ڕێگریكردن لە دروستبوونی هێزێكی سەربازی تایبەتی ئەوروپی لە دەرەوەی ناتۆ. 
-    ئەڵمانیا كە دوای كۆتاییهاتنی جەنگی دووهەم، دروشمی
„Nie wieder Krieg Nie wieder Faschismus“، واتە "نا بۆ هەمیشە بۆ جەنگ و نا بۆ هەمیشە بۆ فاشیزم"، هەنگاۆ بە هەنگاو وەلاوە دەنێت، و یان بەلایەنی كەمەوە بەشی یەكەمی ئەم درووشمە. لە ساتەوەختی جەنگی دووهەمی كەنداۆ، گەرچی ئەڵمانیا بەراستەوخۆ بەشداری ئەو جەنگەی نەكرد بەڵام 20ملیار مارك تەرخان كرد بۆ لایەنە شەركەرەكان و لەهەمان كاتدا كەشتی جەنگی نارد بۆ دەریایی ناۆراست بۆ گرتنەوەی جێگای كەشتییە جەنگیەكانی ئەمریكا، كە روویان لە دورگەی كەنداو كردبوو، لە دوای چەنگی ئەفغانستان سوپایی خۆیان نارد بۆ ئەوێ لەسەرەتادا بە بەناوی ئەنجامدانی كاریی مرۆیی و دواتر بەناوی مەشقكردن بە سوپای ئەفغانستان، تاكو دواتر راستەوخۆ بەشداری جەنگیان كرد دژ بە سربیا. شولتز لەم جەنگەدا بەدەر لە پڕچەك كردنی سوپاكەی كە بەنیازە 100ملیار یوروی بۆ تەرخان بكات، بەهەل زانی تاكو ئەم جەنگە بەكاربهێنێت بۆ هەڵوەشاندنەوەی رەسمێك كە لە دوای جەنگی جیهانی دووهەمەو پەیڕەو كراوە; كە ئەویش بریتی بوو لەوەی ئەڵمانیا چەك نانێرێت بۆ ئەو ناۆچانەی جەنگی تێیدایە و یان قەیرانی تێیدایە (گەرچی ئەمەش زۆرجار پێشێكراوە) و دەستی كرد بە هەناردەكرنی چەك بۆ ئۆكرانیا. بەمەش دەستی واڵابوو بۆ ئەوەی لە دواروژیشدا چەك هەناردە بكات بۆ ناۆچەی تر كە كێشەی لەسەرە و یان جەنگی تێدایە.
-    جونسنی بەریتانیا دوای دەرچوونی لە یەكێتی ئەوروپا دا، خۆی وەك بەگۆرترین شەرخوازەكان نیشاندەدات بەمەش مەبەستێتی خۆی و وەك سەرۆكێكی بەهیز نیشان بدات و هەوڵدەدات لەڕێ ئەو توندگیریەوە بواری نزیكبوونەوە لە وولاتانی یەكێتی ئەوروپا بكاتەوە و بەتایبەتی لەمیانە فرۆشتنی چەك بە هەندێكیان بەكاربهێنێت. 
لەوانەش سەرنجرَاكێش تر دەركەوتنی كۆمەڵێك لە ڕێكخراوە نێودەوڵەتییەكانە وەك كاریكاتر و یان وەك داشی شەترنج بەر دەستی ئەمریكا و دەوڵەتەكانی ناتۆ وە، دادگای باڵای مافی مروڤ لە لاهای، سەندوقی و بانكی نێودەوڵەتی جیهانی و ڕێكخراوی وزەی ئەتۆمی نێونەتەوەیی.
