زۆربەی هێزە سیاسیە دێرینەکانی باشور سەردەمانێک جەنگاوەر و قەڵغانی بەئەمەکی نەتەوە و نیشتمان بون، زۆربەی هێزەکانی پێشمەرگەشیان لە بەرەنگاربونەوەی داعشدا فیداکاری مەزنیان نواند. ساڵانێکە پێکهاتەو و سروشت و رەفتاری بەشێکی ناو ئەو هێزە  سیاسیانە بە شێوازێک گۆراون کە واقیعەکەی جاران دەبێت وەک بەشێکی گەشی مێژو لە مۆزەخانەکانی شۆرشەکاندا بپارێزرێت.
پاشەکشە نەوعیەکانی ساڵانی دوایی لە تاقانە هەرێمەکەی کوردستانی گەورەدا دۆخێکی ترسناکیان لێکەوتەوە، گەندەڵی  و خۆپەرستی و پیسی و لادانی نەتەوەیی رویان لە هەڵکشاندن کرد، هێدی هێدی ئەم دیاردانە تەشەنەیان کرد و پەرش و بڵاو بونەوە و جێگیربون. کار گەیشتۆتە ئاستێک هاوڵاتی کوردستان رۆژانە دەکەوێتە بەر رەحمەت و شەفاعەتی کاراکتەرەکانی ئەم دۆخە ترسناکە کە لە دەزگا حکومی وحزبی و ئابوری و ئەمنیەکانی هەرێمدا باڵادەستن ولەلایەن بەشێک لە بەرپرسە حزبی و سەربازی و حوکمرانیەکانەوە داڵدە و یارمەتی دەدرێن و کارئاسانیان بۆ دەکەن، بێگومان ئەم سەخاوەتە بێ بەرامبەر نیە. ئەمجۆرە لە تابورە پێنجە فرە رەنگ و مەرامە چەندین ناهەقی و تاوانی گەورەیان دەرهەق بە نەتەوە و نیشتمان ئەنجام داوە، زۆر تایبەت لە گرتن و ئەشکەنجەدان و کوشتنی رۆڵە نارازیەکانی میللەت.
با ئەم دۆخە لە هەرێم وردتر بکەمەوە، مەبەست ناوزراندن و تەشهیرکردن نیە بە هیچ هێز و کەسێک، مەبەستی سەرەکی لە وروژاندنی ئەم تەوەرە هەستیارە گەرانە بە دوای وەڵامەکانی پرسیاری:  بۆچی چەند کەس و تاقم و هێزێک بونەتە شورا و دەڵاڵ و شایەرێکی ئابروبەرەی وێرانەی هەرێم، سەرەرای هەوڵەکان بۆ چاککردن و پینە و پەرۆکردنی بۆچی وێرانەکە چەسپا و جێگیرە و ژێربەژێریش تەشەنە دەکات؟ گەیشتۆتە ئاستێک لای دنیای دەرەوە بەردەوام بە فەرمی باس دەکرێت.
بەشێکی بەرچاو لە پێکهاتە سیاسیەکانی ئێستای باشوری کوردستان لە قوتابخانەی سیاسی واقعی کلاسیکی بزافی کوردایەتیدا گۆشە و پەروەردە بون، قوتابخانەیەک دەوڵەمەند لە خەبات و قوربانی و هونەرەکانی مانەوە، مانەوەیەک کە لە پلەی یەکەمدا بە پشگیری جەماوەر و لە دۆخی جیۆپۆلیتیکی زۆر دژوار و ئاڵۆزدا بە چەندین شێوازی زیگزاگ و ژێربەژێر و لەسەر حسابی یەکتریش بەدەستهێنراوە. لە گەڵ ئەمەشدا بەگشتی بەرگریکردن لە نەتەوە و نیشتمان بەردەوام بوە و گۆرەپانی خەبات لە دۆخێکی ئێجگار سەخت و دژواردا بۆ داگیرکەر و دوژمنان چۆڵ نەکراوە، لە سایەیدا کورد توانیویەتی لە زێدی باو و باپیرانی بمێنێتەوە، لە ئاکامدا راپەرینە مەزنەکەی کورد لە باشور دەستکەوتە مێژویەکەی ئەو قۆناغە بو.
