بەشێك لە دۆستانی كورد خزمەتی گەورەیان بە كێشە ڕەواكانی كردووە، بۆیە پێویستە یادیان بكرێتەوە و لەبیر نەكرێن.  یەكێك لە دۆستە دێرینەكانی سەدەی ڕابوردوودی گەلەكەمان، قەشەی دۆمینیكانی فەرەنسی (تۆما بوا  Thomas Bois)یە، كە زیاتر لە نیو سەدە هەوڵیداوە مەسەلەی كوردی بە جیهان بناسێنێ‌، بە نووسین و بڵاوكردنەوەی كتێب بە زمانی فەرەنسی و ئینگلیزی.  بەشی زۆری نوسینەكانی تایبەت بوون بە مێژوو و زمانی كوردی، لەگەڵ داكۆكیكردن لە كێشە ڕەواكانی.  لە پاش جەنگی جیهانی دووەمەوە، تۆما بوا بە بەردەوامی لە گۆڤارە بەناوبانگەكانی ئەو سەردەمە كە بە زمانی فەرەنسی لە پاریس و لە بەیروت دەردەچون، نوسینی بڵاوكردووەتەوە.  لە ساڵی 1947 دا كتێبێكی بە زمانی فەرەنسی بە ناوی( كوردو ماف، (les Kurds et le Droit، كە تایبەتە بەو تاوانانەی رژێمی كەمالی لە پاش سەركوتكردنی شۆرشی شێخ سەعیدی پیران و شۆرشی سەید رەزا لە درسیم كردوونی، بڵاوكردووەتەوە.  لەو كتێبەیدا ژمارەی ئەو كەسانەی كوژراون یان دەربەدركراون یان دوورخراونەتوە لە گوندو شارۆچكەكانیان، تۆماركراوە، لەگەڵ ژمارەی گوندە وێرانكراوەكان.  كتێبەكەی لە ژێر ناویLucien Rambout  بڵاوكراوەتەوە و لە دەزگای چاپەمەنی(Le Cerf ) لە پاریس چاپكراوە، لەبەر ئەوەی قەشە بووە، نەیدەتوانی كتێبی سیاسی بە ناوی خۆیەوە بڵاوبكاتەوە.  لە ساڵی 1967 دا كتیبێكی گرنگی دیكەی لەژێر ناوی: (كورد Les Kurdes) بڵاوكردووەتەوە كە تایبەتە بە مێژوو و ژیانی كۆمەڵایەتی كورد، لەگەڵ ئاماژەكردن بۆ بزوتنەوەی رزگاریخوازی كوردی.  ئەم كتێبەی دەمێكە كراوەتەوە ئینگلیزی و عەرەبی.  نووسینەكانی لە ئینسۆكلیپیدیای ئیسلام باشترین سەرچاوەن بۆ ئەو كەسانەی بە دوای مێژووی كوردا دەگەڕێن.  تێبینیەكانی لەو ئینسۆكلیپیدیایە دەربارەی وشەی"كەركوك" زۆر لایەنی نادیاری دەربارەی مێژووی ئەو شارە ڕوونكردووەتەوە.  تۆما بوای زانا بە بەردەوامی لە گۆڤارە بەناوبانگەكانی تایبەت بە رۆژهەڵاتی ناوەراست، كە لە پاریس و بەیروت دەردەچون، وەك گۆڤاری ((L'Oriant, Al Machriq), (Cahiers de l'Est (Proch-Orient) ,(L'Afrique et l'Assie) ,(Bibliotheca Orientalis),، لەگەڵ هەردوو رۆژنامەی((Le Soir),( Le Jour  كە بە فەرەنسی لە بەیروت دەردەچوون، بڵاوكردووەتەوە.    
لە ناوەراستی شەستەكاندا كە خوێندكاری دكتۆرا بوم لە زانكۆی پاریس، جاروبار سەردانیم دەكرد لە شارۆچكەێكی نزیك پاریس.  لە ساڵی 1967 دا لەگەڵ دكتۆر شەفیق قەزاز، كە لە ئەمریكاوە بەسەردان هاتبووە پاریس، پێكەوە چووینە سەردانی.  سەرەتا كتێبخانە گەورەكەی پیشانداین، كە بەشی زۆریان كتێبی بە نرخ بوون لەسەر مێژووی كورد و ئەدەب و شاعیرە بە ناوبنگەكانی.  پێش كۆچكردنی بە چەند ساڵێك، وەسیەتی كردبوو كتێبخانەكەی بدرێتە (جۆیس بلاو)، كە ئەویش كوردناسەو لە ژیاندا ماوە، لەم دوو ساڵەی دواییەدا چەند جارێك سەردانی كوردستانی كرد. 
