چیرۆكی هەڵهاتن لەڕۆژهەڵاتەوە بۆ باشورو دواتر گەیشتنەوە بەلەندەن
  2021-02-17       2524       

‎ئا: کاوە رەش، بەریتانیا


‎ئەكادیمیستێكی كورد بەناوی كامیل ئەحمەدی، كەخەڵكی نەغەدەی ڕۆژهەڵاتی كوردستانەو هەڵگری ڕەگەزنامەی بەریتانییە،دوای سزا دانی بە 9ساڵ و سێ مانگ زیندانی، بەرێگای قاچاغ خۆی دەگەیەنێتە هەرێم و دواتر دەگەڕێتەوە لەندەن. 

 

كامیل ئەحمەدی 
ئەنپرۆپۆلۆجیستێکی کۆمەڵایەتیە و توێژینەوەیەكی لەسەر ڕادەی لەکارخستنی ئەندامی زاوزێی مێینە لە ئێران ئاێنجامداوە، واتە (خەتەنەكردن)  بەوبهۆیەشەوە چەندین تۆمەتی خراوەتە پاڵ، یەكێك لەتۆمەتەكانی كەلە مانگی 11ی ساڵی 2020 دا لەسەری دەستگیركراوە، بە تاوانی پیلانگێڕان لەگەڵ هێزە دوژمنکارییە بیانییەکاندایە، بەڵام بە کەفالەت و بە هەڵپەسێردراوی، تاڕۆژی  پێداچونەوە بەتۆمەتەكانی و كاتی دادگایی كردنی، ئازاد کراوە. هەروەها لەگەڵ ئەوەش بەبڕی زیاتر لە 500 هەزار پاوەند، سزای پێژماردنی بۆ بڕاوەتەوە. 

‎ئەو بۆ یەکەم جار لە 11/8/2019 دەستگیرکراوە، دوای گەڕانەوەی لەكۆنفرانسی UNمافەکانی مرۆڤی لەسەرFGM خەتەنەكردن و بەشودانی منداڵان لەئێران، كەلە ووڵاتی لە ئەسیوپیا، سازكرابو.ئەویش وەك ئەكادیمیستێكی كوردو شارەزایەکی ئەو بوارە بەشداری كردبوو.
‎كامیل ئەحمەدی كەبەتۆمەتی هاوكاری بیانیەكان و دەسەڵاتی دژ بەڕژێمی ئێران سزا دراوە، بەڕۆژنامەی گاردیانی بەریتانی ڕایگەیاندوە: پاش بەسەر بردنی100ڕۆژ لەزیندانیكردنی لەئێران، هیچ بژاردەیەكی دیكەی نەبوە، جگەلەوەی هەڵبێت لەو ووڵاتە، دوای ئەوەی سزاكەی بۆ بڕاوەتەوە.

‎ئەحمەدی دەڵێ، دوو بژاردە هەبوو یان خێزان و منداڵەچوارساڵەكەم نەبینم تادەبێە 14 ساڵ، یان هەڵهاتن بەڕێگای قاچاغ بۆ دەرچون لەئێران. 
‎منیش بەهۆی ئەوەی بەنەژاد لەخێزانێكی كوردی شارۆچكەی نەغەدەی، خۆرئاوای پارێزگای ئازەربایجانم، شارەزای ڕێگا شاخاوییەكانی سەر سنور بوم، دوای چەندین جار هەوڵدان بەشوێن 
‎پێی كۆڵبەرەكانی سەر سنورداو، بەناو ڕێگایەكی بەفرو سەختدا، تەنها خۆم و لاپتۆپ و چەند كتێب و كۆپی ووتارەكانم، بەزەحمەتێەكی زۆرو، ڕێگایەكی پڕ مەترسیدار، توانیم لەسنوری ئێران بپەڕمەوە.
‎بەگوتەی ئەو ئەكادیمستە كوردە،لەو كاتەوەی لەساڵی ڕابردودا زانای ناوەكی ئێران موحسین فەخریزادا، تیرۆركراوە، ئێران سنورەكانی توندوتۆڵتركردوەو هێزی زیاتری لێ جێگیركردون.
‎كامیل ئەحمەدی دەڵێ، هێشتا دڵنیا نیە كەئایە كاربەدەستانی ئێران. دركیان بەوە كردوە كەئەو خۆی لەئێران دەرباز كردوە یان نا.
‎ئەحمەدی دەڵێ،ترسی زۆرم هەبوو لەكاتی پەڕینەوە بەسنوردا ئەگەر بگیرابام سزای زیندانی زیاتریان بەسەدا دەسەپاندم، منیش لەبێ هیوای ئەو ڕێگایەم هەڵبژارد، چونكە گەشتی یاسای دەرەوەی ئێرانم لەلایەن دەوڵەتەوە، لێ قەدەغە كرابوو.
‎ئەحمەدی، لەتەمەننی  18ساڵیدا، ڕۆژهەڵاتی كوردستانی بەجێ هێشتوەو هاتۆتە بەریتانیا، بەڵام ساڵی 2010 گەڕاوەتەوە  بۆ چاودێریكردنی باوكە بەتەمەنەكەی، لەشارۆچكەی نەغەدەی ڕۆژهەڵاتی كوردستان.
‎ئەو بەشێوەیەكی فەرمی تۆمەتباركرابوو، بەگۆڕانكاریی و زیان گەیاندن بەداب و نەریت و كولتوری ووڵاتی ئێران، لەوەی هەوڵی داوە لۆبی بكات لەدەرە، بۆ بەرزكردنەوەی تەمەنی هاوسەرگیری و ڕێ خۆشكردن بۆ homosexuality.

