پەرلەمان لە نێوان درێژکردنەوە و پێشێلکاری یاسادا

زانا توفیق بەگ
  2022-10-08     345

ڕەنگە گرنگترین فەشەلی دەزگای تەشریعی لە هەرێمی کوردستاندا درێژکردنەوەی خولی پەڕلەمانی بێ ، بەبێ هیچ پاساوێکی یاسای یان شەرعی ، وە پێشلکاریەکی دەستوری گەورەیە بۆ دەزگایەکی یاسادانەر کە خۆی شکوی یاسا بشکێنی بەمەرجێ کە بە دەنگی هاونیشتمان دروستکرابێ هێزی شەرعی لە گەلەوە وەرگرتبێ .
قۆناغ بە قۆناغ درک بەوە دەکرێت کە دەزگای پەڕلەمان لە کوردستاندا بۆتە ئاستەنگیەکی گەورە لەبەردەم گەشەی دیموکراسی و ئازادیدا .  ئەو یاسایانەی کە پەڕلەمان تەشریعی دەکات جگە لە چەسپاندنی  سیستەمێکی خراپی بەڕێوەبردن و یاسایەکی فشوڵ هیچ خەونێکی تری لێ سەوز نابێت .
 پەڕلەمانی کوردستان خاوەنی ئیرادەی یاسای خۆی نیە وە ناتوانی وەکو چاودێریەکی یاسای بەسەر دەزگاکانی جێبەجێکردنەوە ڕۆڵی یاسای خۆی بگرێت ،  بڕیاردان لەسەر پرۆسەی هەڵبژاردن لە توانای  سەرۆکایەتی دەزگای پەڕلەمانی کوردستاندا نیە ، چونکە نە دەستەی سەرۆکایەتی نە ئەندامانی پەڕلەمان خاوەنی کارێکتەری مەعنەوی و  ئیرادەی خۆیان نین.
               
درێژکردنەوەی خولی پەرلەمان بە هاوبەشی هەرسێ کوتلەی پەڕلەمانی  ، بەپێێ یاسا بەرکارەکانی عێراق و هەرێمی کوردستان پێچەوانەی یاسایە ، جگە لە هەندێ  حاڵەتی نائاسایی نەبێت  کە دەستوری عێراقی و یاسا ڕێگەی پێداوە . بۆ نمونە (قوەی قاهرە) یان ڕاگەیاندنی شەڕ نێوان دوو دەوڵەت یان دروستبوونی کاریسەیەکی سروشتی یان هەر حاڵەتێکی تری وەبا‌و کە ڕێگربێت لە هەلبژاردن لە کاتێ تەواوبوونی تەمەنی یاسای پەڕلەمان . ناکرێت ئەندامانی پەڕلەمان بڕیار لەسەر درێژکردنەوەی ماوەی کارکردنی خۆیان بەن لەکۆبونەوەیەکی نائاسایی پەڕلەمان بەبێ ڕێزگرتن لە ئیرادە گەل وپڕۆسەی دیموکراسی تەنها لەپێناو بەردەوامیدان بە وەرگرتنی مووچەو دەڕماڵە دارایی ئیمتیازاتی خانەنشینی .
ئاسەوارەکانی درێژکردنەوەی خولی پەرلەمان بەبێ پاساوێکی یاسای کۆی گشتی دەزگاکانی یاسادانن لە کوردستاندا ،  دەخاتە ژێر گومانە وە مەشروعێتی دەزگاکانی یاسادانن و سەرۆکایەتی هەرێم  لە دیدگای ووڵاتانی دیموکراسی ووڵاتانی ئەوروپا بەتایبەتی  لاوازتر دەکات کە ئەمە کاریگەری بۆسەر بنکۆلکردنی گەشەی ئازادی و سەروەری یاسا  و بێ متمانەی هاووڵاتی بەرامبەر بە دەنگدان بۆ پرۆسەی هەڵبژاردن کاڵتر دەکاتەوە ، کاریگەری لەسەر ئایندەی قەوارەی سیاسی هەرێمی کوردستان دروست دەکات جگەلەوەی کە  متمانەی هاونیشتمان لەبەرامبەر دەزگای تەشریعی لاوازتر دەکات.

وتاری زیاتر

زۆرترین بینراو
© 2024 Awene Online, Inc. All Rights Reserved.
×