ئەستەمە یەکێک تێبگەیەنیت بەڵێنی بەخۆی دابێت هەرگیز تێنەگات و سەرسەختانە و بە شێوەیەکی دەمارگیر بەرەنگاری تێگەیشتن و حەقیقەتەکان بێتەوەو بە تەنگ ڕاستیەکانەوە نەبێت.
یەکێک بەڵێنی شەڕەفی بەخۆیدا بێت تخونی پانتای تێگە یشتن و رووبەری حەقیقەت و ڕاستیەکان نەکەوێت و لە ناو دونیای “ تێنەگەیشتن “ و چوارچێوەی جەهل و نەفامیدا مەلە بکات، لە بوونەوەرێکی بێ ئیرادەو بێ نرخ کراوو داماڵدراو لە هەموو پێداوە ئینسانیەکان دەچێت، تا بکەرێکی خاوەن کەسێتی و فکرو دونیابینیەکی پراگما.
قاڵ بوونەوە لە ناو وەهم و قاڵب گرتن لە چوارچێوەیەکی تەسک و رووبەرێکی بچوکی فکر، کارەساتێکی عەقڵانیە و بەردەوامبوون لەسەری، تاکێکی قوڕمیشکراوو بێ ئیڕادەو کۆنتڕۆڵ کراوی پەڕگیری بێ دەم و زمانی لێ بەرهەم دێت. ئەم حاڵەتە دواجار لە چەشنی پەتایەکی کوشندەی شاراوە، دەبێتە شوناس و ئاکارێکی ناشرینی کۆمەڵایەتی و تایبەتمەندیەکی رەفتاریەوە.
تاکی لەمجۆرە حەزی بەوەیە هەموو رۆژەکانی وەک یەک بن. ئەمڕۆی لە دوێنێ بچێ و سبەشی لە ئەمڕۆ بچێت. بۆ ئەم تایپە دووبارەبوونەوەو لەیەکچوونی سات و چرکەسات و رۆژ و مانگ و ساڵەکان نەک ئازاربەخش نین، بەڵکو وێنای ریتمی مۆسیقاو سەمفۆنیایەکە، رۆحی دەلاوێنێتەوەو ئاسودەیی دەروونی و دڵنیایی و تاموچێژەکی ناوازەی پێ دەبەخشێت.
گۆڕانکاریەکانی کایەی ژیان، هیچ بەهایەکیان بۆ ئەو نیەو ترس لە ریفۆڕم و گۆڕانکاری، برستی لێ دەبڕێ و تەواو شەکەت و ماندووی دەکات. تەنیا گۆڕانکاریەکی دڵخوازی ئەم تایپە، گۆڕانکاری کردنە لە خواردن و خۆراک و ئاڕاستەی پیادەرەوی و جۆری خواردنەوەو جۆری گەشتەکانی.
لە دونیا رووکەشیەکەی ئەمدا رووداوە گەورەکان هیچ بایەخێکیان نیە و ئەو تەنیا بیری لای بەرژەوەندی و قازانجەکانیەتی. ئەم ئامادەیە خۆر بکڕێ بۆ ئەوەی جگەرە یا نێرگەلەکەی لە کافەتریایەکی لاتەریکی گەڕەکێکی فیرعەونی شاردا دابگیرسێنێ. بەلای ئەمەوە هیچ گرینگ نیە هاونیشتیمانیەکەی گورچیلەکەی بۆ کرێی خانوو یا چارەسەری نەخۆشی ئەندامانی ماڵەوە بفرۆشێ.
چ دونیایەکە یەکێک لە تاو پارەو پرۆژەکانی خەو ناچێتە چاویەوە، ئەویتریان لە قووڵایی شەوەزەنگە تاریکە ساردوسڕەکاندا ، فرمێسکەکانی دەسڕێتەوەو بە دوای دۆزینەوەی رەمزو ڕازو نهێنیەکان و نایەکسا نی و بێدادی و ئەسڵی حەقیقەتەکانەوە وێڵە.
مرۆڤ بە سرووشت حەز بە ژیان و بەردەوامبوونی دەکات. مەرگ بۆ هەندێ لە مرۆڤەکان، دێوەزمەیەکی ترسناکە کۆتایی بە هەموو شت دەهێنێ.
مرۆڤەکان ئەوەندەی ترسیان لە یەکترە ترسیان لە مەرگ نیە.
ترس لە جەهل و خولانەوە لە بازنەیەکی داخراودا لە ترس لە مەرگ گەورەترو سامناکترو ترسناکترە.
دونیای ئێمە پڕیەتی لەو مرۆڤانەی لە ناو وەهمی تێگەیشتنی هەڵەو سەقەت و تەسکدا شوناسی خۆیان ون کردووە.
ئەم جۆرە لە ئینسانانە تا ئەبەد سەرسەختانە جەنگی حەقیقەتە مەلموسەکان دەکەن بە بێ ئەوەی هیچ گۆڕانێک بەسەر عەقڵ و جیهانبینیاندا بێت و ئاڕاستەیەکی جیاواز لە دوێنێ بگرنە بەر و مێتۆدێکی عەقڵانی لە پێناو چاکەی گشتیدا بەرهەڤ بکەن.
مرۆڤ تا قۆناغی جەهل و گەمژەیی و باوەڕە سەقەتەکان تێنەپەڕێنێ و ئیش لەسەر واقع نەکات، ئەستەمە مۆدێلێک لە ژیان و دونیا بێنێتە کایەوە، ئاسوودەیی و کەرامەت و هێمنی و بەختەوەری بۆ فەراهەم بکات.
مرۆڤ بە سێ شێواز دەمرێت:
مەرگی رۆح
مەرگی ویژدان
مەرگی جەستە
مەرگی رۆح واتا کوشتنی ویقارو غرورو کەڕامەت و شکۆی مرۆڤ بەدەستی مرۆڤەکانی ترەوە.
مەرگی ویژدان ئەو مەرگەیە مرۆڤەکان لە لایەن مرۆڤگەلی ترەوە بەدەر لە ئامادەیی ویژدان و بەزەیی پیاهاتنەوە، بۆ بەرژەوەندی شەخسی و تایبەتیەوە بەکارببرێن.
مەرگی جەستە یەکسانە بە لەکار کەوتنی دڵ و وەستانی هەناسەدان.
بەئازارترین مردن، مەرگی رۆحە.
ترسناکترین مەرگ، مردنی فکرو ویژدانە و ئاسانترین مردنیش، مەرگی جەستەیە.