 


‎پەیوەندی گرتن لەگەڵ هێزە بیانییەكان

‎كامیل ئەحمەدی، بڕوای وایە یەكێكی دیكە لەهۆكارەكانی گرتنی پەیوەندی بەئاڵۆزییەكانی نێوان بەریتانیاو كۆماری ئیسلامی ئێرانەوە هەبوە، ئەویش دوای دەست بەسەركردنی كەشتییەكی نەوت هەڵگری ئێرانی لەلایەن هێزی دەریایی بەریتانیاوە، لەئاوەكانی ناوچەی جەبەلتاریق لە4.72019
‎كەپێشەلی سزاكانی یەكییەتی ئەوروپای كردبوو، لەگواستنەوەی نەوتی سوریا.
‎بەمەش سوپای پاسداران، كەسانێكیان دەستگیر دەكرد، كەهەڵگری ڕەگەزنامەی بەریتانیا بوون، وەك بارمتەیەكی بەنرخ و تۆڵەكردنەوە لەبەرامبەر كردەوەكانی بەریتانیا.
‎كامیل دەڵێ، «لە هەفتەی یەکەمی لێپرسینەوەدا، کەشتیی بەریتانیا ئازاد کرا، بەڵام هیچ دەستگەیشتنم بە ڕاگەیاندن نەبوو، من لە زیندانی تاکەکەسیدا بووم، کەواتە تاکە سەرچاوەی زانیاری کە من هەمبوو، پرسیاركردن بوو لەپاسەوانەكانی ناو زیندان. ڕۆژێکیان پیاوێك هات و زۆر دڵخۆش بوو وتی: "سوپاس زۆر سوپاس بۆ تۆ. کەشتیەکەمان گەڕایەوە، وابزانم تۆ لێرە جیاوازیت دروست کردووە بۆیە سوپاس بۆ ئەمە، بەڵام هێشتا بەڕاستی ئێمە رێگایەکی درێژمان ماوە لەگەڵتاندا پێدابچین، بۆ لێپرسینەوە.
‎منیش گوتم، جا ئەمە چی پەیوەندی بەمنەوە هەیە؟
‎ئەویش گوتی، ئەی چۆن تۆ بەریتانیت، بێگومان تۆ زۆر بەبەهای، بەریتانیا، لانكەی مافی مرۆڤە، كەواتە تۆ بەبەهای بۆ ئەوان.
‎ بەگوتەی كامیل ئەحمەدی، ئەو پێش دەستگیركردنی ماوەیەكی زۆربوو هەڕەشەو هەرەسان كراوە لەلایەن سوپای پاسدارانەوە، كاتێك ویستویەتی كار لەسەر كێشە كۆمەڵایەتیەكانی خەتەنەكردن و هاوسەرگری منداڵان و دیاردەی هاوڕەگەزبازی و هاوسەرگیری كاتی لەئێراندا بكات. تەنانەت هەموو ئەكاونت و ئیمەیڵ و تەلەفۆنەكانی هاكك كراون.
‎ ئەو دەڵێ، مافی كۆڕو كۆبونەوەو قسەكردنی بۆ مێدیاكان لێ قەدەغەكرابوو. هەموو ئەوانەش دوای پێشكەش كردنی پێشنیارێك بۆ بەرزكردنەوەی تەمەنی هاوسەرگیری لە13وە بۆ15ساڵ كەدرابوە پەرلەمانتاران و پرۆژەكە لەپارلەمانیش پەسەند كرا، بەڵام دواتر لەلایەن ئەنجومەنی باڵای یاسا دانانەوە، بەربەستی بۆ دانرا، بۆیەتەمەنی هاوسەرگیری لەناو دادگا بەڕەزامەندی دایك و باوك لەئێران، ئێستا تەنها 9ساڵە.