ئێستا، وێرای گۆرانکاری گەورە، بەشێکی ئەو قوتابخانە بەسەرچو و پارچەپارچەبوە هێشتا وەک نەریتەکانی جاران خەمی سەرەکیان مانەوەیانە بە هەر نرخێک بێت، زیادە بۆ ئەمەش گەندەڵی و پێشێلکردنی یاسا و ستەمکاری لە سایەیدا بەخەستی سەریان هەڵداوە، ئەم دیاردانەش بونەتە شورا و زەمینەیەکی بەپیت بۆ پرس و پرۆسەی مانەوەی ئەو هێز و تاقم و گروپانەی لە پشتیانەوەن. لەم نوسینەدا باسی وێرانەی هەرێم دەکەم کە لێکەوتەیەکی ئەو جەنگەیە بۆ مانەوە. سەیرە لە خەباتی شاخدا، سەرەرای گرژی و ئاڵۆزیەکان و شەری مانەوە، بەڵام لە دوا مەتافدا راپەرینی لێکەوتۆتەوە، کەچی لە قۆناغی حوکمرانی خۆماڵیدا خواستی مانەوە کۆسپ و رێگرە بۆ گەیشتن بە ئایندەیەکی گەش، خولەکانی شەری ناوخۆ بەهێزترین پشتراستکەرەوەی ئەو راستیەن، تۆ بڵیی ئەمە، وەک هاورێیەکی دێرینم دەڵێت: ئێمە دۆراوی مێژویەکین کە بەیەکتر نامۆ بوین !
ئەم فرە پاشەکشیانە، تایبەت دوای روخاندنی رژێمی سەدام، دۆخێکیان خەڵقاند کە تێیدا راستی و درۆ، نیەتی پاک و خراپ، نیشتمانپەروەری و خیانەتکردن، شەهید و تێکۆشەر و جاش و بەکرێگیراو و ئەنفالکراو و ئەنفالچی بەجۆرێک بەسەر یەکدا ترشاو کران کە هەریسەیەکی سیاسی و کۆمەڵایەتی خەڵقاند، بەهاو و پێوەرە رەسەنەکان نەک تەنها زۆر کاڵبونەوە بەڵکو جێگرەوەکانیشیان بونەتە زەمینەخۆشکەری بنەرەتی بۆ تێکدان و دارزاندنی تەونی رەسەنی سیاسی و کۆمەڵایەتی کۆمەڵگای کوردەواری.
سەرەرای جیاوازیە روکەشیە سیاسی و فکریەکانی نێوان هێزە گەورەکان لە سەرجەم پارچەکانی کوردستان، کەچی لە دوا مەتافدا، دوای شەری یەکتر و وێرانکاری و هاوکاتیش بەرەنگاربونەوەی هەمان دوژمن، هەر یەک لێیان بۆ ئەو لانە سیاسیەی خۆی کە تێیدا پەروەردە و گۆشەکراوە گەراوەتەوە، نە توانیویانە و خواستیشیان نەبوە راستگۆیانە بەیەکەوە بحەوێنەوە. پێدەچیت ئەقڵیەتی سیاسی کورد پیویستی بە دوژمنێکی سەرسەختی کەڵەگا هەبێت تا لە سایەیدا هێزەکان و نێو قەواغێکی رەقی داخراو بتوانن گەمەکانی خۆیان بکەن و درێژە بە تەمەنیان بدەن، نمونەکانی باشور ئەوەندە زۆر و زەقن پێویست بە باسکردنیان ناکات. لە سایەی ئەم ئەقڵیەتە تەنراوە بە پارادۆکسی مێژویی دۆخێک سەریهەڵدا کە زەمینەی بەپیتی کاولکردنی خۆشەکرد.   
