دەسەڵات بۆ داهاتی مانگانەی نەوت ئاشکرا ناکات
کاوە عوسمان عومەر
2020-12-03 469
یەکێ لە ووتە سەمەرەکانی وەزیری پڕۆپاگەندەی سیستەمی نازی لە ئەڵمانیای ئەوسا ئەو ووتەیەی جۆزیف گۆبلزە کە دەڵی، کەسێک گەر شتێکی نەشاردبێتەوە ، ئەوا ناکەوێتە ترس و دڵە ڕاوکێ، گاڵتەجاریەکە لەوەدایە کە ئەم ووتەیەی وەزیری دەوڵەتە نازیەکەی هێتلەر پڕاو پڕ بەسەر دەسەڵاتی کوردیدا ئەسەلمێنڕێ ! ئاخر دەسەڵاتێ گەر کێشەی شەفافی لە فڕۆشتنی نەوت و سامانە نەتەوەییەکانی ترا نەبێ، بۆ هەمیشە لە هەوڵی شاردنەوەی ئامار و ژمارەو داتا تایبەتەکانە دەربارەی ئاستی فڕۆشتنی نەوت و قازانج و دەستەکەوتە زۆرەکان. دەسەڵاتێ گەر تا بینەقاقای نەچوبێتە زەلکاوی گەندەڵی و بەهەدەردان و بردنی سامانی نەوت بۆچی هەمیشە لە بارودۆخێکی میدیایی هیستیریایە لە شاردنەوە و داتاشینی هەزاران درۆ لە پێناو چەواشەکردنی خەڵک لە بارەی داهاتی نیشتمان، بە تایبەت فیۆشتنی نەوت، کە سەرچاوەی سەرەکی بژێوی خەڵک و کۆڵەکەیەکی گرنگی ئاسایشی نەتەوەییشە. با لێگەڕێین چۆن چۆنی تۆڕی چڕی دزین و تەخشان و پەخشانی بەرهەمی نەوت چۆن ئەکرێ، با لەوەش گەڕیێن چۆن چۆنی ئەو بیرە نەوتانە بە چی شێوەیەکی نایاسایی و مافیا ئاسا کڕین و فڕۆشتنی پێ کراوە لەگەڵ چەندین کەسان و لایەن و گروپ و تەنانەت دەوڵەتانی دراوسێ، با لەوەش گەڕێین بزانین چی میکانیزمێ دەسەڵات بەکاری دەهینێ لە خشتەبردنی ڕای جەماوەر لە ڕێی میدیا زەبەلاحەکانی دەسەڵات، لێرەدا چەند پرسیارێ پێویستە بکرێ.
یەکەم/ ئایا یەکێتی نیشتمانی ئاگاداری هەموو گرێبەستە دیار و شاراوەکانە لە سەردەمی کابینەکانی پێشوو تاوەکو ئێستا ؟ گەر یەکێتی نیشتمانی سەرەتاکانی پرۆسەی دزین و بەتاڵانبردنی نەوت ئاگادارە ئەوە مەرگەساتە ، گەر هەر ئاگاداریش نەبوە ئەوا دوو ئەوەندە مەرگەسات. گەر ئاگاداربوە، ئەی کەواتە هەموو لاف و کەزافی یەکێتی بەناوی شۆڕشی زەحمەتکێش و پێشینەی کۆمەڵەی ڕەنجدەران و ڕەوتە چەپ و سۆسیالیستەکەی یەکێتی ئەبێ هەمووی گاڵتەجاڕی بوبێ و وەک نیشتمان پەروەریەکەی پارتی تەنها بۆ وەرگرتنی دەسەڵات و خۆ دەوڵەمەندکردن بوە. ئەوەی سەیرە بەدەر لەو سەفقات و ڕێکەوتنە نهێنیانەی ئەوسای نێوان سەرکردایەتی کۆنی یەکێتی و پارتی هەتا ئێستاشی لەگەڵدا بێ کە یەکێتی نەوەیەکی نوێ سەرکردایەتی ئەکا، مەسەلەی بەربژێری کردن و ووردبینی کردن و بەدواچوونی داهات و سەرچاوەی نەوت نەبوەتە مەسەلەیەکی ستراتیجی یەکێتی نیشتمانی .جگە لە بانگەشەی پڕۆپاگەندەو بزواندنی هەستی خەڵکی تائێستا یەکێتی هەوڵی نەداوە خۆی بکاتە شۆڕە سواری گەڕانەوەی سامانی خەڵک و پرسیارەکە لەوەدایە ئایا نەوەی نوێی یەکێتی ئەتوانێ ئەوە بکات و وەرچەرخانێکی سیاسی لە کورستان بخولقێنێ، تەنانەت گەر دەرچونیش بێ لە دەسەڵات و هاتنە ناو بەرەی خەڵک بەڕاستی بەدەر لە مزایەداتی سیاسی و ڕاگەیاندن.