 

سەرەتای دەستگیركردنم 
‎لە ژوورێکی زۆر بچووکدا دەست بەسەریان كردم،  كەوەك  گۆڕ وابوو.  سێ بەتانی سەربازی تێدابوو، یەکێکیان وەک بەرگێک، یەکەكەی دیكەش  لەسەری بخەوێت و دانەیەكیش وەک سەرینێک،  24 کاتژمێر ڕوناکیەکی درەوشاوەی بێزار كەر لەسەر سەرت هەیە، قورئانێک و مۆهرێک کە شیعەکان نوێژی لەسەر دەکەن و تەلەفۆنێک، بۆ پەیوەندی کردن بە پاسەوانەکان، تا بتانبەن بۆ تەوالێت هەبوو.
‎لەوێدا ڕووناكی سروشتی نییە، پەنجەرەیەک لە دەرگای زینداندەکرێتەوە کە خواردنەکانی لێوە  وەردەگری. ئەوە تاکە پەیوەندیتە لەگەڵ جیهانی دەرەوەدا، ئەوێ زۆر بێدەنگە،  تۆ وەك شێت خۆت دەبینی، نازانیت کات چەندەو  و نازانیت دواتر چی ڕوودەدات.
‎کاتێک دەبردریت بۆ تەوالێت، یان نیو كاتژمێر تا هەوای تازەی دەروە هەڵمژی،  یاندەبردرێت بۆ لێپرسینەوە، چاوبەستراویت.
‎تەنها ئەوكاتانە دەتوانی كەسێكی دیكە بیبینی و بیدوێنی. 
‎كامیل دەڵێ،
‎دوای مانگێك لەگیرانی  گواستراوەتەوە ژورێكی گەورەتر كەتوانیویەتی كەمێك هاتوچۆی تێدا بكات، بەبڕوای ێەحمەدی، ئەو ژوورە لەچاو شوێنی پێشوتر وەك كۆشكی بوكینگهام پاڵاس وابووە.

 

