ئیلهامی مانشێتی ئەم وتارە لە کتێبێکی لینینەوە وەرگیراوە کە لە ١٩\٦\١٩٠٤ بڵاو بۆتەوە)
حیزب بە جل و بەرگی جیاواز خۆی لە کۆمەڵگەدا نمایش دەکات. یان بەخۆی دەڵێت بزوتنەوە، یان بەخۆی دەڵێت شەپۆل، یان بەخۆی دەڵێت جوڵانەوە و، یانیش ڕاست و ڕاست بە خۆی دەڵێت حیزب. لە ڕاستیا دەبێت حیزبەکان لە چوارچێوەی پاراستنی بەرژەوەندی میللەت و کۆمەڵگە دروست بن. هەر بۆیەش حیزب لەدەرەوەی ئارەزوی خۆشبەختی و خۆشگوزەرانی میللەت و کۆمەڵگە هیچ مانا و بەهایەکی نیە.
کۆمەڵگای کوردستان (مەبەستم ئەو کۆمەڵگایەی کە بە شەق بە عێراقەوە لکێنراوە) بەدەست حوکمی حیزبایەتیەوە دەناڵێنێ و، هەرچی موسیبەتی بەسەر دێت خەتای (ئارەزوی) بە حیزبی کردنی کۆمەڵگەکەیە. لە کاتێکا حیزب خۆی لە خۆیدا هیچ نیە، جگە لە وەسیلەیەکی سادە بۆ بەشداریکردن لە پڕۆسەی سیاسی و دەسەڵات گرتنەدەست. هەر دەسەڵاتێکی سیاسیش گەر لە خزمەتی ڕەشوڕوتی کۆمەڵگەدا نەبێت، ئەوا فاشیلە و مەحکومە بە نەمان.
سیاسەتکردن نەریتێکی ئینسانیە، چونکە بزن و مەڕ ووڵاخ و زەڕافە و فیل و مەیمون لە سیاسەت نازانن. ئینسانی مەبدەئی سیاسەت لە پێناو خۆشبەختی کۆمەڵگەی ئینسانیدا دەکات. هەرکاتێک ئینسان سیاسەتی لە پێناو حیزبەکەیدا کرد، ئەوکات هیچ جیاوازیەکی لە گەڵ بەڵێندەر و بازرگاندا نامێنێت.
لە ئێستادا ئێمەی خەڵکی کوردستانی عێراق بۆ چەندەهەمین جار بەرەو ڕوی قەیران بوینەتەوە. مژاری سەرۆک کۆماری عێراق و بڕیارەکەی دادگای فێدڕالی عێراق دواهەمین دیاری قەدەری مێژون بۆ ئێمە. ئەو قەدەرەی کە بە درێژایی مێژوو بەشێکی زۆری خەتای خودی خۆمان بوە. ئێمەی کورد چ ئیشێکمان بە پۆستی سەرۆک کۆمار هەیە؟… چی گرنگە؟… یەکڕیزی و یەک پارچەیی قەوارەی هەرێمی کوردستان، یان ئیمتیازاتی حیزبی لای ئەجنەبی؟… چی گرنگە؟… ماڵی خۆت بەهێز بێت و دونیا حیسابت بۆ بکات؟… یان خەڵکی خێری چوار پۆستی بێ بەهات پێ بکەن؟
کێ هەیە نەزانێت کە عێراق هەرگیز وڵاتێکی خاوەن سەوەری نەبوەو ناشبێت؟… کێ هەیە نەزانێت کە عێراق هەزار و یەک ساحێبی هەیە؟… ئیتر ئێمەی کورد خۆمان دەکەینە بە خاوەن و پارێزەری کام سەروەری و کام وڵات؟… ئینسان چۆن دە توانێ سەروەری قەوارەیەک بپارێزێت کە بە هیچ جۆرێک وجودی نیە؟… ئەمە وەک ئەوە وایە پارێزگاری لە کۆشکێک بکەیت کە لە کەناری دەریا و لە لم دروستکرابێت…!
