2019-11-24   5675     
ڤیتامین دی بۆ هەموو تەمەنەکان گرینگە و جۆرێکی ڤیتامینە کە لە نێو چەوریدا لە لەشی مرۆڤ دەتوێتەوە. زۆربەی کات بە ‘ڤیتامینی تیشکی خۆر’ ناودەبرێت. سوودی سەرەکی ڤیتامین دی ئەوەیە یارمەتی دەر دەبێت بۆ ئەوەی ئێسک، ماسولکە و دەمارەکانی مرۆڤ بە تەندروستی بهێڵێتەوە.
ئاوێنه: ڤیتامین “دی” چییە؟
لە زانستی پزیشکیدا ڤیتامین دی ناوی بە كالسيفەرۆل هاتووە جۆرە ڤیتامینێکە کە سەرچاوە خۆراکیەکەی لە تیشکی خۆر چەندین جۆری خواردنەمەنی وەردەگرێت. شایەنی باسە ئەو ڤیتامین دی-ـیەی کە لە جگەر و شانە چەورییەکاندا کۆدەبێتەوە، لە نێو خوێندا دەتوێتەوە. پێکهاتەی ئەم ڤیتامینە لەنێو جگەر و گورچیلەدا دووچاری گۆڕانکاری دەبێت و بۆ پێکهاتەیەکی کاریگەرتری کیمیایی دەگۆڕێت. ڤیتامین دی دوو جۆری هەیە ئەوانیش ‘دی٢’ و ‘دی٣’ـیە. لە سایەی تیشکی خۆرەوە ‘دی٣’ لە خۆراکەکانیش ‘دی٢’ پێکهاتەکەیان دەپارێزن.
کەمی ڤیتامین دی مرۆڤ دووچاری چ نەخۆشییەک دەکات؟
• پوکانەوەی ئێسک، نەخۆشەکانی ئێسک
• نەخۆشیەکانی دڵ و شەکرە
• شێرپەنجە
سوودەکانی ڤیتامین دی چین؟
• ئێسک و ماسولکەکان دەپارێزێت.
• دوور دەبیت لە توشبوون بە نەخۆشی شەکرە.
• سیستەمی بەرگری دەپارێزێت.
• تەندروستی دڵ دەپارێزێت.
ڤیتامین دی لەنێو کامە خۆراکەکاندا هەیە؟
• چەوری ماسی
• شیر و بەرهەمە شیرەمەنییەکان
• کوارگ
• زەردێنەی هێلکە
• شەربەتی پرتەقاڵ
• جگەری مریشک
• شۆفان
• مەعدەنوس
• رووەکی گیا گەزنە