دەوڵەتمەدار یان قاچاخچی؟!

هۆشیار عەبدوڵا
  2022-03-01     474

(یان نەوت بۆ خۆمان یان نەمان بۆ خەڵکی کورستان)

(هۆشداری و پێشنیار سەبارەت بە هەڵوێستی هەڵەی بەناو سەرۆکایەتیەکان کە پارتی و یەکێتی و گۆڕان تیایدا بەرپرسن، بەرامبەر بریارەکانی دادگای فیدراڵی بەگشتی بەتایبەتی لەسەر کەیسی نەوت و غازی هەرێم)
ئەو هەڕەشانەی ناوە ناوە سیاسیی و سەرکردەکانی حزبەکانی بەشدار لە دەسەڵات دژی بریارەکانی دادگای فیدراڵیی دەیکەن لە راستیدا هەڕەشەیە بۆ سەر موچە و ژیانی خەڵکی کوردستان نەک هەڕەشە بێت دژی دادگا، چونکە ئەو هەڕەشە و رەفز و عینادییە هیچ لە دادگا کەمناکاتەوە بەڵام دەشێ ببێتە هۆی هێندەی تر وێرانبونی موچە و بودجەی خەڵکی کوردستان، بە پێویستم زانی ئەو هۆشداری و پێشنیارانە بخەمە ڕوو:
1. سەرۆکایەتییە شکستخواردوەکانیی هەرێم جارێکی تر بریارەکەی دادگای فیدراڵیان رەتکردەوە، دەمەوێ زۆر بە ڕونی لە ئێستاوە هۆشداری بدەم کەو ئەو بێمنەتی و عینادییە یاریکردنە بە ژیان و قوتی هاولاتیانی کوردستان و ئەو یاخیبونە لە پێناوی بەردەوامبونی زیاتر لە گەندەڵیکردن لە داهاتی نەوتی هەرێمدا کاریگەری نەرێنی گەورە دائەنێ لەسەر موچە و بوجەدی هەرێم کە وەک رابردوو هەر خەڵک و فەرمانبەر باجەکەیان داوە نەک دەسەڵات و خێزانە سیاسیەکان.
2. دەسەڵاتدارانی هەرێم سەرباری هەر سەرنجێکی بچوک و گەورەیان لەسەر بریارەکانی دادگای دەستوری، دەبوو دبلۆماسیانەتر و واقعیانەتر مامەڵەیان لەگەڵ ئەو  بریارانە بکردایە و وەک دەرفەت بۆ دەستپێکی گفتوگۆیەکی جدی سەیریان بکردایە کە گریمانەی راستکردنەوەی مەلەفی نەوتی هەرێم لێ بکرێ نەک هێندەی تر نەوت بۆ خۆیان بکەنە دەرفەتی دەوڵەمەند بوونی ناشەرعی و خەڵکی هەرێمیش روبەروی مەترسی زیاتر بکەنەوە.
3. ئەو عینادییەی بە ناو سەرۆکایەتیەکانی هەرێم بەرامبەر دادگای فیدڕاڵیی دەیکەن سەبارەت بە نەوت هیچ پەیوەندیەکی نیە بە لە مافەکانی خەڵکی کوردستانەوە، بەڵکو داکۆکیە لە سیاسەتی پڕ لە هەڵەی نەوتی هەرێم کە تەنها چەند خێزان و حزبێکی دەوڵەمەند کردوە، کاتی ئەوە هاتوە گۆڕانکاری ریشەیی لەو سیاسەتدا بکرێ کە خەڵک لە رابردودا باجی گەورەیان بە هۆیەوە داوە. 
4. دەسەلاتدارانی هەرێم بۆ موجامەلە و بەرزهێشتنەوەی پشکی کۆمپانیاکانی نەوت، زوو زوو رەفز و رەتکردنەوەیان بۆ ئەو بریارانەی دادگای فیدراڵیی نوێ دەکەنەوە، هەندێکیان تا ئێستا چوار جار رەتیکردۆتەوە، هیچ سودیشی بۆ پشکی ئەو کۆمپانیایایە نەبوە، ئەوانە بێ ئاگان لەوەی ئەو رەفز و بێ منەتیە هێندە تر دۆسێکە ئالۆز دەکا و دوور نیە بە یەکجاری دەستیان لێی بەربێ.