ئێمەو یەکێتی نیشتیمانی کوردستان خەریکی خۆخۆریە کۆنەکەی کوردەوارین و، نەیاران و دوژمنانی کوردستانیش لە خۆیان خەنی بوون و یاریمان پێدەکەن و لە قوڵایی دڵیانەوە مەمنونی ئێمەن کە خەریکین بەدەستی خۆمان لەسەر سینیەکی زێڕین هەرێمی کوردستان و هەست و نەستی خۆمانیان پێشکەش دەکەین (ئەوە پەکەکە لەولاوە بوەستێت کە سەربازی ئێران و حەشد و خزمەتکاری بەرژەوەندیەکانی تورکیایە). ئێمە و یەکێتی شوژن و دەرزی بەچاوی خۆماندا دەکەین، پەنجە و مەچەچەک و قۆڵی خۆمان دەشکێنین… بەدەستی خۆمان خەنجەری شۆڤێنیستی عەرەب لە جگەری خۆمان ڕادەکەین و، میللەتی خۆمان بەگژ خۆماندا دەکەین… بۆ وادەکەین؟… ئایا لە پێناو میللەتا وادەکەین؟… یان لە ڕقی یەکتر؟… بۆچی ڕابوردوی پڕ لە شانازی شۆڕشگێرێتی خۆمان لە لای جیلی گەنجی وڵاتەکەمان سوک و ڕسوا دەکەین؟… بۆ بایەخێک بۆ مەنزەڵەتی بەرزی شەهیدانی کوردستان و سەروەری خاکی پیرۆزی کوردستان ناهێڵین؟… بەڕاست، بۆ وا دەکەین؟
ئەم چیرۆکە و ئەم فلیمە ڕەزاگرانە لە زەمەنی مونافەسەی عوسمانی و سەفەویەوە بەردەوامەو، ئێمەش هەر نەبوین بە خاوەن بڕیاری خۆمان. هەر بوین بە بەشێک لە ئەجندای خەڵکی تر و نەمانتوانی ئێمەش وەک میللەتانی تر خاوەنی ئەجندای خۆمان بین و، خەڵکیتر مەجبور بکەین ڕێز لە شعوری نەتەوەیمان بگرن. ئێمە ئەوەندە لاوازین کە ڕێگە بە تورکمانەکان دەدەین حیزبی خۆیان هەبێت، بەڵام هەتا ئێستاش حیزبێکی ئەم کوردستانە نیە زاتی ئەوە بکات و بڵێت: من حیزبێکی کوردیم، لە ترسی ئەوەی برا عەرەبەکان لێمان نەڕەنجێن و بە تەعلیقەوە پێمان نەڵێن: ڕەگەزپەرست!… عەرەبەکان بە لێشاو پارچە پاڕچەی ئەم خاکە لە جەستەی خاکی پیرۆزی کوردستان دا دەدڕن و لە سلێمانی و هەولێر و دهۆک بە بیانوی هەڵاتن لە داعش لەسەر خۆیان تاپۆی دەکەن، ئێمەو یەکێتیش نە بامان بینیوە و نەباران. دە ساڵی تر ئەو عەرەبانە و بە هاوکاری ئێمە، هەموو هەرێمی کوردستانیان تەعریب کردوەو پارلەمان و حکومەتیشمان لێ داگیر دەکەن، بە بێ ئەوەی فیشەکێک بتەقێنن.
حیزبی حەمەس لە فەڵەستین لە ژێر چارشێوی ئیسلامیدا حیزبێکی نەتەوەییە و مومارەسەی (عوروبە) دەکات و دژ بە داگیرکاری جولەکەیە. حیزبە ئیسلامیەکانی ئێمەش داعش بە موسوڵمان و، زمانی عەرەبیش بە پیرۆز لە گەنجەکانمان دەگەیەنن. لە کاتێکا کە پیرۆزی قورئان مانای پیرۆزی زمانی عەرەبی ناگەیەنێت. چونکە هەمان فەرمودە بە زمانەکانی تریش هەمان بایەخ و پیرۆزیەکیان هەیە. فەرمودەی خوای گەورە بە هەر زمانێک بێت هەر پیرۆزە.