سەدام بە بەرچاوی دنیاوە ئەنفال و کیمیاباران و چەندین تاوانی گەورەی تری بەرامبەر بە نەتەوە و نیشتمانەکەمان کردوە، لە گەڵ ئەوەشدا هیچکات نەیتوانیوە ئیرادەی کورد تێک بشکێنێت، کەچی ئەم  کاولکەرانەی هەرێم بەردەوام نائومێدی و دەردەسەری لە ناخ ودڵی میللەت و نیشتماندا مۆتۆربە دەکەن، رێژەی بەشداربون لە دوا هەڵبژاردنەکاندا ئەو واقعە دەسەلمێنن، دۆخێک خەڵقاوە دوژمن خەونی پێوە بینیوە.  
نمونەکان زۆرن، با لە پێشەکیدا یەخەی هێزە سیاسیەکان بگرم و بە کورتی باسێکیان بکەم.
چەندین هەڵسوراو و گۆرانخواز و هاوکار و موریدی موزەیەفی کاک نەوشیروان کە لە سێبەری ئەودا خەونە نەزۆکەکانیان هاتنەدی، دەبینین دوای وەفاتی چۆن گورج و گۆڵ کار بۆ ئارایشتەکردنی ئەم وێرانەیەی ئێستای عێراق و هەرێم دەکەن. بەهۆی ئیفلاسی فکری و سیاسیانەوە هەمی سەرەکیان مانەوەیە بەهەر نرخێک بێت، لەبری ئەوەی بە ئەقڵیەتێکی کراوەی تۆلێرانت جەماوەرەکەیان ئاشت بکەنەوە و زۆر راشکاوانە دان بە هەڵە کوشندەکانیان بنێن بەپێچەوانەوە هەر خەریکی ناوخۆی خۆیانن. بە پاساوی برینی بودجەی حزبی کە لە جزدانە چەورەکەی پارتی تام ئەم چرکەیەش مانگانە وەریدەگرن و ترسیشیان لە هەژمونی یەکێتی ئەگەر لە حکومەتی هەرێم بکشینەوە درێژە بە هەڵە و سیاسەتە چەوتەکانیان دەدەن. موجامەلەی زۆری بێتامی سواوی ئەم و ئەو دەکەن، لایان گرنگ نیە لە چ حزب و بەرە و نەتەوە و حوکمرانی و مەزهەبێکدا چ وێرانکەرێکە.
کار گەیشتۆتە ئاستێک چەند هەڵسوراوێکی دیاری گۆران، تایبەت تیمەکانیان لە دەسەڵاتدا و ئەو ئێكس گۆرانچیە پۆپۆلیستە ناسراوانە کە بۆ خاتری بەرژەوەندی و پەیوەندیە ژێربەژێرەکانیان وازیان لە گۆڕان هێناوە یاخود چەند بستێک لێی دورکەوتونەتەوە، وەک کونەبەبو زۆر بە پەرۆشی و بە دو فاقەییەوە لە کەلاوەکەدا گوزەر دەکەن، دەبینین رۆژانە لەم وێرانەی ئێستادا بونەتە شایەری ئابروبەرەی هزری گۆرانکاری. وێرای پروکانەوەی بزوتنەوەی گۆڕان بەڵام بۆ دەسەڵاتدارانیشی سوچ و قوژبنە تاریکەکانی ئەم وێرانەیە تەنها " ملاذ امن" یانە بۆ مانەوە تا نوزەیەک بکەن و قولاپی راوکردنێکیش بهاوێژن، ئەم گۆڕانەی ئێستا بێ ئەم وێرانەی ئێستا محەلێکیان لە ئیعرابدا نامێنێت، عەرەب وتەنی: " الغریق یتشبث بالحشیش".  