5. کاتیەتی دەسەلاتدارانی هەرێم بزانن بە گوێرەی  ئەو دەستورەی کە خۆیان نوسیویانەتەوە و بانگەشەیان بۆ کردوە ناتوانن بێ تەنسیق و هاوبەشی حکومەتی فیدرال ئیدارەی نەوت بەوجۆرە بکەن بەتایبەتی پرسی گواستنەوە و فرۆشتن، ئەگەر بیانەوێ سیاسەتی ئەمری واقع بسەپێنن باجەکەی قورس دەبێت و ئەوەی ئێستا دەتوانن بە گفتوگۆ بەدەستی بهێنن بە سیاسەتی ئەمری واقع ناتوانن و زۆرینەی دۆسێکە بە کێلگە نەوتیەکانیشەوە ئەدۆڕێنن.
6. دەبێ بزانن ئەو بێمنەتیەیان بە تایبەتی ئەو کاتە دەبێتە کێشە کە یاسای موازانە جا بۆ ساڵی ۲٠۲۲ بێت یان ۲٠۲۳ دەڕواتە پەرلەمان، ئەوکاتە هیچ یاسایەک ناتوانێ لەگەڵ بریارەکانی دادگای فیدراڵی ناکۆک بێت، بۆیە دەرخستنی ئەوەی کە رێزی بریارەکە دەگرن و دانوستانی لەسەر دەکەن هەنگاوێکی دەوڵەتمەدارانەترە لە رەفزکردنی.
7. ئەو بەناو دەوڵەتمەدارە فاشیلانە ئەگەر بە زمانێکی دەوڵەتی راقی باسی ئەو بریارانەیان بکردایە لە ناوخۆی عێراق و دەرەوەش باشتر دەیانتوانی داکۆکی لە مافەدەستوریەکانی هەرێم بکەن لە مەلەفی نەوتدا، بەم زمانەی ئێستا ئەیانکاتە قاچاخچی نەک پیاوی دەوڵەتداری.
دواجار بە رون و ڕاشکاوی ڕوو لە دەسەڵاتدارانی شکستخواردوی هەرێم دەلێم؛ 
دڵنیابن لەوەی کە چیتر بە قاچاخچێتی و بردنی داهاتەکانی هەرێم و سەرانە وەرگرتن و چاوسورکردنەوە ناتوانن وەک رابردوو بەردەوام بن! یان دەبێ لە سیاقە دەستوریەکاندا بە عاقڵی لەگەڵ عێراق خۆتان بگونجێنن و دەست بەکڵاوەکەی خۆتانەوە بگرن با نەیبا، یان دڵنیابن بەرگەی ئەو گۆڕانکاریانە ناگرن کە بەگشتی لە ناوچەکەدا (هەرێمایەتی و نێودەوڵەتی) بۆ فایلی ووزە هاتۆتە ئاراوە، رەنگە لەگەڵ عێراقدا بتوانن تا رادەیەک سەرکەووتوبن، بێ عێراق (لەو مەلەفەدا بەتایبەتی) بە تەواوی دەکەون، ئەوەش بزانن کە پشتیوانیتان لەناو خەڵکی کوردستان لە باشترین حاڵەتدا رەنگە بگاتە لەسەدا دە. 
هەموو ئەو قسانەی سەرەوەشم وەک هۆشدارییەک تەنها بۆ خەلکی کوردستان و مێژوو نوسیوە، ئەگەرنا دەزانم ئێوە گوێناگرن و هەتا نەوت هێندەی تر نەکەنە کارەسات دەستبەرداری نابن، ئێوە هێندە عاشقی نەوتن و ئەوەندە بەخێرایی پێی دەوڵەمەند بوون، دەمێکە دروشمی درۆینەی (یان کوردستان یان نەمان)تان کە وەک پیاوێکی بە ئەزموونی کورد فەرموی کورستانەکەتان بۆ خۆتان و نەمانتان بۆ خەڵک دانابوو، ئێستا بە ئاشکرا ئەو دروشمەتان پشتگوێخستوە و گۆڕیوتانە بۆ (یان نەوت بۆ خۆمان یان نەمان بۆ خەڵکی کورستان).

وتاری زیاتر

زۆرترین بینراو
© 2024 Awene Online, Inc. All Rights Reserved.
×