پێویستە لە م وێستگە مەترسیدارەدا، کۆتایی بە فەرهەنگی دۆگمای حیزبایەتی بهێنرێت و فەرهەنگی نەتەوەیی بخرێتە شوێنی. فەرهەنگی نەتەوەیی بەو مانایە نایەت کە ئینسان ڕقی لە نەتەوەی عەرەب بێت. بەڵکو، مەبەست ڕاستکردنەوەی تەرازوەکەیە. ئەو تەرازوەی کە هەتا ئێستا شەخسیەتی ئینسانی کوردی بێ شەخسیەت کردوە و، کوردی کردۆتە خوڵامی عەرەب. ئێمە نە لە عەرەب زیرەکترین، نە جوانترین و نە تایبەتترین، بەڵام هیچیشمان لەوان کەمتر نیە. کوا ئێمە داوای بستێکی نیشتیمانی عەرەبمان کردوە؟… ئێمەی کورد مافی خۆمانە نیشتیمانی خۆمانمان بوێت و هەموو چیا، دۆڵ، ڕوبار، داربەڕو، دڵپۆپە نەوت و ئاوی کوردستان بە موڵکی شەرعی خۆمان بزانین. چونکە کوردستان دیاری و ئەمانەتی خوای گەورەیە بۆ خەڵکی کوردستان. هەر کەسێکی غەیری کورد کە نیشتەجێی کوردستان بێت و هاوڵاتیەکی سروشتی کوردستان بێت، ئەوا لە ماڵی خۆیدا دەژی و دەبێت مافەکانی بپارێزرێت. ئەگەر ئەم سامانی نیشتیمانیە بە خراپ تەعامولی لەگەڵدا کراوە، ئەوە ئەرک و مافی میللەتەکەی خۆمانە لێپێچینەوەمان لە گەڵ بکەن، نەک عەرەب. چونکە کورد خاوەنی نەوتی کوردستانە نەک عەرەب. میللەتی کورد حەقی موحاسەبە کردنی ئێمەی هەیە، نەک عەرە ب.
خەتمی کەلام:
یەکڕیزی نێو ماڵی خۆمان، زۆر لە پۆستی سەرۆک کۆماری عێراق گرنگترە. هەر کەسێک سەرۆک کۆماری عێراق بێت، دەبێت دژ بە دروست بوونی دە وڵتی سەربەخۆی کوردستان بێت (بە پێی ئەو سوێندەی کە دەیخوات). دەوڵەتی سەربەخۆی کوردستانیش نە خەون و خەیاڵە و نە سەرابە، گەر یەکڕیزبین و پێش ئەوەی هەر شتێک بین کورد و کوردستانی بین، ئەوا دەوڵەتی سەربەخۆی خۆمان یەک بست لێمان دورە و لە بەر دەم حەوشەی ماڵەکەماندایە.
بۆیە ئێمە و یەکێتی پاش ئەم هەنگاوە (سەرۆک کۆمار) پێویستە دوو هەنگاو (بە یەک ئاڕاستە)بچینە دواوە و هەڵوێستەیەکی نەتەوەیی لەسەر هەنگاوەکانی داهاتومان بکەین. پێویستە ئێمەو یەکێتی لە پێشدا لەگەڵ یەکدا تەبا بین، ئینجا لەگەڵ خەڵکی تر. ئێمە بەرپرسین لە پەرتەوازەیی کورد لە هەرێمی کوردستان. لە پێشا پێکەوە، ئینجا کۆدەنگیەکی سیاسی لە نێوان هەموو لایەنە سیاسیەکانی کوردستاندا لەسەر بنەمای عەقیدەی نیشتیمانی، برادەری و یەکسانی دروست بکەین. دواجار حیزب خزمەتکارەو هیچ مافێکی نیە و، تاکە لایەنێک کە مافی هەیە میللەتە و بەس، چونکە میللەت سەرچاوەی بوون و دەسەڵاتە. پەرتەوازەیمان دەمانکاتە نۆکەر و ژێردەستەی عەرەب.