گۆڕانی ئێستا و دەوروبەرەکەشی بە کپکردنی گری هیوا و ئومێدی هەوادارانی گۆرانکاری گوناهبار و هۆکاری یەکەمن لە خەستترکردنی وێرانکاری هەرێم، ئەوان یەکەم هەڵگری پاچ و خاکەنازی وێرانەکردن نەبون، کەچی دواتر بەپاساوی خەیاڵپڵاوانە بازو و قۆڵیان لێ هەڵماڵیوە.  
ئەوەی یەکێتی لە وێرانەی هەرێمی ئەم سەردەمەدا لەوانی تر جیادەکاتەوە خەبات و قوربانی و ناوداری سەرکردە مێژوییەکانی نیە. نەبونی مەرجەع و فرەجەمسەری و ناجێگیری و ناکۆکیە ناوخۆیەکانی ئەو هێزە و گەندەڵی و تەماعێکی بێ سنور کەرەستەکانی شکستی بونیادی ئەو هێزەن، بۆیە چەندین بەرپرس و کاراکتەرێکی یەکێتی ناو بە ناو چاوسورکردن و هەرەشە دەکەن و وەک " سیف ذو الحدین" بەرامبەر بە رکابەرەکانیان، تایبەت پارتی، بەکاریان دەهێنن. بەچری لە حوکمرانیدا بەشدارن و زۆریش لێی سودمەندن، هاوکات ئۆپزسیۆنی عەیارە قورسیشن، لە گەڵ نەیارەکانی پارتی لە بەغدا مویان بەبەیندا ناچێت، لەسەر پۆستی بێ بەهای سەرۆکێک بۆکۆمار ( بێجگە لە ئیمتیازاتی پارە و بۆ رازیکردنی چەند جەمسەرێکی ناو یەکێتی، تایبەت سەربازیەکان، نەبێت ئەم پێداگریە هێج لێکدانەوەی تر لە خۆ ناگرێت) شیر و تیر لە گەڵ پارتی دەسون، کەچی لە گەڵ پارتی باسی یەکریزی و بەرژەوەندیەکانی کورد دەکەن. ئەمە کۆمیدیای تراژیدی ئاسایە زیاتر زەمینەی وێرانکردنی خۆشەکردوە و دەشیکات.
بە کورتی و کوردی سەرقاڵی چاوشارکێیەکی مەترسیدارن، ناراستەوخۆ دەڵێن گەر دڵ و خواستەکانیان رانەگیرێن و جێبەجێ نەکرێن قیامەت لە هەرێم سەرهەڵدەدات. یەکێتی ئێستا لە دۆخی گرژی و ناکۆکی و چاوسورکردنەوەدا، کە بەشێکن لە کەرەستە بنەرەتیەکانی وێرانەکە، زۆر سودمەندە، بەو هۆیەشەوە و بە پشتگیری ئیقلیمی توانیویەتی ناوچەکانی دەسەڵات و بەرژەوەندیەکانی بپارێزێت، بە پێچەوانەوە بەم پێکهاتە و ئەقڵیەتەی ئێستای زەمینەکانی مانەوەی زۆر لاوازتر دەبن، راستە مێژو رێگەخۆشکەرێکە بۆ ئایندە بەڵام لە لاداندا مەحاڵە ببێتە سەرقافڵەی. پێدەچیت دەسەڵاتی ئێستای یەکێتی دەرک بەوە نەکات بەم دۆخەی ئێستا کە تێدا گیرساوەتەوە ئاسانترین و لاوازترین نێچیرە لە ئەگەری بە هێزی گۆرانکاریە سیاسی و ئەمنیەکانی عیڕاق و ناوچەکە. گەر یەکێتی بەخۆیدا نەچێتەوە و پێرەوی سیاسەتێکی واقعی نەکات و ریزەکانی تۆکمە نەکات و راستگۆیانە مامەڵە نەکات ئەوا لە گەڵ یەکەم زریانی بەهێزی ناو وێرانەدا نرخێکی ئێجگار زۆر دەدات، چونکە یەکێتی لە هێزی گوند و مزگەوت و جوتیار و تێکۆشەر و رۆشنبیرەوە ئێستا بە زەقی بۆتە قەڵای داخراوی خۆپەرستی و گەندەڵی و پێشیلکردنی یاسا و قۆرخکاری و.....تاد.     
