دەبێت پەیوەندیەکانی نێوان مامۆستا و خوێندکار ڕێک بخرێنەوە

هێمن ئەحمەد
  2022-11-09     1240

وەک هەمو بابەتەکانی تری سەردەم، پەیوەندیەکانی مامۆستا و خوێندکاریش بەدەرنیە لە ئەو هەمو کێشە و گرفتانەی کە کاریگەری و بەرکەوتەی ڕاستەوخۆیان لەسەر ئەم پەیوەندیانە هەیە.
ئاشکراشە گۆڕانکاریە خێراکانی تەکنەلۆجیا و هۆکارەکانی پەیوەندیکردن و تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان لە هەرە کاریگەرە بەهێزەکانن. بۆیە ئەم پەیوەندیانەش بەگوێرەی گونجاندنی لەگەڵ سەردەم و جیهانی مۆدێرنی ئێستامان پێویستی بە ڕێکخستنەوە و نوێگەری هەیە.
لەوانەیە یەکێک لە هەرە بابەتە سەرەکیەکانی پەروەردە و فێرکردن لە ژیانی ئێستاماندا، فەراهەمکردنی پەیوەندیەکی ڕاست و گونجاو بێت لە نێوان مامۆستا و خوێندکار. دەرەنجامەکەشی پەروەردە و فێرکردنێکی دروست دەبێت بۆ نەوەکانی ئێستا و داهاتو.
گرنگترین ئەرکی مامۆستا پێش فێرکردن ئەوەیە کە بتوانێت ڕێز و خۆشەویستی خوێندکارەکان بەدەست بێنێت. ئینجا شۆڕکردنەوەی ئەم ڕێز و خۆشەویستیە بۆ ناو ناوەندەکانی خوێندن و هاوڕێ و خێزان و کۆمەڵگە و ژینگە و ....هتد.
سوقرات دەڵێت "دەتەوێت چی فێربکەم؟ ئەو منی خۆش ناوێت".
لەپاڵ ئەرکی پەروەردە و فێرکردندا، دەبێت مامۆستا ئەو هەستە لای خوێندکارەکانی دروست بکات کە؛ ئەو پشتیوان و هاوکار و دڵسۆزی یەکەمیانە. قبوڵ کەری ئەوانە بە ئاست و ڕەفتار و نەریت و کەلتورە هەمەچەشنەکانیانەوە. لای ئەو یەکسانن لە ماف و ئەرکدا، بەجیاوازی ڕەگەز و نەتەوە و باری خێزانی و کۆمەڵایەتی و ژینگەییانەوە. 
تۆماس کارلۆس دەڵێت "مامۆستا ئەو کەسەیە بیابان بچێنێت، نەک بژاری گژوگیای زیانبەخشی کێڵگەکان بکات".
لەڕاستیدا ئاسان نیە هەمو ئەو هۆکار و هەنگاوانەی دەبنە هۆی بەهێزکردن و  ڕێکخستنەوەی پەیوەندیەکانی نێوان مامۆستاو خوێندکار باس بکەین. چونکە ئەم پەیوەندیە هەم ئاڵۆزە هەم فرە ڕەهەندە. لە مامۆستایەک بۆ مامۆستایەک و خوێندکارێک بۆە یەکێکی تر جیاوازە. بگرە لە خوێندنگەیەک بۆ خوێندنگەیەکی تریش جیاوازە.
بەهەزاران مامۆستا و خوێندکار هەریەکەیان خاوەنی باکگراوند و خێزان و پێگەی کۆمەڵایەتی جیان. خاوەنی کەسایەتی و دەرون و سایکۆلۆجیا و جۆری بیرکردنەوە و پەروەردەی جیاوازن. کۆبونەوەی ئەو هەمو جیاوازی و هەمەچەشنەییە لە شوێنێکدا کە قوتابخانەیە و دروستکردنی پەیوەندیەکی تەندروست هەروا ئاسان نیە و دژوارە.
بەڵام  بۆ ئەوەی تێبگەین کە چۆن مامۆستایان دەتوانن هەوڵی دروستکردنی پەیوەندیەکی دروست و ئەرێنی لەگەڵ خوێندکارەکانیان بدەن، پێویستە ئەو بیردۆزانە وە بیر بێنینەوە کە ڕەفتاری خوێندکارەکان ڕوندەکەنەوە و لەوانەش:
یەکەم؛ (attachment theory) تێۆری پەیوەست بوون، پەیوەندیە نزیک و دروستەکانی مامۆستا و خوێندکار چوارچێوەیەکی ئارام و سەلامەت دەخوڵقێنێت. ئەوان هەست بە سەلامەتی دەکەن بۆ پرسیارکردن و هەڵەکردنیش، هەروەها دەبێتە قەرەبوی ئەو هەستی نائارامیەی لەنێوان دایباب و خوێندکار دروست بوە(insecure parent-child attachment)، بەهۆی فەراهەم نەکردنی پێویستیەکانیانەوە لە ساتی منداڵیدا.
دووەم؛ (social cognitive theory)، تێۆری پێزانینی کۆمەڵایەتی، مامۆستایان ڕەفتار و هەڵس و کەوتی خوێندکاران بە نمونەیی و ڕێکخراو دەکەن لە میانەی  شارەزاییە ئەرێنیەکان لە پەیوەندیکردن، فیدباک و هاندان.
سێیەم؛ (self esteem-theory)، بیردۆزی بڕوا بەخۆ بوون، جەخت دەکاتەوە لەسەر سێ پێداویستی سەرەکی قوتابیان لە: لێهاتویی، سەربەخۆیی و پەیوەست بوون. گەر مامۆستایان ژینگەیەکی گونجاو فەراهەم بکەن، خوێندکاران زیاتر هاندەدرێن و سەرقاڵ دەبن. ئەوان پێویستیان بە فیدباک هەیە بۆ پشتگیریکردنی هەستی لێهاتویی و یارمەتیدانیان. بۆ ئەوەی ببنە فێرخوازێکی سەربەخۆ.
پێویستە مامۆستا هەمیشە هەوڵی دروستکردنی خۆشەویستی و پەیوەندیەکی نزیک و دڵسۆزانە و هوکارانە بدات لەگەڵ خوێندکارەکانیدا و زۆر بەگرنگیەوە بڕوانێتە هەرەمەکەی دەرونناس(ئەبراهام ماسلۆ)، کە بە هەرەمێک پلەبەندی پێویستیەکانی مرۆڤی کردوە و بەبڕوای ئەو بەبێ بونی ئەم پێویستیانە"وەک ئەو ناوی هێناون بە پێویستی سایکۆلۆجی" مرۆڤ توانای بۆ فێربوون نامێنێت، لەوانەش؛ خۆراک، ئاو، پشودان و هەستکردن بە سەلامەتیە.