تۆما بوا لە دەڤەری بادینان چەند ساڵێك ژیاوە، بە تایبەتی لە ئامێدی، بۆیە شارەزای زمانی كوردی ببوو.  چەند نووسینێكی سەبارەت بە زمانی كوردی، لە گۆڤاری (المشرق Al- Mashriq)، كە بە فەرەنسی دەردەچوو، لەگەڵ (رۆژا نو) كە بە كوردی لە بەیروت دەردەچوو، بڵاوكردووەتەوە.  لە نووسینەكانیدا پێشنیازی بەكارهێنانی ئەلفبای لاتینی كردووە، چونكە بە پۆچوونی ئەو زیاتر دەگونجێ‌ لەگەڵ فۆنۆتیكی زمانی كوردیدا.  چەند ساڵێك لە بەیروت ژیاوە، بۆیە شارەزای زمانی عەرەبی ببوو، لە كتیبخانەكەیدا چەندەها كتێبی عەرەبی بەرچاو دەكەوتن.  دۆستایەتی لەگەڵ دكتۆر كامەران بەدرخان هەبوو، هەروەها لەگەڵ چەند نووسەرێكی دیكە وەك شەهید موسا عەنتەر و عوسمان سەبری وجگەر خوێن.  جارێكیان بۆی گێڕامەوە گوتی، لە پاش سەركەوتنی شۆرشی تەموزی ساڵی 1958 لە عێراق، بەسەردان دەچێتە ئیستانبول و چاوی بە موسا عەنتەر دەكەوێت.  لە جێگاێكی گشتی پێكەوە دادەنیشن، لەو كاتەدا هەواڵی پەسەندكردنی دەستوری عێراق بڵاودەكرێتەوە كە دانی بە بوونی كورد وەك نەتەوەێكی سەرەكی لە عێراقدا نابوو.  لە خۆشیا پەرداخەكەی بەرزدەكاتەوەو دەڵێ‌: ئازادی بۆ كوردستان! پاش نیوەشەو بە توندی لە دەرگای ژوورەكەی دەدرێ و چەند (میت)ێك خۆیان دەكەن بە ژوورا و دەیبەن و خۆی لە بەردەم بەڕێوەبەری (میت)ی ئیستانبول دەبینێتەوە.  كە تەماشای پاسپۆرتەكەی دەكات، پێی دەڵێ‌ تۆی (تۆماس بۆیس)؟ ئەویش دەڵێ‌ تا كونسولی فەرەنسی ئامادە نەبێ‌ وەڵامتان نادەمەوە، بەڵام لەوە دەچێ‌ بە هەڵە منتان بۆ ئێرە هێنابێ‌، چونكە ناوم (تۆما بوا) یە، نەك (تۆماس بۆیس)!  گوتی هەستم كرد جەنابی بەڕێوەبەر نەزانە و جیاوازی لە نێو زمانی فەرەنسی و ئینگلیزیدا ناكات، چونكە نەیدەزانی هەمان ناو بە فەرەنسی بە جۆرێك دەخوێندرێتەوەو بە ئینگلیزی بە جۆرێكی تر.  بۆیە خۆی لەو كەسانە توورە دەكات كە بەو شەوە هێنابوویان و عوزریش بۆ (تۆما بوا) دەهێنێتەوە چونكە بە هەڵە هێنابویان! بە ئۆتۆمبیلی خۆی دەینێرێتەوە بۆ ئوتێلەكەی! موسا عەنتەر، كە ئەویش لە هەمان شەودا دەستگیركرابوو، پاش چەند مانگێ‌ ئەوجا دێتە دەر!  شەهید موسا عەنتەر كە بە دەیان جار میوانی زیندانەكانی (میت) بووە، لە تەمەنی 92 ساڵیدا لە ئامەد لە ساڵی 1994 دا، لەلایەن ئەو دەزگایەوە تێرۆر دەكرێت.
پێش گەڕانەوەم بۆ وڵات لە ناوەراستی 1968 دا، چوومە سەردانی بۆ دوعاخوازی.  كتێبێكی بچوكی بە عەرەبی لەبەردەمدا بوو دایە دەستم، ئەوجا بە پەستییەوە گوتی تەماشاكە چیان بەو كتێبە بە نرخەی (نیكیتین)كردووە؟ بە ناو وەرگێڕانەوە شێواندویانە وتەنیا بەشێكیان كردووە بە عەرەبی، بە تایبەتی ئەو لاپەرانەی كە بە خراپە باسی كوردی تێدا كراوە بە زمانی ئەو بە ناو "رۆژهەڵاتناسانەی"نەیاری كورد بوون. داوای لێكردم ئەگەر كاتم هەبوو، پاش گەڕانەوەم، وەریگێڕمە سەر زمانی عەرەبی، چونكە خزمەتێكی باشە بە كوردو بە (نیكیتین)ی دۆستی كورد.  بە داخەوە تا ئەو لە ژیاندا مابوو نەمتوانی ئاواتەكەی بە دی بێنم، پاش زیاتر لە 30 ساڵ ئەوجا ئەو كتێبەم وەرگێڕایە سەر زمانی عەرەبی، چاپی یەكەمی لە لەندەن لەلایەن دەزگای (دار الساقی) لە ساڵی 2001 دا چاپكرا، چاپی دووەم لە هەولێر لەلایەن دەزگای ئاراز لە ساڵی 2004، چاپی سێیەمی لەم نزیكانە لە سلێمانی چاپ دەكرێت.  لە (پێشەكی) وەرگێڕ (المترجم) لەو كتێبەدا، ئاماژەم بۆ ئاواتەكانی تۆما بوا كردووە، كە بە داخەوە پێش كۆچكردنی بە دی نەهاتوون. 
ئەگەر نەتەوەیەك رێز لە پیاوە گەورەكانی نەگرێت، بە تایبەتی لە زاناو نوسەرو شاعیرانی، هەروەها لەو دۆستانەی كە هەمیشە پشتگیریان لێكردووەو بە جیهانی دەرەوەیان ناساندووە، نەتەوەێكی زیندوو نییە.  لێرەدا ڕوودەكەمە كاربەدەستانی كوردستان و داویان لێدەكەم ناوی بەشێك لە جێگا گشتییەكان بە ناوی ئەو كەسانەوە بنیێن تاكو لەبیر نەكرێن.