کارەساتی ئۆکتۆبەر، دۆخی ئاڵۆزی ناوخۆی، رێژەی زۆر نزمی دەنگدەر پێی، رەوشی ئیداری خراپی زۆنی دەسەلآتی، پشتگوێخستنی نێودەوڵەتی بۆی، پێداگری بێ مانای لە پۆستی سەرۆک  کۆمار و چونە ژێرباری گەمەکانی دەسەڵاتدارانی بەغدا شایەتن کە یەکێتی لە گێژاوی دۆخەکەدا کەوتۆتە بەر رەحمەتی نیەت و خواستە لەرزۆکەکانی خۆی و قەزا و قەدەر و نیەتەکانی دەرەوەی دەسەڵاتی خۆی. گەر ناهەقی نەکەم و برادەرە دڵسۆزەکانی یەکێتی زویر نەکەم یەکێتی ئێستا نمونەی وێرانەیەکی بێ وێنەیە لە ناو وێرانە گەورەکەدا.
ئەوەی ئێستا یەکێتییان لە پلەی یەکەمدا راگرتوە نە پارەیە و نە هێزە چەکدارەکەی و نە سەرکردایەتیەکەی بەڵکو مێژوی دێرینی پر سەروەری، دڵگرانی و نیگەرانی خەڵکی ناوچەکانی دەسەڵاتی لە پارتی، سەبری پارتی، بەکارهێنانی یەکێتی لە ئاستی ئیقلیمیدا و وێرانەی هەرێم و عێراقە، راوکردن لەو وێرانەیەدا زۆر ئاسانە چونکە چاوەروانی خەڵک لە قولاپی ئەو جۆرە راوکەرانە زۆر نزمە.   
هێزە ئیسلامیەکان راهاتون رەخنەی بێ گڕوتین و بێ کاریگەر بگرن و سەرقاڵی بەخشینەوەی پەیامە تەقلیدیەکانیانن. لای ئەوان دەکرێت وێرانەی هەرێم بکرێتە " جنة المیعاد"، بە مەرجی گوێگرتن لەوان و دابینکردنی داوا و خواستەکانیان. بەشێک لە هێزە ئیسلامیە سیاسیەکان باکیان بەوە نیە لە چ وێرانەیەکدا دەگوزەرێن مادام ئەوان تێیدا بونیان هەیە و لە سایە و بە پاساوی وێرانەکردن دەتوانن رەوایەتی بە پەیامەکانیان بدەن و درێژە بە کارەکانیان بدەن. راستە زۆرینەی کۆمەڵگای کوردەواری موسڵمانن، بەڵام رەسەنی ئەو موسڵمانبونە لە بەهاو و پێگەکانی مێژویی بۆ ئەو ئاینە زۆر سەربەرزانە دیارە نەک لەم بینە و بەرەی ئەم ئیسلامیە سیاسیە فرە بۆیاخکراوانەی ئەم سەردەمە. ئاینی پیرۆزی ئیسلام و پێغەمبەر (د،خ.) لە وێرانە و کەلاوەی سەردەمی جەهالەتدا توانیان لە ماوەیەکی کورتدا مەزنترین گۆرانکاریەکانی ئەو سەردەمە بەدەستبهێنن، کەچی پاش چورادە سەدە ئەم ئیسلامیە سیاسیانەی ئێستا لە سایەی کەلاوە و وێرانەی ناو مالێ دنیای ئێستایاندا لەلایەک خەریکی  لەناوبردنی یەکترن و لەلاکەی تریشەوە کەل و پەلی کەلاوەکان بونەتە تاشەبەردەکانی نزا و نوشتە و دوعاکانیان.  