-    دادگای باڵای ئەوروپی مافی مروڤ، كە چاۆپۆشی كردووە و دەیكات لەهەموو پێشێلكاریەكانی هەریەك لە سوپای ئەمریكا و بەریتانیا لە مافی مروڤ، تاوانەكانی جەنگ، تاوانەكانی دژ بە مروڤایەتی كە ئەو دەوڵەتانە لە عیراق و ئەفغانستان ئەنجامیان داوە، و هەروەها چاۆپۆشی كردووە لە هەمان ئەو تاوانانەی ووڵاتانی ناتۆ و ئەمریكا كە لە لیبیا و لە سربیا ئەنجامیاندا، بەڵام هەر زوو واتە هە ئەمرۆ و دوای 8 روژ لە بەرپابوونی جەنگی نێَوان روسیا و ئۆكرانیا دەستی بە لێكۆڵینەوە كرد لەسەر ئەنجامدانی ئەو جۆرە تاوانانە. ئەم كارەی ئەو دادگایە مایەی دەستخۆشی كردن و خۆشحالی و پێشوازیكردن دەبوو گەر مەرامی سیاسی لە پشتەوە نەبوایە و گەر بە یەكچاۆ تەماشای هەموو پێشێكردنێكی بكردایە و چاۆپۆشی لەو تاوانانەی تر نەكردایە كە ووڵاتە زلهێزەكانی تر ئەنجامی دەدەن و هەروەها لێكولینەوەشی لەو تاوانانە بكردایە كە لایەنی بەرامبەر كە ئۆكرانیا یە  لە ساڵی 2014 ئەنجامیان دەدەات لە لوگانسك و دۆنیسك، كە بەشێك لەو تاوانانە  رەنگی پاكتاۆی نەژادی لە خۆ دەگرێت (ئەمرو سەروكی ئۆكرانیا، دەستگرتن بەسەر موڵكی ماڵی رووسەكان، بەوانەشەوە كە هەر خەڵكی ئۆكرانیان بەیاسایی كرد).
-    سەندوقی نەختینە و بانكی نێودەوڵەتی زۆر بە پەلە دەستیان گرت بەسەر پارەكانی رووسیا و سزایان بەسەر بیلارووس سەپاند، و دەستیان گرت بەسەر سەروەت و سامانی خەلكی نزیك لە پوتینەوە و بەناوی گەندڵییەوە بەڵام هەمان ئەم لایانانە و بەبەر چاویانەوە دەبینن كە ساڵهای ساڵ بەرپرسە گەندەڵەكانی عیراق و هەروەها كوردستان و زۆر وولاتانی تر بە دەیان ملیار دولار بەو بانكانە دا كۆدەكەنەوە و یان لە رێگای ئەو بانكانەوە سپیدەكەنەوە بەبێ ئەوەی هەر باسی بكەن، نەخوازی دەستی بەسەردا بگرن.
-    لەهەموو ئەم ڕێكخراوانە، ڕێكخراوی وزەی ئەتۆمی نیُودەوڵەتی خۆی زیاتر ریسواكرد، ساتێك سەرۆكی ئەو ڕێكخراوە لە 4/3/2022 روونی كردەوە كە بی چەك و چون تاوانی توپباران كردنی وویستگەی ئەتۆمی زاپوریشی خستە پاڵ روسیاوە. 
ئەمە لەكاتێكدایە كە باڵوێزی روسی لە نەتەوە یەكگرتووەكان ئاشكرایكرد كە ئەوان لە 28/2/2022 دا دەستیان بەسەر ئەو ەوێستگەیدا گرتووە و هەر بەنزیكبوونەوەیان لەو ووێستگەیە،ڕێكخروای وزەی ئەتومی نێو دەوڵەتیان لەوە ئاگاداركردووەتەوە. بە واتایەكی تر ئەم ڕێكخراوە و سەرۆكەكشی ئاگادرای ئەوە بوون كە ئەو وویستگەیە لە 28/2 و وە بەدەست روسیاوە بوو. 
پیویست بەوەش ناكات كە بڵیین كە ئەو ناچێتە ئەقڵی كەسەوە كە روسیا پەلاماری وویستگەیەكی ئەتۆمی بدات، كە دەستی بەسەردا گرتبێت، و یەكەم قۆربانیەكانی ئەو كارەش سەربازەكانی خۆی بێت.

دەوترێت "یەكەم قوربانی هەموو جەنگێك، راستییەكان!!"
دووهەم قوربانی، خەڵكی سڤیل و بێتاوانی گەلانن بە مندال و پیرەوە، بە كچ و كوری جوان و بە ژن وپیاو ئەو گەلانەن.. باجی ئەم جەنگەش گەلانی ئۆكرانیا و روسیا دەیدەن. 
سوودمەندیش سەرمایەدارە چاۆ چنۆكەكانن، سیاسەتمەدارەكانن، چەك دروستكەر، و چەك فرۆشانن، سەركردە ورابەر شەرانگێزەكانن.
پێموایە باشترین ڕێگا بۆ چارسەركردنی ئەم جۆرە جەنگانە، وەرگێرانی لولەی چەكو تفەنگەكانە بەرووی ئەوانەو، بە رووی سەرمایەدارانی نەتەوەكەی خۆیانەوە و بەرزكردنەوەی ئاڵای سپی بەرامبەر بە سەربازەكانی نەتەوەكانی بەرامبەر.

زۆرترین بینراو
© 2024 Awene Online, Inc. All Rights Reserved.
×