 

سەرچاوەکان؛
1-پەیوەندی نێوان مامۆستا و قوتابی، هەورامان وریا قانع
2-پەیوەندی نێوان مامۆستا و خوێندکار هەمو شتێکە، 2017، نوسین؛ جەیمس ئی فۆرد، وەرگێڕ؛ هاوکار حمد، LDC
3-positive student-teacher conections in the classroom, Jul 13, 2022 , Diana Zinvelin

وتاری زیاتر

زۆرترین بینراو
زیاد جەبار: یەكێتی بەشداری هیچ كۆبونەوەیەك ناكات بۆ دواخستنی هەڵبژاردن
نوێترین زانیاری‌ له‌باره‌ی‌ واده‌ی‌ ڕەوانەكردنی موچه‌ی‌ مانگی‌ 4ی‌ موچه‌خۆرانی‌ هه‌رێم
رێكخراوی سی پی تی: لەئەگەری هێرشی توركیادا 75%ی خاکی پارێزگای دهۆک لەدەست دەدرێت
نوری مالیکی: بیستوومانە لە سەرۆکایەتى هەرێمى کوردستانەوە بڕیارێک دەرچووە بۆ دواخستنى هەڵبژاردن
وەزیری دەرەوەی توركیا: ئەردۆغان گرنگی بە پاراستنی پەیوەندی باشی نێوان بەغداو هەولێر دەدات
هادی عامری: بەبانکیکردنی‌ موچه‌ی‌ موچه‌خۆرانی‌ هه‌رێم کۆتاییهاتوه‌و ئەوە بڕیاری دادگای باڵای فیدراڵییە
ئەمریکا توڕه‌یى‌و نیگەرانی لەبڕیارێكى عێراق بۆ پەسەندکردنی یاسای بەرەنگاربونەوەی هاوڕەگەزخوازی ڕاده‌گه‌یه‌نێت
كاتی گەیشتنی پارەی مووچەخۆران ئاشكرا كرا
سروە عەبدولواحید بۆ لایه‌نه‌سیاسییەکان: ملکەچی ئیرادەی پارتی مه‌بن‌ بۆ دواخستنی‌ هه‌ڵبژاردن
ناوەڕۆکی کۆبونەوەی سەرۆکی هەرێم‌و سەرۆک وەزیرانی عێراق
© 2024 Awene Online, Inc. All Rights Reserved.
×