نەوەی نوێ وەک هێزێکی تازەهەڵکەوتوی گۆرەپانەکە لە گێژاوی وێرانە و کاولکردندا چاوی بە دنیا هەڵهێناوە، دەبینین زۆر گورج و گۆڵ لێرە و لەوێ سەرقاڵی پینە و پەرۆکردن و پاکژکردنەوەی جۆگەلە بچوکەکانە کە لە سەرچاوەوە هەڵگری خاشاک و پیسایی وێرانەکەن. ئەم هێزە وەک سەرجەم هێزە پۆپولیستەکانی دنیا لە سەرەتادا و بۆ گەورەبون پێویستی بە قوربانیەکان هەیە و بە لێدان لە تەوەرە هەستیارەکانیان سۆز و پشتگیریان بەلای خۆیدا رابکێشێت، لەم ساتانەدا وێرانەی هەرێم زۆر بەپیتە بۆ گەورەبونی قەوارەی ئەم هێزە.     
پارتی، ئەم هێزە لە مێژوی ٧٦ ساڵیدا بە وردی باش فێری هونەر و مانۆرەکانی مانەوەی بە دەسەڵاتەوە بوە، ئەوەی پارتی هەمیشە پێرەوی کردوە " ئاگرە سورە لە خۆم دورە" بوە، بۆیە بە مەچەکی ئاسنین فەرمانرەوایی دەسەڵات و ناوچەکانی  ژێر نفوزی کردوە و دەکات،
ئێستادا زەمینەیەکی بەپیتی مانەوەی بەهێزی پارتی لە وێرانەیی ناوچەکانی دەرەوەی نفوز و دەسەڵاتیدایە، تایبەت کە بە توندی زۆربەی زۆری جومگەکانی حوکمرانی و دەسەڵاتی لە هەرێم  بەدەستەوەیە، بۆیە هەمیشە زۆنەکانی تری وێرانە پێویستیان پێیەتی و ناشتوانن لەپشتیەوە هیچ کارێکی گرنگ و هەستیار بکەن.
 لە بەغداش هەمان واقع بەکارە و بێ پارتی دەسەڵاتدارانی تری کورد لای عەرەبەکان ئەو قورسایی و کاریگەرییەیان نەماوە. لەسەر ئاستی نێودەوڵەتی و ئیقلیمیش پارتی ئەو هێزەیە کە بۆ پرسە گرنگەکانیان پێویستیان پێیەتی، چونکە هێزەکانی تر خاوەنی مەرجەع و بریاری یەکلاکەرەوە نین.
لەروداوەکانی کارەساتی ٣١ ئۆگۆست، کێشە و ئاڵۆزیەکانی پارتی لە گەڵ بەغدا، شکستپێهێنانی پرۆسەی ریفراندۆم، شكستی کاندیدی بۆ سەرۆک کۆمار لە خولی پێشودا، شکستە یاساییەکانی لە بەغدا، داکشانی بەرچاوی رێژەی دەنگدەران پێی، هاوپەیمانی لەرزۆکی لە گەڵ فرە جەمسەرەکانی بەغداد، کێشەکانی لە گەڵ هێزی بنەرەتی بزافی کوردایەتی لە باکوری کوردستان و رەخنە توندە نێودەوڵەتیەکان لە حوکمرانی هەریم، کاریگەری ئەرێنی وێرانەی هەریم و بەغدا لە سەر پێگە و دەسەڵاتی پارتی نەک لە سنوری عێراق و ناوچەکە بەڵکو لەسەر چەند ئاستێکی نێودەوڵەتیش دەردەکەوێت. بەپێچەوانەوە پارتی نەیدەتوانی ببێتە خاوەنی دوا بریار، چونکە دەرەوەی سنورەکانمان مامەڵە لە گەڵ ئەمری واقیعدا دەکەن. ناشێت پارتی بەم واقعەی ئێستا پشتئەستور بێت، چونکە مەحاڵە تا سەر هاوکێشەکان و گۆرانکاریەکانی ناوچەکە بە سودی ئەو بشکێنەوە.