دوای مانگێك لەگیرانی 
‎كامیل ئەحمەدی دەڵێ، ‎دەسەڵاتدارانی ئێران زۆر هەوڵیان دەدا كەوەها وێنای بكەن كەمن. لەلایەن بەریتانیاو هێزە دەرەكیەكانەوە نێردوام. تا كار بۆ ئەوان بكەم.
‎  ئەحمەدی یەكێك بووە لەو ژمارە بەبارمتە گیراوانەی كەهەڵگری ڕەگەزنامەی بەریتانیین لەئێران، كەلەنێویاندا نازەنین زەغاری و ژنە ڕۆژنەمەوان و چەند كەسێكی تر هەن، تا فشارو سەودای سیاسیان پێ بكرێت لەبەرامبەر داخوازییەكانی ئێران، لەسەر بەریتانیا، كەبەشێكی دەگەڕێتەوە بۆ قەرەزەكانی سەر بەریتانیا، بەڕلەبەرپابونی شۆڕشی كۆماری ئیسلامی لەساڵی ١٩٧٥ كەدەسەڵاتی شا، گرێبەستی كڕینی تانك و كەل و پەلی سەربازی لەگەڵ بەریتانیا واژوو كردبوو.
‎دەسەڵاتی ئەوسای شا، بەبەهای 650 ملێۆن پاوەند مامەڵەی كڕینی چەكی كردوەو پێشەكی پارەكەی داوە بەبەریتانیا، بۆ دابین كردنی كەل و پەلی سەربازی  بۆ ووڵاتەكەی.
‎بەڵام بەر لەگەیشتنی تەواوی پێداویستیە سەربازییەكان بە شا، شۆڕشی ئیسلامی هاتە سەر دەسەڵات و تا ئێستاش بەریتانیا 450 ملیۆن پاوەندی كۆماری ئیسلامی ئێران قەرزدارە.
‎بەشێك لەدۆسییەو دانیشتنەكانی  تۆمەت و دادگایی كردنی ئەحمەدی بەهۆی بڵاوبونەوەی پەتای كۆڤید١٩  دواخراوە
‎بەو هۆیەوەش ئەەو بەكافالەت ئازاد كراوە. لەگەڵ سەپاندنی قەدەغەی سەفەركردن بەسەریدا.
‎ئەمەش بۆتە دەرفەتێك، كەبتوانێت بەڕێگایەكی پڕمەترسیدا خۆی لەئێران دەرباز بكات و بگاتەوە بەریتانیا.
‎هەرچەندە ئەو ئەكادیمستە كوردە، زۆر بەوردی نەخشەی پەڕینەوەی لەڕۆژهەڵاتی كوردستانەوە بۆ باشوری كوردستان ئاشكرا نەكردوە بەڵام دەڵێ، وەك كوردێك شارەزای سنوری ناوچەكە بوەو سودی لەجێ پێی كۆڵبەرەكانی سەر سنور بینوە، بۆ پەڕینەوەو دەربازبون لەدیوی ڕۆژهەڵاتەوە.
‎كامیل ئەحمەدی دەڵێ، لەبەشێكی دادگایكردنیدا لەلایەن دادوەر ئەبوقاسم سەڵاواتی، لەپرسیارەكانیەوە دیار بوو، كەئەو سەرەتا بڕیاری خۆی داوەو هیچ ڕێزێك لەبڕگەكانی مافی مرۆڤ نادات.    هەرچەندە ئەو هەموو کتێب و توێژینەوەكانی منی لابوو، بەڵام هیچ بایەخێکی بەوان نەدەدا. لە ڕاستیدا هیچ شارەزاییەکی لە زانستی کۆمەڵایەتیدا نەبوو، بەهیچ شێوەكیش ئامادە نەبوو یان ڕێگەی پێنەدەدام،  ڕای پیشەیی پێشکەش بکەم . تەنها ئەو شتانەی کە نیگەرانیان دەکرد، ئەوەبوو كەمن خاوەن دوو ڕەگەزنامەم و هەرەها من كوردم و ئیسلامی سونەم،  یان ژمارەی ئەو چەند ساڵەی کەلە بەریتانیا بووم، ئەو زانکۆیانەی کەمن تێیاندا خوێندومە، تەواوی مەبەستی پرسیارکردن ئەو، ئەوە بوو کە من ببەستێتەوە  بەڕۆژێاواییەكان و نەیارانی دژ بەئێران و تۆمەتی هەوڵدانی من بە دزەکردنم وەک لەكەسێك بۆ گۆڕینی شێوازو كولتوری ژیان لەناو كۆماری ئیسلامی ئێران. 
‎  کاتێک لە زیندان بووم بەڕێوەبەرەكە لەڕاڕەوەکە هاتە خوارەوە، دەمزانی ئەوە لە دەنگی هەنگاوەکانیەوە دیار بوو، ئەویش لێوەکانی گەست و  گوتی:  کامیل بەڕاستی تۆ نێچیرێكی باشی چونكە،  یەکەم تۆ کوردیت، دووەم شت کە لە پاشخانێکی سوننەتییەوە دێیت، لە هەمووشی گرنگتر بەریتانیت و توێژینەوە لەسەر بابەتە هەستیارەکان دەکەیت، دەتوانین سەودات لەگەڵ بکەین و دەزانین چۆن کارت لەسەر دەكەین. 
‎بەڵام گوتی،  هێشتا وا بیری لێدەکەینەوە کە بە ئاگادارکردنەوەیەک یان جۆرێک لە زیندانیکردن لە کارەكانت دوور بخەینەوە. 
‎ دادوەر ئەبوقاسم  سەڵاواتی، بەتاوانی كاكردنی ئەحمەدی لەسەر كەیسی خەتەنەو هاوسەرگیری پێشوەخت، سزای، ئەحمەدی دەركردو وەبۆ تۆمەتەكانی دیكەش بەكەفالەت ئازادی کردوە. تاوای نیشانی بدات، کەڕژێم چەندە لە ڕووی ئایدۆلۆژییەوە دژایەتی کارەکانی و هاوسەرگیری پێشوەختی منداڵان دەکات. بەڵام هێشتا دادوەر گوتویەتی، ئەوان قەناعەتیان بەوە هێناوە کەئەو کار بۆ دەسەڵاتی دوژمنکار دەکات.
‎سەڵاواتی،  وتیشیەتی; ئەحمەدی لەو زانکۆیانەی بێگانە کە”پەیمانگا و ناوەندی ژێردەست و پەیوەندیدارن بە کاری سیخوڕیی ئەم خولانەی بۆ ڕێکخراوە" تابێتەوە لەناوخۆی ئێران كاری سیخوڕییانەیان بۆ بكات. بەگوتەی ئەو دادوەرە، کامیل ئەحمەدی كەسێكە دەیەوێ لەڕێی  ئەو دەرسانەوە، دوای چەندین ساڵ خەڵكی ئێران  وا پەروەردەو ڕابهێنێ، كەكولتورو داب و نەریتی خۆیان؟بگۆڕن و ژیان لەناو كۆماری ئیسلامیی ئێراندا بشێوێنن.

زۆرترین بینراو
© 2024 Awene Online, Inc. All Rights Reserved.
×