دوەم/ هۆکارێکی تری تەنگەژەی ئابووری لە کوردستان نەبوونی ئۆپۆسیسیۆنێکی ڕاستەقینەیە کە ئامادەی ڕیسک و سەرکێشی بێ بەدەر لە بەرژەوەند خوازەکانی وەک گۆڕان و ئیسلامی و ئەوانی ترەوە. پارتە بەناو ئۆپۆسیسیۆنەکان ئەوەندەی خەمی چنینەوەی دەستکەوتی سیاسی و مادین و پەرلەمەنتارەکانیان ئەوەندەی سەرقاڵی خۆدەوڵەمەندبوون و بازرگانی نهێنی و نمایشکردنی خۆیانن لە تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان نەیانتوانیەوە هەم بچنە بنج و بناوانی چۆنیەتی بەهەدەردان و دزینی سامانی نەوت، هەم نەشیانتوانیوە بەرەیەکی ئۆپۆسیسیۆنی تۆکمە دروست بکەن تا سامانی نەوت لە چنگی دەسەڵاتێکی تا سەرئێسقان گەندەڵ دەربهێننەوە.پرسیارەکە لێرەدا ئەوەیە کە ئایا ئۆپۆسیسیۆنێکی ڕاستی لە ئاسۆدا هەیە جیاواز لە پارتە بەناو ئۆپۆسیسیۆنەکانی ئێستا کە بەڕۆژ لەگەڵ دەسەڵاتن و بەشەویش پەرلەمەنتارە خۆپەرستەکانیان نمایشی خۆ بە پاڵەوانکردنیانە و بوونەتە پەیامنێری هەرزان کە ئایا بەغداد مووچە دەنێرێ یان نا!
سێیەم/ نەبوونی کۆهوشیاری جەماوەری لە ئاست بەهەدەردانی سامانی نیشتمانی، دەسەڵات تاڕادەیەکی باش توانیویەتی درزێکی گەورە بخاتە جەستەی یەکبووی خەڵکەوە بە دروست کردنی دوو جۆر کۆمەڵگاو دوو جۆر مێنتاڵیتی لە هەردوو زۆنی زەرد و سەوز. نەبوونی هۆشمەندی خەڵکی دەربارەی بەرژەوەندیە باڵاکان و خەمساردی لە بەدواچوون و تەنانەت بەرهەڵستاکاری کردنی ستەم و نادادپەروەری کۆمەڵایەتی بوەتە هۆی زیاتر باڵادەستی دەسەڵات و زیادڕەویەکەی لەبەهەدەردانی سامانی نیشتمان. لێرەدا پرسیارێ دێتە ئاراوە، کەی خەڵکی کوردستان دەگاتە ئەو هوشیاریەی بتوانێ بەرهەڵستی ئەو گەندەڵی و نادپەروەریە بکات کە خەریکە ئاسایشی کۆمەڵایەتی و دەستکەەوتە نەتەوەیەکان لە دەستبچێت.
پێویستە بزانرێت کە دەسەڵاتی ئێستا ، بەدەر لە بانگەشە پرۆپاگەندەکانی بۆ چاکسازی ، هەرگیز دەستبەرداری بەشاراوەهێشتنەوەی داهاتی نەوت و بەتاڵانبردنی نابێ، ئەویش لەبەر هۆکاری مانەوەی خۆی، چونکە داهاتی نەوتە کە سەدان هەزار ئەندام و وابەستەی حیزبی کردوەتە کۆیلەو هەر ئەو داهاتەشە کەمینەی دەسەڵاتدار دەتوانن دەست بەسەر ساماندا بگرن و زۆرینەی خەڵکیش توانای ژیانێکی ئاسایی نەبێت، هەربۆیەکیشە تەنها چارە گۆڕینی دەسەڵاتێکی مشەخۆری سەر جەستەی سامانی ووڵاتە بە دەسەڵاتی ڕاستەقینەی خەڵک.