پارتی هێزێکە ئەستەمە دەستەمۆ بکرێت، بەڵام ئاسانە ئاراستە سیاسیەکانی لە ماوەیەکی کورتدا بە راست و چەپدا بگونجێنێت، ئەم پارادۆکسە نهێنیەکی سەرەکی مانەوەی بەهێزی پارتیە سەرەرای رۆڵە نەرێنەکانی لە ژیانی سیاسی و حوکمرانی و لە سەرهەڵدانی وێرانەی هەرێمدا.
زۆربەی ئەوانەی لافی ئۆپزسیۆن لێدەدەن بە هەڵوێست و رەفتارە پچرپچر وجیاوازەکانیان تاقی گوڵینە لە دەروازە فرە رەنگەکانی وێرانەکەدا دەچەقێنن، لە لاکەی ترەوە زۆربەی نەوەکانی دەسەڵاتدارە کلاسیکیەکانی کورد، کە ئێستا سەری داوەکانیان گرتوە، چاوچنۆک و بێ ئۆقرە و نامۆ بە نەریتی سیاسی و کۆمەڵایەتی باب و باپیرانیان خۆیان لە هەمو بوارێکدا بەسەر موقەدەراتی نەتەوە و نیشتماندا سەپاندوە. گەر ئەمە کێشەش نەبێت کێشەکە لەوەدایە کە دەرەقەتی ئەرک و کێشە و قەیرانەکان لە وێرانەی هەرێم و عێراقدا نایەن، بە پێچەوانەوە لە سایەیاندا دۆخی وێرانەکە زۆر دژوارتر و ئاڵۆزتر بوە و پێگەی کورد زۆر لاوازتر بوە.
ئەم نەوەیە هیچ چیرۆکێکی مێژویی ئەوتۆی تایبەت بەخۆی نیە تا بە گوێی نەتەوەدا بیچرنەوە و وەک سەرمایە بیخەنە گەر، خاوەنی هیچ هزر و فکرێکی سیاسی دیاریکراو و تایبەت نین کە پەیامێکی باوەرپێکراو بۆ نەتەوە و نیشتمانی لە خۆ گرتبێت، بە کورتی ئەمانە " طوفلە مودەللەکانی" ئیرسی سیاسین و وێرانەیی هەرێم کێڵگە گونجاوەکەیە بۆ چاندنی ئەوەی دەیانەوێت.
مانەوەی دەسەڵاتداری ئەم هەمو هێز و گروپ و تاقمانە لە وێرانەی هەرێمدا، تایبەت دوای راگرتنی شەری ناوخۆ، بەو هاوکێشەیەوە بەستراوە کە مانەوەیان بە مانەوەی دەستەجەمعیەوە گرێدراوە، ئەمە سەرەرای جیاوازی توند و قوڵ و بەرفراوان، بۆیە تا ئەم چرکەیەش هەوڵی جدی و یەکلاکەرەوەیان نەداوە تا راستگۆیانە بۆ خاک و نەتەوە بەیەکەوە بکەونە کارکردن. رێکەوتنی ستراتیژی دورخستنەوەی شەبەحی شەری ناوخۆی لێکەوتەوە کە کارێکی زۆر ئەرێنی بو، بەدەر لەمە پێرەوی " برامان برایەیەتی و کیسەمان جیایی" بو، دواتر زۆربەی خاڵەکانی وەک گەڵاکان لە پایزدا هەڵوەرین، با واز لە ئەزمونی یەکەم بەشداری گۆڕان و ئیسلامیەکان لە حوکمرانیدا بهێنین بۆ ئایندە.     
دۆخی عێراق و ناوچەکە بەو ئاراستانەدا دەرۆن کە مەترسی گەورەی بۆ کورد لێ چاوەروان دەکرێت، لە غیابی ئەڵتەرنەتیڤێکی بەهێزدا کە خاوەن ئیرادە و کارنامەی پتەوی یەکگرتو بێت بۆ گۆرینی دەسەڵات، بە دەرککردنیش بەو راستیە کە دەسەڵاتی بەغدا رۆڵێکی گەورەی هەبوە و هەیە لە هاندانی زیاتر وێرانەکردنی هەرێم بۆیە چاوەروانی خێری لێ ناکرێت، بۆیە پێویست دەکات رۆڵە دڵسۆزەکانی کوردستان کاریش بکەن بۆ رێگریکردن لە دارمانی تەواوی وێرانەکە، چونکە ئەوکات شتێکی ئەوتۆ لە باشوری کوردستان نامێنێت کورد دەسەڵاتی بەسەردا هەبێت، دوژمن و داگیرکەران راستەوخۆ دەبنە سوڵتان و ئیمامەکانی نیشتمانەکەمان.
ناشیت خۆمان لە چەند راستیەک غافڵ کەین، ئەوانەش: وێرانەی هەرێم بۆ هێزە ئیقلیمی و نێودەوڵەتیەکان کارتێکی ئاڵتونیە، لە مەقامی یەکەمدا هیچکات بەجدی خەمخۆری مافەکان و ئایندەی کورد نەبون، لە پلەی دوەمدا تا بیانەوێت ئەو وێرانەیە دەدۆشن و سێیەمیش نەک دوا مەقام بەردەوام داشیان بەسەر هەرێمدا زاڵە و بە ئارەزوی خۆیان بەکاری دەهێنن. ناشێت باز بدەین بەسەر پرسی نەوتی هەرێمدا کە شێوازی مامەڵەکردن لە گەڵیدا ئاگرخۆشکەرێکی بنەرەتی ئەم کاولبونەیە، دەسەڵاتدارانی پارتی رۆڵی سەرەکیان لەم پرۆسەیەدا هەبوە و هەشە، ئەوەی شایستەی ئاماژە پێکردنە ئەم پرۆسەیە هێزێکی وەک تورکیای کردۆتە ئاگرخۆشکەری کاولبون و هاوکاتیش چاودێری و پاراستنی وێرانەکە دەکات .
کاولکەرانی ئەم وێرانەیە سەنگەری یەکەمی بەرگریکردنن لە وێرانکەران، ئەوان نازانن و دەرکیشی پێ ناکەن لە سات و ئانی خۆیدا ئەم پەرژینە درکاویە درندەیە وەک بەفری بەر هەتاو هەڵدەوەرێت و دەتوێتەوە، پرسیار ئەوەیە لەو سات و ئانەدا میللەت چی بکات؟
میللەتی کورد لە مێژویدا هەمەجی نەبوە، داگیرکەر نەبوە، تێرۆریست نەبوە، ئەوەی کردویەتی خەبات بوە بۆ بەدیهێنانی مافەکانی، چەندین عەلامە و نوسەر و شاعر و پیاوی سیاسی و ئاینی مەزن و تێکۆشەری تێدا هەڵکەوتوە. بێ یەک و دو لەو باوەرەدام رۆڵەکانی میللەت دەبێت بە شێوازێکی شارستانی مامەڵە لە گەڵ پاشماوە و کاولکەرانی وێرانەکە بکەن، چونکە ئەوە شا شێوازە بۆ سەلماندنی جیاوازیەکان لە گەڵیاندا.